Không thực hiện dân chủ ở cơ sở thì sao vì dân được?

TS Nguyễn Viết Chức- Phó Chủ nhiệm Hội đồng Tư vấn về Văn hóa- Xã hội, UBTƯ MTTQ Việt Nam trao đổi với Đại Đoàn Kết về vấn đề này.

TS Nguyễn Viết Chức.

PV:Thưa ông, do nhiều nơi chưa thực hiện tốt QCDCCS nên vẫn có tình trạng cán bộ quan liêu, gây phiền hà cho nhân dân. Ý kiến của ông về vấn đề này?

TS Nguyễn Viết Chức: Cải cách hànhchính (CCHC) chính là phải kính trọng dân. Phải lo cho công việc của dân như lo cho công việc của chính mình. Coi thường dân thì sao mà dân chủ được?

Dân chủ chính là “gốc” của CCHC, nếu không có dân chủ, không kính trọng dân thì cải cách hành chính kiểu gì? Thước đo đầu tiên của CCHC phải là dân chủ. Xem dân có hài lòng hay không?

Dân chủ là dân hài lòng, còn coi thường dân, hạch sách nhũng nhiễu dân làm sao gọi là dân chủ được. Không thực hiện QCDCCS thì không thể CCHC, mà chỉ là cải cách trên giấy tờ, hình thức chứ không có ý nghĩa.

Chính quyền là của dân, do dân,vì dân, chỗ nào không vì dân là chính quyền không đúng với bản chất của chính quyền của dân, do dân, vì dân.

Nói chung, dân phải là gốc, dân phải là trên hết, lúc đó mới nói đến chuyện CCHC. CCHC mà coi dân là “đi xin” thì không thể nào cải cách được.

Thực tế cho thấy việc thực hiện QCDCCS ở một số nơi vẫn còn hình thức, còn vi phạm dân chủ. Theo ông cần giải pháp nào để giải quyết tình trạng trên?

- Dân chủ cơ sở là một trong những phương pháp khoa học trong quản lý nhà nước, là biện pháp tốt và có lợi. Nhưng một số nơi nhận thức chưa đầy đủ, cứ nghĩ dân chủ khó làm và không coi trọng. Một số người nhận thức được nhưng vì lợi ích trước mắt nên không thực hiện QCDCCS.

Chính vì không thực hiện nên dẫn đến việc từ nhỏ thành lớn, gây những hệ lụy làm phiền lòng dân, làm dân mất niềm tin vào Đảng, Nhà nước.

Có những cái gây hậu quả nghiêm trọng do mất dân chủ, không thực hiện QCDCCS như tham nhũng, thất thoát đều do mất dân chủ cả.

Thủ trưởng không lắng nghe, làm không đúng quy trình cuối cùng dẫn đến hậu quả nghiêm trọng. Do đó thực hiện QCDCCS không những là yêu cầu bắt buộc với cơ quan Đảng, Nhà nước và mọi tổ chức cá nhân, mà còn là công cụ tốt thực hiện mọi chính sách của Đảng, Nhà nước. Chính do một số nơi vừa qua do nhận thức không đầy đủ cho nên làm không tốt.

Muốn làm tốt công tác này, vai trò của Mặt trận là rất lớn, ai là người kiểm tra, kiểm soát thực hành QCDCCS thì đó chính là Mặt trận.

Mặt trận cùng với các tổ chức thành viên của mình có vai trò to lớn vừa giám sát thực hành, cũng là người tổ chức thực hiện đảm bảo QCDCCS.

Tất nhiên nhiệm vụ của ai đến đâu? Chức năng nhiệm vụ đến đâu? phải đúng theo quy chế, như cơ quan Nhà nước thực hiện thế nào? cơ quan Đảng thực hiện thế nào? trong Đảng thực hiện ra sao? ngoài Đảng thực hiện thế nào? đều có quy chế rõ ràng.

Do đó vai trò giám sát và phản biện xã hội của Mặt trận phải được tăng lên. Tất cả các cấp của Mặt trận đặc biệt là Ban Công tác Mặt trận ở thôn làng, phường xóm đều phải phát huy mạnh thì mới làm được.

Muốn làm được không gì tốt hơn phải kiểm tra, kiểm soát, giám sát thường xuyên và không ngại va chạm, khuyên bảo một cách chân thành ngay từ cơ sở để tiến bộ cao hơn. Thực hành QCDCCS cũng chính là điều kiện rèn luyện học hỏi, và thực hành tốt sẽ có tiến bộ.

Rõ ràng nói đến vai trò của các chi bộ, tổ dân phố là nói đến vai trò của Mặt trận. Giám sát của Mặt trận là vô cùng quan trọng, giám sát là để giúp đỡ cho cán bộ đừng sai phạm, có điều kiện rèn luyện, tránh va vấp, đỡ gục ngã trước cám dỗ của mặt trái của kinh tế thị trường.

Thực ra thì kinh tế thị trường đang đem lại luồng không khí phát triển cho đất nước; giờ cứ đổ cho kinh tế thị trường là không đúng mà do người lợi dụng mặt trái của nó để trục lợi cho cá nhân mình, chứ không phải vì kinh tế thị trường.

Ông có cho rằng đã đến lúc chúng ta cần thực hiện QCDCCS gắn với việc đóng góp, nhận xét của nhân dân về lề lối, tác phong, thái độ của cán bộ, đảng viên?

- Chúng ta không thiếu văn bản, QCDCCS đã có rồi. Văn bản của Đảng và Nhà nước đầy đủ hết rồi. Đó là do cán bộ thiếu rèn luyện, không có tác phong dân chủ, thực hiện QCDCCS.

Đó là những cán bộ hư hỏng, thiếu rèn luyện chứ không thiếu quy chế. Tôi nghĩ răn đe đã đủ, cán bộ vẫn làm sai phải bị xử lý theo quy định của pháp luật.

Bây giờ nhiều người thiếu rèn luyện, thiếu tu dưỡng đạo đức phẩm chất chứ không thiếu văn bản quy định. Đã là cán bộ, đảng viên phải gương mẫu đi đầu mà lại làm điều xấu thì không xứng đáng là cán bộ. Biết mà vẫn cố tình làm là không xứng đáng.

Cán bộ dù ở cấp nào thì cũng phải thực hiện QCDCCS. Cán bộ, đảng viên phải tự mình phấn đấu chứ không phải chờ răn đe. Tự nguyện xin vào Đảng, tự nguyện thực hiện theo Điều lệ Đảng mà lại thực hiện không tốt, thử hỏi như thế có xứng đáng không?

Trân trọng cảm ơn ông!