Khổ vì 'bão bụi'

Nóc nhà, vườn cây phủ màu đỏ sẫm

Hàng nghìn hộ dân ở xã Bình Sơn, huyện Long Thành, tỉnh Đồng Nai đang rất khổ sở vì bị bụi đỏ “tấn công”. Thực trạng này đã kéo dài mấy tháng nay từ khi dự án Cảng hàng không quốc tế (HKQT) Long Thành bắt đầu thi công san nền. Vừa nói vừa chỉ lên mái nhà bám đầy bụi đỏ, ông Trần Hữu Lộc (ấp 1, xã Bình Sơn) cho biết, ông ở đây 40 năm nay nhưng chưa bao giờ thấy bụi bẩn, ô nhiễm như thế này. “Nhà cửa đóng kín cả ngày mà bụi vẫn ngập. Trẻ con ho hắng suốt ngày vì bụi” - ông Lộc bức xúc.

Còn bà Nguyễn Thị Lan có cửa hàng cà phê ngay kế gia đình ông Lộc tỏ vẻ ngao ngán vì căn nhà mới xây mà ai đến cũng tưởng xây mấy năm rồi. “Tối nào cũng phải rửa nhà. Mái nhà tôn màu xanh mà giờ thành màu đỏ. Khách ngồi uống cà phê chút là bụi bám đầy ly cốc” - bà Lan nói.

Cách đó không xa là vườn cây chôm chôm hơn 1,3ha của ông Nguyễn Công Tạo ở ấp 6 cũng được nhuộm bằng một màu đỏ sẫm. Ông Tạo cho biết, năm nay hoa ra rất nhiều nhưng tỷ lệ đậu trái rất ít mà theo ông nguyên nhân chính là do bụi bám quá dày khiến hoa không thể thụ phấn được. “Năm nào tôi cũng thu hoạch khoảng 60-70 tấn chôm chôm nhưng năm nay không biết có được vài tấn không. Hoa ra nhiều hơn mọi năm nhưng qua thăm vườn thấy đậu trái ít quá. Phải rửa lá cây thường xuyên chứ bụi nhiều quá, không thể sinh trưởng được”- ông Tạo nói.

Những hộ dân nói trên nằm trong số hàng nghìn hộ gia đình ở xã Bình Sơn đang từng ngày gánh chịu ảnh hưởng ô nhiễm môi trường từ bụi của công trình Cảng hàng không quốc tế Long Thành. Quan sát từ trên cao có thể thấy, hàng nghìn nóc nhà của người dân, công trình trụ sở cơ quan nhà nước, trường học, các vườn cây ăn trái đều phủ kín một màu đỏ sẫm của bụi.

Lo lắng về sức khỏe

Ngoài việc ô nhiễm không khí do bụi, điều người dân lo lắng nhất hiện nay đó chính là sức khỏe. Ông Võ Văn Hà (ấp 6, xã Bình Sơn) cho biết gia đình vừa phải đi kiểm tra sức khỏe vì sợ ảnh hưởng của bụi. “Các cháu ở nhà thì cứ ho liên tục. Nhiều lúc mình lấy bông tăm để vệ sinh mũi, tai thì thấy chỉ toàn màu đỏ của bụi” - ông Hà cho biết.

Không chỉ người dân ở xã Bình Sơn, người dân sống ở ngoài dự án như thị trấn Long Thành và một số xã: Cẩm Đường, Bàu Cạn, Long Phước, Tân Hiệp… cũng đang “kêu cứu” về tình trạng bụi đỏ phát tán trên diện rộng làm ảnh hưởng đến sức khỏe. Nhiều phụ huynh khi cho con đến trường, đặc biệt là các nhóm trẻ, lớp mầm non đều phải nhờ vả các thầy cô theo dõi, bảo vệ các cháu, không cho các cháu ra ngoài vì lo ngại ảnh hưởng đến sức khỏe. Chị Huỳnh Mai, xã Lộc An cho biết, khi đưa con đến trường đều căn dặn không ra khỏi lớp học. “Giờ đi ra đường (đường ĐT769) phải đeo hai, ba cái khẩu trang cho con. Nhất là buổi sáng đưa con đến trường là cảm nhận được làn sương bám đầy bụi mịn thọc vào mắt mình”- chị Mai nói.

Đa số người dân hiện đang rất lo ngại về tình trạng ô nhiễm bụi ảnh hưởng đến sức khỏe.

Tại trường mầm non Bình Sơn, các cô giáo đều phải rửa lớp, rửa sân thường xuyên trong ngày để bụi không bám vào bề mặt, giảm thiểu tác động đến sức khỏe các cháu. Tuy nhiên, việc này cũng không làm cho tỷ lệ bụi bám giảm được bao nhiêu.

Ngày 30/3, Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Đồng Nai cho biết, đã yêu cầu UBND huyện Long Thành thống kê, rà soát và cung cấp số hộ dân bị ảnh hưởng bởi bụi đỏ phát sinh trong quá trình thi công dự án này. Ông Lê Văn Tiếp - Chủ tịch UBND huyện Long Thành cho biết, huyện đã đi kiểm tra trước đó và ghi nhận tại công trường có bụi đỏ phát sinh chủ yếu từ hoạt động đào đất, vận chuyển đất tại khu vực thi công dự án. Nhiều khu dân cư ở xã Bình Sơn, Lộc An có bụi đỏ bám trên mái nhà, vườn cây. “Huyện đã làm việc với đại diện ACV (chủ đầu tư dự án) đề nghị theo dõi, giám sát chặt chẽ các đơn vị thi công, đảm bảo tưới nước đều đặn để hạn chế phát sinh bụi đỏ”, ông Tiếp nói.

UBND huyện Long Thành cũng đang thống kê số hộ bị bụi đỏ “tấn công” để có báo cáo chi tiết cho đoàn kiểm tra của Bộ Tài nguyên và Môi trường đối với ACV về việc chấp hành bảo vệ môi trường tại dự án cảng HKQT Long Thành giai đoạn 1. Liên quan vấn đề này, tỉnh Đồng Nai cũng đã đề nghị ACV có giải pháp khắc phục trước khi chờ Bộ Tài nguyên và Môi trường kết luận theo thẩm quyền.

Thi công gây ô nhiễm bụi vượt quy chuẩn

Ngày 4/3, Bộ Tài nguyên và Môi trường đã có quyết định về việc kiểm tra việc chấp hành pháp luật về bảo vệ môi trường đối với Tổng Công ty Cảng hàng không Việt Nam (ACV) - chủ đầu tư dự án đầu tư xây dựng Cảng HKQT Long Thành giai đoạn 1 trong vòng 15 ngày, kể từ ngày bắt đầu tiến hành kiểm tra (không bao gồm thời gian phân tích mẫu môi trường). Trước đó, cuối năm 2022, Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Đồng Nai đã có văn bản kiến nghị Bộ Tài nguyên và Môi trường vào cuộc kiểm tra việc chấp hành các quy định của pháp luật về bảo vệ môi trường tại dự án xây dựng Cảng HKQT Long Thành giai đoạn 1.

Theo đó, trong quá trình thi công các gói thầu (gói san nền), đơn vị thi công chưa đảm bảo vệ sinh môi trường nên gây ảnh hưởng đến môi trường sống của dân cư khu vực lân cận dự án. Kết quả quan trắc không khí định kỳ từ tháng 4 đến tháng 10/2022 tại khu vực san nền xây dựng sân bay Long Thành phát hiện ô nhiễm bụi vượt quy chuẩn từ 1,02 đến 18,32 lần. Cơ quan chức năng tỉnh Đồng Nai đã kiến nghị chủ đầu tư nghiêm túc thực hiện các biện pháp bảo vệ môi trường trong quá trình thi công theo cam kết, không để ảnh hưởng đến đời sống người dân khu vực lân cận dự án.