Khẳng định vai trò của Mặt trận trong các khâu quản lý nhà nước về đất đai

Sau quá trình lấy ý kiến các tầng lớp nhân dân, các chuyên gia, nhà khoa học góp ý vào Dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi), Ban Thường trực UBTƯ MTTQ Việt Nam đã tổng hợp nhiều ý kiến phản biện xã hội chuyên sâu vào một số vấn đề. Theo bà Trương Thị Ngọc Ánh - Phó Chủ tịch UBTƯ MTTQ Việt Nam, liên quan đến vai trò, trách nhiệm của MTTQ Việt Nam và các tổ chức thành viên của Mặt trận trong quản lý và sử dụng đất đai quy định tại Điều 20 của Chương II dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi), Ban Thường trực UBTƯ MTTQ Việt Nam hoan nghênh và ghi nhận việc thể chế cơ bản những chủ trương, quan điểm của Đảng trong Nghị quyết số 18-NQ/TW, Hội nghị lần thứ năm Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XIII; cho thấy vai trò của MTTQ Việt Nam và các tổ chức chính trị - xã hội đã được cơ quan soạn thảo nghiên cứu để thể chế hóa vào dự thảo Luật. Đặc biệt, vấn đề giám sát, phản biện xã hội của MTTQ Việt Nam và các tổ chức thành viên của Mặt trận đã được đưa lên Chương II tại Điều 20, đây là điểm mới được bổ sung so với Luật Đất đai hiện hành, liên quan đến MTTQ Việt Nam, do đó đã nhận được rất nhiều ý kiến góp ý của MTTQ các địa phương, các tổ chức thành viên của Mặt trận và các tầng lớp nhân dân.

Theo Phó Chủ tịch Trương Thị Ngọc Ánh, một số ý kiến cho rằng tất cả các khâu của quản lý nhà nước về đất đai từ đánh giá đất, quy hoạch sử dụng đất đến thu hồi đất, trưng dụng đất, bồi thường, hỗ trợ, tái định cư đều phải có sự xuất hiện của cơ chế nhân dân kiểm soát quyền lực nhà nước theo Hiến pháp năm 2013. Theo đó, trách nhiệm của MTTQ Việt Nam và các tổ chức thành viên không nên chỉ quy định vào một Điều 20 mà nên quy định trong tất cả các chương. Đồng thời, cần bổ sung quy định cụ thể mang tính bắt buộc về trách nhiệm của các cơ quan quản lý nhà nước về đất đai trong thực hiện việc tiếp thu, trả lời các kiến nghị, phản ánh qua quá trình giám sát, phản biện xã hội của MTTQ các cấp trong thời gian cụ thể.

Để thể chế đầy đủ phương châm “dân biết, dân bàn, dân làm, dân kiểm tra, dân giám sát, dân thụ hưởng” vào những nội dung cụ thể liên quan đến quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất, thu hồi, bồi thường, hỗ trợ tái định cư, Phó Chủ tịch Trương Thị Ngọc Ánh kiến nghị, dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi) cần thể hiện rõ sự tham gia, vào cuộc và trách nhiệm của MTTQ các cấp trong giám sát, phản biện, đại diện và bảo vệ lợi ích chính đáng của nhân dân trong các hoạt động giám sát, phản biện xã hội đối với quản lý và sử dụng đất đai, tương xứng với phân cấp nhiệm vụ.

Dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi) cần bổ sung thêm các quy định cụ thể về vai trò, trách nhiệm của MTTQ Việt Nam, cụ thể đối với các dự án trọng điểm Quốc gia do Quốc hội quyết định đầu tư thì UBTƯ MTTQ Việt Nam thực hiện phản biện xã hội về phương án bồi thường hỗ trợ tái định cư trước khi cơ quan có thẩm quyền quyết định. Đối với dự án do HĐND cấp tỉnh quyết định thì Ủy ban MTTQ cấp tỉnh thực hiện phản biện xã hội, tương ứng như vậy đối với cấp huyện. Đối với những trường hợp khiếu nại mà UBND cấp có thẩm quyền ra quyết định giải quyết cuối cùng liên quan đến quyền lợi của nhiều hộ gia đình, nhiều người sử dụng đất thì phải được Ban Thường trực Ủy ban MTTQ cùng cấp thẩm định trước khi ban hành quyết định giải quyết cuối cùng.