‘Kỷ nguyên Merkel’

Nay, khi sắp mãn nhiệm, bà Merkel được người dân Đức ghi nhớ theo cách rất đặc biệt, không chỉ nhờ những dấu ấn đậm nét trên chính trường với 16 năm làm Thủ tướng mà còn bởi sự gần gũi đến mức dân dã của mình.

Về việc không tiếp tục ứng cử Thủ tướng, bà Merkel nói một cách giản dị: “Tôi nghĩ chúng ta phải mở ra một chương mới và giờ là thời điểm tôi công bố quyết định của mình. Tôi sẽ không trở thành ứng viên của đảng Liên minh Dân chủ Cơ đốc giáo ra tranh cử Thủ tướng nữa” - tờ Tấm gương dẫn lời bà Merkel.

Lời tuyên bố ấy đã khép lại 16 năm cầm quyền của một trong những biểu tượng nữ quyền của thế giới. Bước vào chính trường ở tuổi 35 với tư cách là một nhà khoa học, bà Merkel đã từng bước thể hiện năng lực chính trị của mình. Năm 2005, bà ra tranh cử Thủ tướng Đức và chiến thắng.

Từ thời điểm đó, bà Merkel đã dẫn dắt nước Đức đương đầu với khủng hoảng nợ trong khối sử dụng đồng Euro hồi cuối năm 2009, mở rộng cánh cửa cho những người tị nạn và chèo lái nền kinh tế hàng đầu châu Âu ứng phó với đại dịch Covid-19, mang lại cho người Đức cảm giác ổn định và bình tĩnh.

Theo kế hoạch, nước Đức sẽ tổ chức bầu cử Quốc hội và lựa chọn người kế nhiệm Thủ tướng Angela Merkel vào ngày 26/9/2021. Việc bà Merkel không tái ứng cử cũng là lần đầu tiên kể từ khi thành lập nước Đức, Thủ tướng sắp mãn nhiệm không tái ứng cử.

Bà Merkel là con gái của một mục sư ở Đông Đức, mẹ bà là giáo viên. Khi biểu tượng của Chiến tranh Lạnh kết thúc (năm 1989), bà Merkel đang ở tuổi 35, đã từ bỏ công việc của mình với tư cách một nhà khoa học và bước vào lĩnh vực chính trị.

Năm 1990, bà Merkel được bầu vào Quốc hội Đức. Năm 2005, bà giành được đề cử của Liên minh Dân chủ Cơ đốc giáo (CDU) và Liên minh Xã hội Cơ đốc giáo (CSU) ra tranh cử Thủ tướng Đức và chiến thắng. Tuy nhiên, vào thời điểm đó, không nhiều người mong đợi bà sẽ mang đến những thay đổi sâu rộng. Nhưng rồi bà Merkel đã chứng minh được những phẩm chất lãnh đạo tuyệt vời của mình.

Khi cuộc khủng hoảng nợ của Eurozone bắt đầu diễn ra vào cuối năm 2009, bà Merkel đã đi đầu trong nỗ lực cứu đồng tiền chung châu lục với lập luận: “Nếu đồng euro thất bại, châu Âu sẽ thất bại”.

Tuy nhiên, giới quan sát cho rằng thời điểm quan trọng bậc nhất trong sự nghiệp chính trị của bà Merkel là vào năm 2015, khi lượng người tị nạn đến châu Âu bắt đầu tăng lên. Nhiều nước châu Âu đóng cửa, nhưng nước Đức vẫn mở của cho dòng người tị nạn với quyết tâm của bà Merkel: “Chúng ta có thể làm được”. Và quyết định ấy của bà Merkel đã đúng.

Dấu ấn nổi bật nữa của bà Merkel chính là cách bà đưa nước Đức từng bước vượt qua đại dịch Covid-19. Đại dịch ập đến khiến châu Âu lúng túng và nước Đức cũng không phải là ngoại lệ nhưng phần lớn người Đức vẫn ủng hộ sự lãnh đạo của bà Merkel: Điềm tĩnh và chắc chắn. Kết quả cho thấy, tới nay Đức là một trong số ít quốc gia đã tiêm vaccine cho hầu hết người dân, các hoạt động kinh tế cũng như sinh hoạt của người dân đã lấy lại được nhịp điệu gần như trước đại dịch.

Ông Jurgen Ruland, chuyên gia về Đông Nam Á tại Đại học Freiburg của Đức, giải thích rằng trong 16 năm cầm quyền, bà Merkel đã “mở rộng biên giới nước Đức khỏi châu Âu” khi thực hiện hàng loạt chuyến công du sang châu Á, châu Mỹ và cả châu Phi.

Đến tháng 11/2019, nước Đức ký Hiệp ước Thân thiện và Hợp tác - văn kiện quan trọng về các tiêu chuẩn hợp tác cho Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN). Điều này có nghĩa là quốc gia Trung Âu này đã trở thành “đối tác phát triển” của ASEAN.

Bà Merkel sinh ngày 17/7/1954 tại Hamburg, Tây Đức, nhưng lớn lên ở vùng quê chỉ cách Berlin 80 km, thuộc lãnh thổ của Cộng hoà Dân chủ Đức. Angela Dorothea Kasner, là tên thời con gái của bà Merkel. Bà theo học vật lý tại Đại học Leipzig từ năm 1973 đến năm 1978. Năm 1977, Angela Dorothea Kasner kết hôn với Ulrich Merkel một nhà vật lý, và lấy họ Merkel của chồng làm họ của mình. Từ đó, tên mới của bà là Angela Dorothea Merkel.

Bà Merkel cũng từng làm việc và nghiên cứu tại Viện Hóa Lý trung ương thuộc Viện Hàn lâm Khoa học Đức từ năm 1978 đến năm 1989. Sau khi tốt nghiệp với học vị tiến sĩ vật lý, bà làm việc trong lĩnh vực hoá lượng tử. Tuy nhiên, năm 1990, được bầu vào Quốc hội, bà Merkel chính thức bước vào hoạt động chính trị và đã để lại di sản rất tích cực cho nước Đức, thường được ví là “kỷ nguyên Merkel”.