Kể từ khi dịch Covid-19 bùng phát ở Việt Nam (đầu năm 2020), nhiều ngành nghề dịch vụ và những địa điểm thăm quan du lịch, trong đó có bảo tàng buộc phải đóng cửa. Trong cái khó, Bảo tàng Lịch sử Quốc gia (BTLSQG) đã phải xoay chuyển tình thế để thích ứng. Từ đó, những lớp học lịch sử online miễn phí đã được ra đời.
Cũng cần phải nói thêm là BTLSQG là bảo tàng đầu tiên ở Việt Nam ứng dụng công nghệ trong các hoạt động giới thiệu trưng bày, giáo dục… Từ năm 2013, Bảo tàng Lịch sử quốc gia đã ứng dụng công nghệ tương tác ảo 3D giới thiệu 2 trưng bày chuyên đề, tiếp theo đó (năm 2016) là một số phần nội dung trưng bày thường trực được giới thiệu trên website BTLSQG.
Trên cơ sở những kinh nghiệm và hiệu quả bước đầu, đồng thời để đa dạng hóa hoạt động đáp ứng nhu cầu học tập, nghiên cứu, thưởng lãm giá trị lịch sử văn hóa ngày càng cao của các đối tượng công chúng, đặc biệt trong bối cảnh đại dịch Covid-19 vẫn đang có những diễn biến phức tạp, BTLSQG tiếp tục đẩy mạnh, nâng cấp, cập nhật ứng dụng công nghệ và bước đầu hoàn thành một số sản phẩm, đưa vào hoạt động và giới thiệu tới công chúng như: Trưng bày tương tác ảo 3D chuyên đề “Bảo vật quốc gia”; Tham quan bảo tàng trực tuyến (Tourday online); Giờ học lịch sử online…
Trước đó, giờ học lịch sử và Câu lạc bộ Em yêu lịch sử là hoạt động giáo dục hiệu quả, thu hút đông đảo học sinh, trẻ em tham gia. Đây là mô hình đã trở thành “thương hiệu” của BTLSQG.
Tuy nhiên, trong điều kiện giãn cách xã hội, học sinh không thể tham gia chương trình tại Bảo tàng, Bảo tàng đã từng bước chuyển hướng hoạt động các chương trình giáo dục sang hình thức học online thông qua ứng dụng Zoom.
Với hình thức này, cho dù ở đâu, các em chỉ cần trang bị máy tính hoặc điện thoại thông minh có kết nối internet và được cán bộ Bảo tàng cấp mã là có thể vào Zoom tham gia lớp học. Giờ học lịch sử online miễn phí được thực hiện từ tháng 7/2020 đã thu hút nhiều học sinh tham gia. Tính đến 30/8/2021, Bảo tàng đã tổ chức được 275 buổi học với 5.360 lượt học sinh tham gia, gồm các đối tượng học sinh lớp 2,3, 4, 5,6 ở Hà Nội và các tỉnh thành: TPHCM, Vũng Tàu, Cà Mau, Sơn La, Nghệ An…
Chị Nguyễn Thị Hà – Cán bộ Phòng Giáo dục, Công chúng (BTLSQG) chia sẻ: Lịch sử vốn là 1 môn học khó với nhiều học sinh khi có quá nhiều con số và các sự kiện diễn ra trong quá khứ, bởi thế để lớp học thu hút được các em là bài toán không hề dễ dàng. Với kinh nghiệm của 1 cán bộ bảo tàng lâu năm cùng kiến thức lịch sử chuyên sâu, chị và các cán bộ của phòng Giáo dục, Công chúng đã cùng nhau lên ý tưởng, thiết kế những bài giảng sinh động. Do đó, trong 1 tiếng học, bài dạy liên tục thay đổi dưới nhiều hình thực để các con hứng thú hơn với các chủ đề về lịch sử.
Tại lớp học lịch sử online, không chỉ dừng lại ở các con chữ, các thông tin lịch sử khô khan, các bạn học sinh được ngắm nhìn những hiện vật 3D, xem phim hoạt hình, tương tác với giáo viên, trả lời câu hỏi và được nhận những ngôi sao cho các câu trả lời đúng.
Học lịch sử online với thông tin, tài liệu, hình ảnh phong phú giúp học sinh chủ động, tiết kiệm thời gian, chi phí đi lại… đang là hướng đi phù hợp, đặc biệt trong bối cảnh dịch bệnh phức tạp. Trong tình hình dịch bệnh còn kéo dài như hiện nay, những lớp học online thú vị không chỉ giúp các em củng cố kiến thức mà còn thúc đẩy tình yêu của thế hệ trẻ với lịch sử Việt Nam.
Hiện đối tượng tham gia lớp học là các em học sinh cấp I yêu thích lịch sử trên nhiều tỉnh thành cả nước. Đáng mừng trong đó có cả học sinh là con em Việt kiều ở nước ngoài. Theo bố mẹ sang công tác ở Canada, yêu lịch sử Việt Nam, học sinh Nguyễn Thu Trang – lớp 5 hiện được bố mẹ đăng ký tham gia chương trình học lịch sử online của BTLSQG. Thu Trang chia sẻ: Mỗi tiết học gắn với một sự kiện lịch sử được cô giáo truyền tải rất hấp dẫn, sinh động và dễ hiểu. Qua đó, em thấy thêm hiểu, thêm yêu lịch sử của đất nước mình
Được biết, không chỉ các bạn học sinh hào hứng khi tham gia học lịch sử trực tuyến mà nhiều bậc cha mẹ cũng đồng hành cùng con để chinh phục các dấu mốc, hành trình trong chiều dài lịch sử của dân tộc.
Học sinh tham gia Giờ học lịch sử online và khách tham quan Tourday online có thể đăng ký trên trang Fanpage: facebook.com/BTLSQG.VNMH. Các đơn đăng ký thành công sẽ có thư xác nhận của cán bộ hướng dẫn trong thời gian sớm nhất.
Vào ngày 15/9, BTLSQG sẽ tổ chức thông tin về các sản phẩm Ứng dụng công nghệ trong hoạt động giới thiệu trưng bày Bảo tàng. Thông qua việc từng bước tiếp cận và đẩy mạnh ứng dụng công nghệ số trong hoạt động, BTLSQG mong muốn đưa Bảo tàng đến rộng rãi công chúng hơn đồng thời đa dạng hóa hoạt động, phát huy được những giá trị di sản hiện đang lưu giữ tại Bảo tàng, thu hút khách tham quan phù hợp với điều kiện thực tiễn cũng như xu thế phát triển công nghệ hiện nay.