Hy vọng sẽ khác
Hôm rồi đến trường tập trung sau kỳ nghỉ hè, con gái tôi học lớp 4 về buồn bã bảo: Mẹ ơi cho con nghỉ ngày khai giảng nhé. Tôi ngạc nhiên hỏi con lý do vì năm nào con cũng háo hức chờ ngày khai giảng với cờ hoa, bóng bay rực rỡ.
Con gái hồn nhiên chia sẻ: Lớp con và cả lớp bên cạnh, nhiều bạn bảo sẽ nghỉ vì đã đi học rồi thì còn khai giảng làm gì. Với lại trời nắng lắm, năm ngoái đội múa của chúng con chờ mãi đến hơn 10 giờ mà chẳng được ra biểu diễn vì nhà trường bảo các bác lãnh đạo phát biểu hết thời gian rồi nên cắt bớt các tiết mục biểu diễn văn nghệ, võ thuật của học sinh.
Tôi động viên con, trường mình được các lãnh đạo đến thăm, đánh trống khai trường là niềm vinh dự và tự hào của thầy trò nhà trường, các con phải biết đấy là cách sắp xếp công việc của người lớn… Nhưng thật khó để các con hiểu được.
Thực ra lâu nay nhiều thế hệ học sinh luôn háo hức về lễ khai giảng với những cảm xúc tươi mới khác hẳn ngày thường. Thế nhưng, thực tế lễ khai giảng ở hầu hết các trường chưa thật sự lấy học sinh làm trung tâm, luôn có quy tắc chung gồm lễ diễu hành đón chào học sinh mới, báo cáo năm học, phát biểu của lãnh đạo cấp trên, phát biểu của hiệu trưởng, lời hứa của đại diện học sinh... phần nào cũng dài dòng, đơn điệu dễ gây nhàm chán.
Theo phân tích của các chuyên gia tâm lý và giáo dục thì ngày khai giảng hiện nay không còn cảm xúc trong lòng học sinh là lỗi ở các nhà quản lý giáo dục. Nhiều trường tổ chức lễ khai giảng nhiều khi là để khuếch trương thanh thế nhà trường chứ chưa vì học sinh… Chưa kể việc phải phơi mình quá lâu dưới cái nắng tháng 9 còn khá gay gắt nên nhiều học sinh rơi vào trạng thái mệt mỏi. Đặc biệt là với học sinh cấp I.
Thêm nữa, nhiều phụ huynh cho rằng, ngày khai trường phải là ngày đầu tiên học sinh đi học hoặc quay lại học, được gặp lại thầy cô, bạn bè. Thậm chí có vị phụ huynh còn bức xúc “Học cả tháng rồi mới khai trường thì quá hình thức.”
Nguyên nhân của việc tựu trường rồi mới khai giảng, theo Bộ GDĐT là để giảm tải cho học sinh. Tức là trong bối cảnh chưa thể thay đổi chương trình ngay thì Bộ điều chỉnh về thời gian năm học để các trường có điều kiện thuận lợi chuyển tải kiến thức cho học sinh. Tuy nhiên, lý giải thế nào thì cả học sinh và phụ huynh đều cho rằng việc tựu trường sớm rồi mới khai giảng là chưa hợp lý.
Năm ngoái, trước khi bước vào năm học mới, Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam đã đề nghị Bộ GD&ĐT chọn một ngày khai giảng thống nhất trên toàn quốc và theo đúng các nghi lễ, tổ chức đơn giản, ngắn gọn vì học sinh; tránh để học sinh đứng ngoài trời nghe hay chào đón các đoàn đại biểu… Dù vậy, nhiều trường, học sinh vẫn phải vất vả đón tiếp các lãnh đạo.
Nói như PGS Văn Như Cương- Chủ tịch Hội đồng quản trị trường THPT Lương Thế Vinh thì khai giảng nên vì học sinh. Các em phải đội nắng, dầm mưa đợi khách và nghe kính thưa dài dòng, học sinh phải gồng mình nghe mà không hiểu. Làm như vậy, khác nào tra tấn học sinh…
Năm năm hy vọng tình hình sẽ khác.
