Ngày 16/10, Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam phối hợp cùng Hiệp hội Giấy và Bột giấy Việt Nam (VPPA) tổ chức Hội thảo Giải pháp chính sách phát triển bền vững ngành giấy tại Việt Nam. Nhiều ý kiến cho rằng cần phải có chính sách quản lý nguồn nguyên liệu giấy tái chế theo tiêu chuẩn quốc tế, tạo điều kiện cho doanh nghiệp (DN) phát triển, mang lại hiệu quả kinh tế bền vững.
Theo số liệu thống kê, ngành giấy đã có bước phát triển mạnh mẽ với mức tăng trưởng bình quân 11% giai đoạn 2000-2007 và 16% giai đoạn 2007-2017. Hiện nay mức tiêu thụ giấy bình quân đầu người của Việt Nam là 44 kg/người.
Thời gian tới, nhu cầu giấy dự kiến tăng từ 8 – 10% trong đó nhu cầu giấy bao bì tăng khoảng 15%/năm). Với nhu cầu lớn và vai trò đa dạng đối với kinh tế, sản xuất, ngành giấy dự kiến đóng góp khoảng 1,5% giá trị GDP, kim ngạch xuất khẩu dự kiến đạt trên 1 tỷ USD.
Tuy nhiên, theo ông Phan Chí Dũng - Nguyên Vụ trưởng Vụ Công nghiệp Nhẹ Bộ Công Thương, 70% sản lượng giấy của Việt Nam sản xuất từ nguyên liệu giấy phế liệu, trong đó gần 40% được thu gom trong nước, còn lại phải đi nhập khẩu. Có thể thấy rằng vấn đề ở đây là DN trong nước không đủ nguyên liệu sản xuất.
Tại Hội thảo, nhiều quan điểm cho rằng, bất cứ DN giấy nào khi sử dụng phế liệu hay bất cứ nguồn nguyên liệu nào khác, nhập khẩu hay thu mua trong nước để sản xuất, đều có nguy cơ tiềm ẩn gây ô nhiễm môi trường nếu không có biện pháp quản lý tốt.
Trao đổi về sửa đổi quy định 73/ 2014/QĐ - Ttg quy định danh mục phế liệu được phép nhập khẩu từ nước ngoài làm nguyên liệu sản xuất, đa phần các ý kiến đều ghi nhận siết chặt quản lý phế liệu là cần thiết khi có một số DN đã lợi dụng những kẽ hở trong quản lý nhập khẩu phế liệu cho sản xuất để nhập “rác” vào Việt Nam, gây ô nhiễm môi trường.
Nhiều nhóm phế liệu cũng như hỗn hợp giấy vẫn là nguyên liệu sản xuất quan trọng của các ngành công nghiệp tái chế, thế nhưng giờ lại có khả năng bị đưa ra khỏi danh mục được phép nhập khẩu trong tương lai gần, gây ra nhiều vấn đề nan giải cho giới DN trong nước.
Ông Đậu Anh Tuấn - Trưởng ban Pháp chế VCCI khuyến nghị: Việt Nam cần tham khảo chính sách quản lý nhập khẩu phế liệu của các nước khác, đối chiếu với tình hình phát triển kinh tế và nhu cầu tại Việt Nam để đưa ra được chính sách phù hợp với thông lệ quốc tế. Các cơ quan nhà nước có liên quan cần phải tham vấn các DN để có quan điểm khách quan hơn, từ đó dần hình thành và hoàn thiện khuôn khổ pháp lý.