Hội đồng Thẩm phán bác kháng nghị vụ án Hồ Duy Hải

Phó Chánh án TAND tối cao Nguyễn Trí Tuệ công bố quyết định giám đốc thẩm. Ảnh: Dân trí.

Đúng 15h30 chiều hôm nay, Hội đồng Thẩm phán TAND tối cao phiên giám đốc thẩm Hồ Duy Hải bước vào phòng làm việc.

Phó Chánh án TAND tối cao Nguyễn Trí Tuệ công bố bản án. Bản án điểm lại diễn biến vụ án và nội dung kháng nghị của Viện KSND tối cao cũng như quan điểm của các thành viên Hội đồng Thẩm phán.

Hải có mặt tại hiện trường

Hội đồng Thẩm phán TAND tối cao nhận định quyết định kháng nghị giám đốc thẩm của Viện KSND tối cao cho rằng, không có căn cứ khẳng định Hồ Duy Hải có mặt tại hiện trường. Tuy nhiên căn cứ lời khai của nhiều người, trong đó có lời khai của Hải về việc đến Bưu điện Cầu Voi dựng xe bên ngoài. Nhân chứng Đinh Vũ Thường cũng cho hay nhìn thấy chiếc xe này khi đến bưu điện để gọi điện về Cà Mau.

Như vậy lời khai của Hải về việc sử dụng xe máy để đến hiện trường là phù hợp. Anh Thường còn khai nhìn thấy thanh niên ngồi trong bưu điện để tóc hai mái. Lời khai của Hải phù hợp với lời khai của một số người làm chứng về đặc điểm nhận dạng mái tóc của Hải, trước khi gây án Hải để tóc dài.

Anh Thường cũng khai nhìn thấy thanh niên trong bưu điện mặc áo ngắn tay. Hải cũng khai mặc áo ngắn tay, sau khi gây án đã mang áo đốt ở vườn. Cơ quan điều tra thu giữ tro của chiếc áo này. "Lời khai của Hải và những người khác là phù hợp, có căn cứ", Hội đồng Thẩm phán nhận định.

Cũng theo Hội đồng Thẩm phán, lời khai của Hải còn phù hợp với lời khai người làm chứng khác, phù hợp với lời khai của chị Nguyễn Thị Kim Ngân.

Chị Ngân khai nạn nhân của vụ án đến mua hoa quả và nói có người đưa tiền nên mua nhiều. Như vậy, đủ cơ sở kết luận Hải có mặt tại hiện trường vụ án, do đó kháng nghị cho rằng không có nhân chứng, kết luận Hải không có mặt tại hiện trường là không đúng.

Về khoảng thời gian xác định Hải có mặt tại hiện trường, theo lời khai của anh Thường, anh đến Bưu điện Cầu Voi gọi điện lúc khoảng 20h trở lại. Anh Thường thấy có 1 thanh niên ngồi trong bưu điện. Cuộc gọi của anh Thường lúc 19h30, như vậy anh Thường phải có mặt trước đó làm thủ tục gọi điện.

Đối với việc Hải khai đi cầm đồ, theo biên bản kiểm tra lời khai, Hải có mặt tại bưu điện lúc 19h30. Lời khai này phù hợp với lời khai của anh Bình (gửi xe ở bưu điện) và anh Thường là người đến gọi điện.

Cơ quan điều tra kết luận Hải có mặt ở bưu điện lúc 19h30 là có căn cứ. Do đó kháng nghị của viện kiểm sát là không có căn cứ.

Đối với nội dung kháng nghị Hải có những lời khai mâu thuẫn nhau và mâu thuẫn với kết quả khám nghiệm hiện trường, khám nghiệm tử thi, Hội đồng Thẩm phán cho rằng lời khai của Hải phù hợp với diễn biến tâm lý tội phạm.

Bị cáo nhiều lần nhận tội

Hội đồng Thẩm phán cho rằng ở những thời điểm quan trọng, Hồ Duy Hải luôn nhận tội. Cụ thể, Hải đồng ý với các nội dung trong kết luận điều tra, đồng ý với các nội dung trong cáo trạng.

Tại phiên toà sơ thẩm, chủ toạ phiên toà thẩm vấn, bị cáo nhận tội. Khi luật sư, đại diện VKS hỏi, Hải lại khai không có hành vi giết chị Hồng và chị Vân, không chiếm đoạt tài sản như cáo trạng truy tố nhưng không lý giải được lý do thuyết phục.

Sau khi xét xử sơ thẩm, Hải có đơn kháng cáo xin giảm nhẹ hình phạt. Tại phiên toà phúc thẩm, Hải có lúc nhận tội, có lúc không nhận tội.

Sau xét xử phúc thẩm, Hải có đơn xin ân giảm hình phạt tử hình, không kêu oan.

Trước khi trình Chủ tịch nước bác đơn xin ân giảm hình phạt án tử hình, Viện KSND tối cao đã tiến hành xác minh, lấy lời khai của Hồ Duy Hải trong trại giam. Hải nhận tội và tỏ ra ân hận về hành vi phạm tội của mình.

“Trong những thời điểm quan trọng, Hải đều thừa nhận hành vi phạm tội và mong muốn được giảm hình phạt”, Hội đồng Thẩm phán nhận định.

Ngoài ra, quá trình điều tra, truy tố, xét xử không có việc bức cung, ép cung, dùng nhục hình đối với Hải. Không có cơ sở chứng minh Hải ngoại phạm. Nhiều tình tiết chỉ người thực hiện hành vi phạm tội mới có thể đưa ra được lời khai phù hợp với hiện trường vụ án, kết quả giám định và tình tiết sự việc.

Lời nhận tội của bị cáo đã được các cơ quan tiến hành tố tụng từ cấp sơ thẩm, phúc thẩm và các đoàn liên ngành thẩm định, đánh giá. Toà án cấp sơ thẩm, phúc thẩm kết án Hồ Duy Hải về tội cướp tài sản, giết người là có căn cứ, không oan. Xử phạt Hồ Duy Hải tử hình về tội giết người, 5 năm tù về tội cướp tài sản là đúng pháp luật.

Dù quá trình điều tra, xét xử có một số thiếu sót nhưng việc này không làm thay đổi bản chất vụ án. Do vậy không cần thiết phải huỷ các bản án sơ thẩm, phúc thẩm để điều tra lại theo kháng nghị giám đốc thẩm của Viện trưởng Viện KSND tối cao.

Kháng nghị không đúng thẩm quyền

Cũng theo Hội đồng Thẩm phán, sau khi xét xử phúc thẩm, Hồ Duy Hải không có đơn đề nghị xem xét giảm bản án hình sự phúc thẩm theo trình tự giám đốc thẩm, chỉ có đơn gửi Chủ tịch nước xin ân giảm hình phạt tử hình.

Theo quy định của Bộ luật Tố tụng hình sự (TTHS), bản án tử hình được thi hành nếu Chánh án TAND tối cao, Viện trưởng Viện KSND tối cao không kháng nghị theo thủ tục giám đốc thẩm hoặc tái thẩm và người bị kết án không đơn xin ân giảm gửi Chủ tịch nước.

Trường hợp người bị kết án có đơn xin ân giảm hình phạt tử hình thì bản án tử hình được thi hành sau khi Chủ tịch nước bác đơn xin ân giảm.

Chánh án TAND tối cao, Viện trưởng Viện KSND tối cao đã có quyết định không kháng nghị bản án hình sự phúc thẩm đối với Hồ Duy Hải và có tờ trình đề nghị Chủ tịch nước bác đơn xin ân giảm hình phạt án tử hình. Trên cơ sở đó, Chủ tịch nước đã có quyết định bác đơn xin ân giảm hình phạt tử hình của Hồ Duy Hải.

Văn phòng Chủ tịch nước sau đó có công văn thông báo ý kiến của Chủ tịch nước, đề nghị Viện trưởng Viện KSND tối cao xem xét, quyết định theo thẩm quyền bảo đảm đúng quy định của pháp luật đối với vụ án Hồ Duy Hải.

Theo Hội đồng Thẩm phán, pháp luật TTHS quy định các quyết định TTHS chỉ được thay thế, huỷ bỏ bằng một quyết định TTHS khác của cấp có thẩm quyền chứ không thể thay thế bằng một văn bản hành chính.

Trong khi quyết định bác đơn xin ân giảm án tử hình của Hồ Duy Hải đang có hiệu lực pháp luật, Viện trưởng Viện KSND tối cao lại có quyết định kháng nghị giám đốc thẩm đối với bản án hình sự sơ thẩm và phúc thẩm là vi phạm pháp luật TTHS, không đúng thẩm quyền, không đúng với nội dung thông báo của Văn phòng Chủ tịch nước là bảo đảm đúng quy định của pháp luật tại công văn nói trên.

Cũng theo Hội đồng Thẩm phán, Bộ luật TTHS không quy định thủ tục tố tụng trong trường hợp Chủ tịch nước đã có quyết định bác đơn xin ân giảm hình phạt án tử hình thì các cơ quan tố tụng không được phép thực hiện các hành vi tố tụng khác trừ quy định về thi hành án.

Do đó, không có căn cứ chấp nhận quyết định kháng nghị của Viện trưởng Viện KSND tối cao. Bản án hình sự phúc thẩm đối với Hồ Duy Hải đã có hiệu lực pháp luật từ 8/4/2009.

Vì các lẽ trên, Hội đồng Thẩm phán TAND tối cao không chấp nhận kháng nghị của Viện trưởng Viện KSND tối cao.