Không lẽ bó tay với “thần dược”, “thần y”?

“Thần y” tự xưng đang tràn lan trên mạng với những quảng cáo không khác gì bẫy người lương thiện. Nào là ba đời gia truyền hành nghề bốc thuốc, bệnh nào cũng trị được, uống 1 tuần tiểu đường tiêu tan, “bệnh viện bó tay trả về, cứ tìm đến tôi”…

Điều rất đáng lo ngại là ở lĩnh vực này đang có hiện tượng “vàng thau lẫn lộn” khi mà không ít nơi thản nhiên sử dụng hình ảnh, thiết bị, trang phục, tên, thư tín của các đơn vị, cơ sở y tế, bác sĩ, dược sĩ, nhân viên y tế. Kể cả thư cảm ơn của người bệnh, bài viết của bác sĩ, dược sĩ, nhân viên y tế để quảng cáo thuốc, thực phẩm chức năng.

Càng ngày khoa học y học càng tiến bộ. Nhưng những "thần y" chữa bệnh bằng những cách không giống ai vẫn tồn tại. “Có bệnh thì vái tứ phương”, nhiều bệnh nhân vẫn tin tưởng, chầu chực, cầu khẩn để mong được "thần y" chữa lành. Nhưng cuối cùng thì tiền mất mà tật vẫn mang.

Không chỉ lừa bịp, phỉnh phờ về bài thuốc hay, mẹo chữa giỏi, không ít “thần y” còn gây sức ép tâm lý lên người bệnh theo kiểu dị đoan để trục lợi. Phổ biến nhất là việc phán người bệnh bị vong nhập. Mà vong đã nhập thì y học hiện đại bó tay. “Thần y” sẽ trục vong bằng cách niệm thần chú, cho bệnh nhân uống một loại nước nào đó, dùng cành cây quất lên người… Với vài ba buổi, thế là xong! Vong biến mất và bệnh cũng biến mất (!).

Người bệnh được “thần y” trục vong tốn khá nhiều tiền, lại phải nằm ngồi vật vạ. Nhưng “khôn lại già rồi”. Thật đáng sợ khi hầu hết trong số họ lại là người nghèo, chạy ăn từng bữa cũng đã đủ toát mồ hôi.

Theo một khảo sát của Bệnh viện Tâm thần TPHCM thì trước khi đến bệnh viện, nhiều bệnh nhân đã từng đến tìm các "thánh", các "cậu", các "mẫu". Bác sĩ Đào Trần Thái (Bộ môn Tâm thần Đại học Y Dược TPHCM) cho biết, một số bệnh nhân vừa điều trị Tây y lại vừa nhờ "thần y" chữa. Khi ổn định, có người vẫn cứ tin rằng mình khỏi bệnh là do "thần y" chứ không phải do thuốc.

Tiến sĩ Đào Đại Cường (khoa Dược, Đại học Y Dược TPHCM) cho biết, ông đã từng tiến hành kiểm nghiệm nhiều loại "thần dược" của các "thần y" do người nhà bệnh nhân mang đến. Kết quả nếu không là nước lã, hoặc nước tàn tro, tàn nhang thì cũng là nước ngâm với vài loại lá, rễ không giá trị. Nhiều trường hợp "nước thánh" là nước lã, pha với thuốc kháng viêm Dexamethasone hàm lượng cao.

Trục lợi trên nỗi đau bệnh tật của người khác, tìm mọi cách móc túi người bệnh không chỉ là hành vi phạm pháp mà còn phi đạo đức.

Lừa đảo chữa bệnh lấy tiền, vậy thì ai và cách nào để trị bệnh các “thần y” đây?

Trước hết, cơ quan chức năng cần khẩn trương truy vết tìm ngay ra những địa chỉ mạng quảng cáo chữa bệnh, bán thuốc một cách vô lối để dẹp bỏ. Ví dụ như quảng cáo kiểu “nhà tôi 3 đời chữa sỏi thận, thoái hóa xương khớp, xuất tinh sớm, ung thư...”, thì nhất định là lừa bịp. Theo Thầy thuốc nhân dân Trần Văn Bản - nguyên Chủ tịch Hội Đông y Việt Nam thì việc có nhiều người tự xưng là lương y, có bài thuốc gia truyền nhiều năm, 3 đời, 7 đời, thậm chí là mười mấy đời... là không đúng vì các bài thuốc này chưa được kiểm chứng, công nhận của các cơ quan chức năng.

Để cho những loại "thần y" này không còn đất sống, cần kiên quyết xử lý hành chính, kể cả xử lý hình sự nếu gây ra hậu quả nghiêm trọng. Nghị định 117/2020 của Chính phủ quy định: Người thực hiện hành vi bán thuốc chưa có giấy phép nhập khẩu hoặc chưa có giấy đăng ký lưu hành còn buộc phải tiêu hủy toàn bộ số thuốc không rõ nguồn gốc, xuất xứ. Tùy thuộc vào mức độ và tính chất mà mức phạt tù có thể từ 2 đến 20 năm, tù chung thân hoặc tử hình.

Cùng đó, nhiều ý kiến cho rằng cần đưa ra kiểm điểm trước dân để "thần y" tự thú nhận hành vi bịp bợm, từ đó mới dứt nọc.