Hội Hoan (Lạng Sơn): Chương trình MTQG 1719 mang lại sự đổi thay rõ rệt tại vùng đồng bào DTTS
Triển khai Chương trình Mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế – xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2021 – 2030, giai đoạn I (2021 – 2025) (Chương trình MTQG 1719), xã Hội Hoan (tỉnh Lạng Sơn) đã và đang ghi nhận những chuyển biến tích cực, khá toàn diện. Từ hạ tầng thiết yếu, nhà ở, giáo dục, đào tạo nghề đến bảo tồn văn hóa, bình đẳng giới, truyền thông, tuyên truyền…. Chương trình đã từng bước cải thiện đời sống vật chất, tinh thần của người dân, tạo nền tảng cho sinh kế ổn định, bền vững, góp phần thu hẹp khoảng cách phát triển giữa các vùng miền.
Nguồn lực đầu tư trọng tâm, trọng điểm
Xã Hội Hoan được thành lập trên cơ sở sáp nhập xã Hội Hoan (cũ) và xã Gia Miễn. Sau sắp xếp, xã có diện tích tự nhiên 11.633,84 m², quy mô dân số 7.479 người, với 1.650 hộ gia đình. Trên địa bàn xã có hai dân tộc chính là Tày, Nùng và một số dân tộc khác cùng sinh sống; tỷ lệ hộ dân tộc thiểu số chiếm tới 99,8%. Đây là xã ATK, thuộc vùng đặc biệt khó khăn, điều kiện kinh tế – xã hội còn nhiều hạn chế.
Đa số người dân sống bằng nông nghiệp, sản xuất nhỏ lẻ, thuần nông; trình độ dân trí không đồng đều, chất lượng lao động chưa cao; việc tiếp cận, thụ hưởng chính sách còn chậm. Tập quán canh tác truyền thống, khả năng ứng dụng tiến bộ khoa học – kỹ thuật, chuyển dịch cơ cấu sản xuất theo cơ chế thị trường còn nhiều hạn chế.
Trong bối cảnh đó, Chương trình MTQG 1719 được kỳ vọng là “đòn bẩy” quan trọng để Hội Hoan từng bước tháo gỡ điểm nghẽn, thúc đẩy phát triển kinh tế – xã hội, nâng cao chất lượng cuộc sống cho đồng bào DTTS.

Năm 2025, tổng nguồn vốn Chương trình MTQG 1719 bố trí cho xã Hội Hoan là 10.809 triệu đồng, trong đó vốn đầu tư 650 triệu đồng, vốn sự nghiệp 10.159 triệu đồng. Ngoài ra, tổng kế hoạch vốn kéo dài từ năm trước chuyển sang năm 2025 là 5.840 triệu đồng. Từ nguồn lực này, xã đã triển khai nhiều dự án, tiểu dự án trên các lĩnh vực then chốt.
Ở Dự án 1 (giải quyết tình trạng thiếu đất ở, nhà ở, đất sản xuất, nước sinh hoạt), với 400 triệu đồng, xã đã hỗ trợ xây mới nhà ở cho 10 hộ đồng bào DTTS. Toàn bộ 10 căn nhà đã hoàn thành, giải ngân đạt 100% kế hoạch. Bên cạnh đó, địa phương còn hỗ trợ chuyển đổi nghề cho các hộ nghèo, cận nghèo; hỗ trợ nước sinh hoạt phân tán, góp phần giải quyết những nhu cầu bức thiết nhất trong đời sống người dân.
Đơn cử như câu chuyện của gia đình bà Hoàng Thị Nhị (sinh năm 1966, dân tộc Tày) tại thôn Bản Kìa, là minh chứng sinh động cho hiệu quả hỗ trợ nhà ở từ Chương trình.
Bà Hoàng Thị Nhị xúc động chia sẻ: “Trước đây, gia đình tôi nhiều năm thuộc diện nghèo, cận nghèo, sống trong căn nhà đất đã xuống cấp, mưa gió lúc nào cũng lo sợ. Nhờ được Nhà nước hỗ trợ 60 triệu đồng, gia đình mới dám vay mượn thêm người thân để xây nhà. Vật liệu thì gia đình tự lo, còn tháo dỡ nhà cũ, đào móng, san nền, dựng tường… đều được anh em họ hàng, bà con lối xóm và các đoàn thể trong thôn, trong xã đến giúp. Nếu không có sự chung tay ấy, gia đình tôi không thể làm được căn nhà này. Có nhà ở ổn định, năm nay gia đình tôi đã thoát khỏi diện cận nghèo.”
Dự án 3 – phát triển sản xuất nông, lâm nghiệp bền vững – chiếm tỷ trọng vốn lớn nhất, với gần 7.800 triệu đồng. Các tiểu dự án hướng tới bảo vệ rừng, phát triển kinh tế lâm nghiệp, hỗ trợ sản xuất theo chuỗi giá trị, vùng trồng dược liệu, thúc đẩy khởi nghiệp… Qua đó, từng bước khai thác tiềm năng, thế mạnh địa phương, chuyển từ sản xuất nhỏ lẻ sang sản xuất hàng hóa.
Dự án 4 phục vụ sản xuất, đời sống trong vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi và các đơn vị sự nghiệp công của lĩnh vực dân tộc. Xã Hội Hoan đã tập trung đầu tư đường giao thông 05 tuyến dài 1.305m, với tổng mức đầu tư: 2.079 triệu đồng; Duy tu, sửa chữa các hạng mục công trình trụ sở UBND xã với tổng mức đầu tư: 1.300 triệu đồng; Duy tu sửa chữa hạng mục công trình của 03 trường học.…..các công trình hạ tầng đã và đang phát huy hiệu quả, tạo diện mạo mới cho địa phương.

Dự án 5 về phát triển giáo dục – đào tạo và nâng cao chất lượng nguồn nhân lực được triển khai khá bài bản. Hàng loạt trường phổ thông dân tộc bán trú trên địa bàn xã được đầu tư trang thiết bị, phòng học bộ môn, phòng tin học. Các lớp xóa mù chữ tại thôn Phiêng Liệt và Quảng Sơn tiếp tục được duy trì, góp phần nâng cao dân trí, mở rộng cơ hội tiếp cận tri thức cho người dân vùng đồng bào DTTS.
Đáng chú ý, tiểu dự án phát triển giáo dục nghề nghiệp và giải quyết việc làm đã hỗ trợ người lao động tham gia đào tạo nghề, bồi dưỡng kỹ năng, tư vấn hướng nghiệp, việc làm; mở ra cơ hội cho lao động trẻ đi làm việc có thời hạn ở nước ngoài theo hợp đồng, từng bước cải thiện thu nhập, giảm nghèo bền vững

Trong khi đó, Dự án 6 về Bảo tồn, phát huy giá trị văn hóa truyền thống gắn với phát triển du lịch được Hội Hoan xác định là hướng đi quan trọng nhằm gìn giữ bản sắc dân tộc, đồng thời tạo sinh kế mới. Nhà văn hóa thôn Phai Nà đang được đề xuất điều chỉnh danh mục đầu tư, hứa hẹn trở thành không gian sinh hoạt cộng đồng, nơi bảo tồn, lan tỏa các giá trị văn hóa truyền thống.
Song song với phát triển kinh tế, Hội Hoan đặc biệt chú trọng lĩnh vực văn hóa – xã hội. Từ nguồn vốn Dự án 6, xã đã hỗ trợ hoạt động các câu lạc bộ văn nghệ truyền thống; tổ chức các lớp truyền dạy văn hóa phi vật thể như: truyền dạy hát then, đàn tình, múa chầu, múa sử tử mèo; xây dựng tủ sách cộng đồng, tổ chức Ngày hội cổ truyền Báo Slao… Những hoạt động này không chỉ góp phần bảo tồn bản sắc văn hóa dân tộc Tày, Nùng, mà còn tăng cường sự gắn kết cộng đồng, nâng cao đời sống tinh thần cho người dân.
Quan tâm các vấn đề xã hội cấp thiết
Dự án 8 về thực hiện bình đẳng giới và giải quyết những vấn đề cấp thiết đối với phụ nữ và trẻ em được giao cho Hội Liên hiệp Phụ nữ xã chủ trì triển khai. Thông qua các hoạt động truyền thông, tập huấn, nâng cao nhận thức, vai trò, vị thế của phụ nữ và trẻ em trong gia đình, cộng đồng từng bước được cải thiện.
Bên cạnh đó, Dự án 9 (giảm thiểu tình trạng tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống) và Dự án 10 (truyền thông, tuyên truyền, vận động) góp phần nâng cao hiểu biết pháp luật, thay đổi nhận thức, hành vi của người dân; phát huy vai trò người có uy tín, điển hình tiên tiến trong cộng đồng DTTS.
Tỷ lệ hộ nghèo, cận nghèo trên địa bàn xã tiếp tục giảm rõ rệt. Đến nay, toàn xã còn 111 hộ nghèo trên tổng số 1.830 hộ, chiếm 6,07%, giảm tới 5,15 % so với năm 2024. Số hộ cận nghèo cũng giảm đáng kể, còn 444 hộ (chiếm 24,26%), giảm 3% so với năm trước. Những con số này cho thấy hiệu quả thiết thực của các chính sách hỗ trợ, đặc biệt là Chương trình MTQG 1719, trong việc cải thiện sinh kế và nâng cao đời sống của đồng bào DTTS.

Theo Phó Chủ tịch UBND xã Hội Hoan Chu Thị Bích Hảo, có được những kết quả trên là nhờ sự quan tâm, chỉ đạo sát sao của cấp ủy, chính quyền các cấp. Đảng ủy, HĐND, UBND xã Hội Hoan đã chủ động cụ thể hóa các chủ trương, chính sách của Trung ương, tỉnh, huyện bằng chương trình, kế hoạch phù hợp thực tiễn địa phương; đồng thời thường xuyên kiểm tra, đôn đốc tiến độ, kịp thời tháo gỡ khó khăn, vướng mắc trong quá trình triển khai.
Công tác phân bổ, quản lý, sử dụng nguồn vốn được thực hiện đúng quy định, đúng mục tiêu, đối tượng; hạn chế tối đa thất thoát, lãng phí. Các công trình đầu tư phát huy hiệu quả, phục vụ trực tiếp nhu cầu sản xuất, sinh hoạt của người dân vùng đặc biệt khó khăn.
Dù còn nhiều thách thức, song có thể khẳng định, Chương trình MTQG 1719 đã và đang mang lại sự đổi thay rõ rệt tại xã Hội Hoan. Những con đường được mở rộng, những ngôi nhà mới khang trang, trường lớp được đầu tư, các giá trị văn hóa truyền thống được gìn giữ và lan tỏa… là minh chứng sinh động cho hiệu quả của Chương trình.
“Quan trọng hơn, Chương trình đã góp phần thay đổi tư duy, nâng cao nhận thức của đồng bào DTTS, tạo niềm tin và động lực để người dân chủ động vươn lên thoát nghèo, xây dựng cuộc sống ấm no, hạnh phúc. Đây chính là nền tảng quan trọng để Hội Hoan tiếp tục phát triển bền vững trong những năm tiếp theo, đóng góp vào sự phát triển chung của vùng đồng bào DTTS và miền núi tỉnh Lạng Sơn”. Phó Chủ tịch UBND xã Hội Hoan Chu Thị Bích Hảo nhấn mạnh.