Không để ai bị bỏ lại phía sau
Ở nơi “gánh hai đầu đất nước” nên Hà Tĩnh thường xuyên phải gánh chịu sự cuồng nộ của thiên tai, đời sống người dân gặp nhiều trắc trở. Tuy nhiên, với phương châm “không để ai bị bỏ lại phía sau”, những năm qua, Hà Tĩnh đã ban hành nhiều chính sách an sinh xã hội, dành nhiều nguồn lực hỗ trợ người nghèo, người yếu thế, giúp họ vươn lên ổn định cuộc sống.
Chính sách đúng và trúng
“Lửa thử vàng, gian nan thử sức”, trong những thời khắc khó khăn, Ban Thường vụ Tỉnh ủy Hà Tĩnh đã ban hành những chủ trương sáng suốt, kịp thời, phát huy tinh thần đoàn kết của cấp ủy, chính quyền, nhân dân. Sự ra đời của Nghị quyết số 01/NQ/TU của Ban Thường vụ Tỉnh ủy Hà Tĩnh ngày 29/10/2020 (Nghị quyết đầu tiên của Đảng bộ tỉnh Hà Tĩnh nhiệm kỳ 2020-2025) là minh chứng thiết thực nhất.
Tháng 10/2020, hai trận lũ lịch sử liên tiếp xảy ra trên địa bàn khiến hơn 4.000 ngôi nhà bị hư hỏng, 53.000 hộ dân bị ảnh hưởng, nhiều công trình hạ tầng bị tàn phá nặng nề, thiệt hại trên 5.300 tỷ đồng. Ngay sau Đại hội Đảng bộ tỉnh Hà Tĩnh lần thứ XIX nhiệm kỳ 2020-2025, Ban Thường vụ Tỉnh ủy ban hành Nghị quyết 01/NQ/TU. Nhiệm vụ trọng tâm, cấp bách chỉ rõ trong Nghị quyết là huy động cả hệ thống chính trị tập trung khắc phục hậu quả thiên tai, sớm ổn định cuộc sống cho nhân dân; đồng thời, định hướng mục tiêu, nhiệm vụ, giải pháp phòng ngừa, ứng phó nhằm giảm thiểu thiệt hại do thiên tai gây ra.
Nghị quyết, chính sách ban hành đúng và trúng, hợp lòng dân nên nhận được sự quan tâm của các cấp, ngành, địa phương, cả hệ thống chính trị khẩn trương vào cuộc. Kết quả, đến nay toàn tỉnh xây dựng được 105 nhà văn hóa cộng đồng kết hợp tránh trú bão lũ với kinh phí hơn 161 tỷ đồng; hỗ trợ làm mới và sửa chữa 11.724 nhà ở kiên cố cho người dân với kinh phí trên 836 tỷ đồng.
Cũng từ tinh thần Nghị quyết 01 của Ban Thường vụ Tỉnh ủy, 24 căn nhà của người dân làng chài thôn Tiền Phong, xã Đức Quang được khởi công từ nguồn xã hội hóa, chấm dứt cảnh phải sống lênh đênh trên sông nước, đưa người dân nơi đây bước sang một trang mới của cuộc đời. Ông Nguyễn Văn Khước - Bí thư chi bộ thôn Tiền Phong phấn khởi chia sẻ: Thôn Tiền Phong, một trong những khu vực thấp trũng nhất huyện Đức Thọ cũ, nơi đây từng là nơi người dân vạn chài sống lênh đênh trên thuyền, đối mặt với nỗi lo thường trực mỗi mùa lũ. Trước đây, 20/24 hộ dân sống dưới thuyền. Khi lũ về, phải di dời tài sản đến khu vực đê ở phường Đậu Liêu (nay là phường Nam Hồng Lĩnh, tỉnh Hà Tĩnh) để chống lũ, còn người ở lại thì canh giữ thuyền để không bị chìm. Từ năm 2022, nhờ sự hỗ trợ của Đảng, Nhà nước và các nhà tài trợ, 24 ngôi nhà chống lũ được xây dựng, giúp bà con yên tâm. Mùa lũ, bà con chuyển đồ đạc lên tầng 2, như đợt lũ năm 2023 và 2024, hầu hết đều an toàn trên tầng cao.
“Mùa hè, một số hộ sinh hoạt dưới tầng một, nhưng khi lũ đến, tất cả chuyển lên tầng hai. Giờ đây, bà con không còn lo sợ. Trước kia, bão lớn khiến nhiều thuyền chìm, phải cứu hộ liên tục. Nay nhà chống lũ vững chãi, bão cấp 9, cấp 10 cũng không ảnh hưởng. Từ chỗ phải chạy trốn gió bão, giờ bà con an tâm với cuộc sống mới”, Bí thư chi bộ thôn Tiền Phong chia sẻ.
Nhìn lại chặng đường 5 năm qua, mặc dù phải đối mặt với nhiều khó khăn, thách thức nhưng “trong cái khó, ló cái khôn”, nhiều chính sách, chương trình hỗ trợ thiết thực được các cấp, các ngành ban hành kịp thời, triển khai bài bản. Trong đó phải kể đến việc thành lập Quỹ “Hỗ trợ học sinh đạt điểm cao, gặp hoàn cảnh đặc biệt khó khăn vào học đại học” để nâng bước, đồng hành cùng các em trên giảng đường đại học vào tháng 8/2021.
“Đến nay, Quỹ đã và đang hỗ trợ, chắp cánh cho 275 học sinh có hoàn cảnh khó khăn đến giảng đường đại học với số tiền hàng năm từ 4,5 đến 5 tỷ đồng. Hiện có nhiều em ra trường, có việc làm ổn định, điều đó càng khẳng định sức lan tỏa và ý nghĩa của chủ trương này”, ông Đoàn Đình Anh - Chủ tịch Hội Khuyến học tỉnh chia sẻ.
Hợp lòng dân
Từ thông điệp “xóa nhà tạm, nhà dột nát là mệnh lệnh từ trái tim, trách nhiệm với cộng đồng” của Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính, hàng triệu trái tim nhân ái, yêu thương của người dân Hà Tĩnh đã đồng lòng, nhất trí, quyết tâm xóa 2.281 nhà tạm, nhà dột nát vào ngày 19/5/2025 – kỷ niệm 135 ngày sinh nhật Chủ tịch Hồ Chí Minh. Qua đó, xóa hoàn toàn nhà tạm, nhà dột nát cho các đối tượng là hộ nghèo, hộ cận nghèo và gia đình người có công trên địa bàn tỉnh tính đến thời điểm hiện tại. Hà Tĩnh đã về đích trước gần 6 tháng so với mốc 31/10/2025 mà Chính phủ đặt ra. Toàn tỉnh đã huy động kinh phí hơn 230 tỷ đồng thực hiện chương trình xóa nhà tạm, nhà dột nát. Các tầng lớp nhân dân ủng hộ 112.000 ngày công (tương đương 16,7 tỷ đồng) hỗ trợ các gia đình sửa chữa, xây mới nhà ở…
Ngoài các đối tượng được hưởng chính sách theo chương trình từ các giải pháp huy động nguồn lực xã hội hóa và các nguồn hỗ trợ khác, tỉnh còn chủ động xây dựng 683 căn nhà cho các hộ có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn, góp phần mở rộng phạm vi đối tượng hỗ trợ, nâng cao đời sống vật chất và tinh thần của người dân.
Chủ tịch Ủy ban MTTQ Việt Nam tỉnh Hà Tĩnh Trần Nhật Tân cho biết: Trên hành trình thực hiện nhiệm vụ chính trị đặc biệt quan trọng này, cùng với sự hỗ trợ nguồn lực của Trung ương, nguồn ngân sách của tỉnh, Hà Tĩnh đã đưa chương trình xóa nhà tạm, nhà dột nát trở thành một phong trào thi đua rộng khắp, là ngày hội lớn ở các địa phương, cơ sở. Nhiều cách làm hay, sáng tạo được triển khai để huy động sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị, cộng đồng doanh nghiệp, các tầng lớp nhân dân.
Đó là mô hình phân công “đỡ đầu”, thành lập các “đội xây dựng không đồng”, “hỗ trợ theo địa bàn”, “phân công mỗi cán bộ công chức, viên chức trực tiếp phụ trách một nhà”... Chương trình đã huy động sự vào cuộc tích cực, đồng bộ của Ủy ban MTTQ Việt Nam, các tổ chức chính trị - xã hội, lực lượng vũ trang, các hội viên, tình nguyện viên với những việc làm thiết thực. “Hiệu quả của chương trình xóa nhà tạm, nhà dột nát ở Hà Tĩnh một lần nữa khẳng định truyền thống yêu thương, đoàn kết, nghĩa tình và sự quyết tâm, đồng lòng của địa phương, nhân dân”, ông Trần Nhật Tân nhấn mạnh.
Song song với việc thực hiện kịp thời các chương trình hỗ trợ người dân trong bối cảnh khó khăn trước mắt, Hà Tĩnh là địa phương đã quan tâm đồng bộ về công tác xóa đói giảm nghèo, nâng cao đời sống vật chất, tinh thần cho người dân.
Đặc biệt, phong trào “Vì người nghèo, không để ai bị bỏ lại phía sau” được chú trọng triển khai với nhiều hoạt động hiệu quả, thiết thực. Từ năm 2020 đến nay, Quỹ “Vì người nghèo” các cấp trong tỉnh đã huy động được trên 353 tỷ đồng, nguồn an sinh xã hội các cấp huy động được trên 443 tỷ đồng. MTTQ các cấp đã chủ động, tích cực phối hợp với chính quyền và các đơn vị liên quan thực hiện hiệu quả chương trình xóa nhà tạm, nhà dột nát; hỗ trợ 7.860 mô hình sinh kế giảm nghèo với tổng kinh phí 20,4 tỷ đồng… Từ sự vận động, kết nối linh hoạt của MTTQ đến các tầng lớp Nhân dân, các tổ chức, cá nhân tham gia phong trào theo hướng thiết thực đã góp phần giảm tỷ lệ hộ nghèo, hộ cận nghèo trên địa bàn từ 4,53% hộ nghèo, 5,06% hộ cận nghèo (năm 2019), xuống còn 2,4% hộ nghèo, 3,04% hộ cận nghèo (đầu năm 2025).
