Kỳ họp HĐND tỉnh Quảng Ninh: 'Nóng' vấn đề an ninh mạng và đấu tranh với tội phạm mạng

Tăng cường công tác phòng ngừa

Thông tin tại Kỳ họp thứ 34 của HĐND tỉnh Quảng Ninh, Đại tá Lê Hồng Vân, Phó Giám đốc Công an tỉnh Quảng Ninh cho biết: Năm 2025, lực lượng Công an toàn tỉnh đã tiếp nhận, đấu tranh xử lý 122 vụ, 228 đối tượng liên quan đến tội phạm sử dụng công nghệ cao, lợi dụng không gian mạng để thực hiện hành vi phạm tội. Tổng số vụ lừa đảo chiếm đoạt tài sản xảy ra trên địa bàn tỉnh là 46 vụ; số vụ lừa đảo chiếm đoạt tài sản trên không gian mạng là 23 vụ.

Đại tá Lê Hồng Vân nhấn mạnh, các phương thức, thủ đoạn mà các đối tượng lừa đảo sử dụng hết sức tinh vi, chuyên nghiệp, đa dạng và thường xuyên có sự thay đổi, chủ yếu hoạt động dưới 3 nhóm phương thức chính: Mời gọi, lôi kéo đầu tư tài chính trên các trang web, ứng dụng lừa đảo (chiếm gần 60%); giả danh cán bộ cơ quan, tổ chức (chiếm gần 30%); lừa đặt cọc mua bán, giao dịch hàng hóa (chiếm hơn 10%). Đáng chú ý, thời gian gần đây xuất hiện thủ đoạn “bắt cóc online” nhắm trực tiếp vào học sinh, sinh viên, với bản chất là hình thức đe dọa, cưỡng đoạt, lừa đảo chiếm đoạt tài sản thông qua kịch bản tâm lý đặc biệt tinh vi.

Trả lời chất vấn của đại biểu Lài Thị Hiền, Chủ tịch Ủy ban MTTQ, Trưởng ban Kinh tế - Ngân sách HĐND xã Bình Liêu về các giải pháp kéo giảm tội phạm mạng trong thời gian tới, Phó Giám đốc Công an tỉnh Quảng Ninh Lê Hồng Vân cho rằng, giải pháp hàng đầu và căn cơ là tăng cường công tác phòng ngừa. 

Theo đó, Công an tỉnh đổi mới các phương thức tuyên truyền phòng chống tội phạm trên không gian mạng, tăng cường tổ chức các sự kiện kết hợp giữa thực tế và mạng xã hội. Cùng với đó đẩy mạnh công tác thanh tra, kiểm tra đối với các cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp có hoạt động thu thập, xử lý dữ liệu cá nhân; đồng thời tập trung đấu tranh, xử lý nghiêm các loại tội phạm mạng, nhất là hành vi thu thập, mua bán, sử dụng trái phép dữ liệu cá nhân...

Công an tỉnh cũng phối hợp chặt chẽ với các Cục nghiệp vụ của Bộ Công an, các sở, ngành, doanh nghiệp viễn thông, ngân hàng... để nắm, phân tích, đánh giá, dự báo sát tình hình tội phạm mạng trên địa bàn tỉnh và chủ động phát hiện “từ sớm, từ xa” các hành vi vi phạm pháp luật trên không gian mạng. Bên cạnh đó siết chặt công tác quản lý nhà nước đối với các loại hình dịch vụ, lĩnh vực tiềm ẩn nguy cơ, phát sinh tội phạm như: Tiền ảo, kinh doanh ngoại hối, hoạt động cung ứng, sử dụng sim thẻ điện thoại di động; hoạt động mở tài khoản ngân hàng bằng phương thức điện tử (eKYC), hoạt động mua bán, cho thuê, cho mượn tài khoản ngân hàng)...

Bảo vệ thanh thiếu niên trên không gian mạng

Trả lời chất vấn của đại biểu Hà Hải Dương, nguyên Phó Chủ nhiệm Thường trực Ủy ban Kiểm tra Tỉnh ủy Quảng Ninh về công tác bảo vệ thanh thiếu niên trước các rủi ro trên không gian mạng, Đại tá Lê Hồng Vân, Phó Giám đốc Công an tỉnh Quảng Ninh cho biết: Qua thực tiễn công tác nắm tình hình, đấu tranh, xử lý các vụ việc liên quan đến thanh thiếu niên trên không gian mạng, Công an tỉnh nhận diện rõ một số nguy cơ, rủi ro nổi bật, như: Bị lôi kéo tham gia lừa đảo trực tuyến, cờ bạc online, vay tín dụng đen, tiếp cận các nội dung độc hại, lệch chuẩn; dễ bị kích động, dẫn dắt bởi các đối tượng xấu, người có ảnh hưởng trên không gian mạng (KOL), tài khoản mạng xã hội có nội dung tiêu cực, phản cảm, vi phạm pháp luật.

Công an tỉnh Quảng Ninh đã và đang triển khai đồng bộ nhiều giải pháp, trọng tâm là tăng cường công tác phòng ngừa xã hội, đẩy mạnh tuyên truyền, nâng cao nhận thức cho thanh thiếu niên, học sinh về các hành vi vi phạm pháp luật trên không gian mạng; trang bị kiến thức, kỹ năng sử dụng mạng xã hội an toàn;... và nhân rộng mô hình “Sử dụng mạng xã hội an toàn cho học sinh, sinh viên trên địa bàn tỉnh Quảng Ninh” đến 100% các trường THCS, THPT, cao đẳng, đại học trên địa bàn tỉnh.

Công tác quản lý, giáo dục, cảm hóa thanh thiếu niên có nguy cơ vi phạm cũng được chú trọng tăng cường, nhất là số em có biểu hiện lệch chuẩn, bỏ học, nghiện game, sử dụng mạng xã hội thiếu kiểm soát; can thiệp sớm, không để phát sinh vi phạm.

Bên cạnh đó, Đại tá Lê Hồng Vân cũng thẳng thắn chỉ ra rằng, việc tổ chức quản lý, tuyên truyền, vận động, giáo dục pháp luật, đạo đức, nhân cách cho người chưa thành niên hiệu quả chưa cao, còn mang tính hình thức. Về phía gia đình chưa có sự quan tâm đúng mức trong việc quản lý; giáo dục chưa đúng cách, thậm chí còn dung túng vi phạm của con em mình. Sự phối hợp giữa gia đình, nhà trường và xã hội trong quản lý, giáo dục học sinh chưa thực sự chặt chẽ, thường xuyên và chưa có tính phòng ngừa.

Nhấn mạnh việc bảo vệ thanh thiếu niên trên không gian mạng là nhiệm vụ lâu dài, cần sự vào cuộc đồng bộ của cả hệ thống chính trị và toàn xã hội, Công an tỉnh Quảng Ninh đề nghị các sở, ngành chức năng cần tăng cường phối hợp chia sẻ thông tin, triển khai các chương trình giáo dục kỹ năng số, an toàn thông tin, kỹ năng sống cho thanh thiếu niên; quản lý chặt chẽ các dịch vụ internet, game online, nền tảng nội dung số.

Đối với ngành giáo dục và các nhà trường lồng ghép nội dung giáo dục pháp luật, kỹ năng sử dụng mạng xã hội an toàn vào chương trình học; tăng cường quản lý học sinh ngoài giờ học, phối hợp chặt chẽ với gia đình và Công an địa phương trong phát hiện, xử lý sớm các dấu hiệu bất thường. 

Đối với gia đình cần nâng cao vai trò giám sát, định hướng, đồng hành cùng con em trong việc sử dụng internet, mạng xã hội; kịp thời trao đổi với nhà trường và lực lượng Công an khi phát hiện nguy cơ.

Để tiếp tục nâng cao hiệu quả công tác phòng, chống tội phạm sử dụng công nghệ cao, Chủ tịch HĐND tỉnh Quảng Ninh Trịnh Thị Minh Thanh yêu cầu UBND tỉnh tăng cường vai trò chỉ đạo, điều hành thống nhất công tác bảo đảm an ninh mạng trên địa bàn; chỉ đạo các sở, ngành, địa phương tổ chức thực hiện đồng bộ các giải pháp phòng ngừa. Trong đó, trọng tâm là quan tâm bảo đảm nguồn lực, điều kiện kỹ thuật phục vụ công tác phòng, chống tội phạm công nghệ cao; tăng cường quản lý nhà nước đối với hoạt động đăng ký, sử dụng SIM, tài khoản ngân hàng, ví điện tử; kịp thời chấn chỉnh những sơ hở, thiếu sót trong phối hợp quản lý giữa các ngành, lĩnh vực; đẩy mạnh công tác tuyên truyền, phổ biến pháp luật, nâng cao nhận thức, ý thức cảnh giác của người dân về an toàn thông tin, phòng ngừa lừa đảo trên không gian mạng, gắn với trách nhiệm của chính quyền cơ sở.