Kỷ niệm 70 năm Ngày Thầy thuốc Việt Nam (27/2/1955 - 27/2/2025): Dũng cảm chọn nghề y

Những chiến sĩ “áo trắng” tận tâm và can đảm

Nghề y là một nghề đặc biệt, bởi nó liên quan trực tiếp tới tính mạng và sức khỏe con người. Muốn làm nghề y chữa bệnh cứu người phải học ít nhất 6 - 7 năm, sau đó thực tập và rèn luyện thêm 2 năm nữa mới có thể trở thành người bác sĩ trực tiếp cầm dao mổ. Nhưng đó chỉ là thời gian đối với nhân viên y tế đã thành thạo tay nghề và có kiến thức chuyên môn tốt, nếu chưa vững, việc rèn kỹ năng vẫn tiếp tục vì trong nghề y, không có chỗ cho sơ sài hay sai sót.

Rõ ràng, với trách nhiệm chữa bệnh cứu người nặng trên vai, người làm nghề hàng ngày luôn phải làm việc với cường độ cao, áp lực công việc đè nặng lên đôi vai, còn có nhiều áp lực đến từ nhiều phía như: Áp lực công việc, dư luận, từ người nhà bệnh nhân… Dễ thấy, phải có tấm lòng yêu nghề, yêu thương con người sâu sắc mới có thể kiên trì tiếp tục trên con đường sự nghiệp hành nghề y cứu người.

Đồng hồ điểm 5 giờ sáng, nhiều người bệnh từ các tỉnh, thành đã đến xếp hàng chờ tới lượt đăng ký khám bệnh tại Bệnh viện K. Đó cũng là thời điểm nhiều cán bộ, nhân viên y tế, các bác sĩ rời nhà để đến bệnh viện, nơi họ gắn bó hàng chục năm qua để tiếp tục công việc cứu người, chăm sóc sức khỏe nhân dân.

Số lượng bệnh nhân đông, vì thế các bác sĩ công tác tại các Bệnh viện K cũng bị cuốn mình vào guồng quay công việc bận rộn, gần như không có ngày nghỉ. Khám bệnh cho hàng trăm bệnh nhân đến cuối giờ trưa, các bác sĩ chỉ kịp ăn vội suất cơm cùng đồng nghiệp, thật hiếm có khoảng lặng nào để nghỉ trưa, nhiều cán bộ y tế, bác sĩ, điều dưỡng Bệnh viện K lại trở về phòng làm việc để khám bệnh hay tư vấn cho người nhà bệnh nhân.

“Số lượng bệnh nhân xếp hàng đến khám liên tục tăng, gần như không có giờ nghỉ, một ngày làm việc của các bác sĩ khoa khám bệnh không còn là trong giờ hành chính mà là khi không còn bệnh nhân nào nữa thì mới kết thúc ngày làm việc” - TS.BS Hàn Thị Vân Thanh - Trưởng khoa Khám bệnh (Bệnh viện K cơ sở Tân Triều, Hà Nội) chia sẻ.

Trong những chuyến công tác gần đây, chúng tôi đã có dịp gặp điều dưỡng Phùng Thị Len (Bệnh viện Đa khoa Ninh Bình). Chị là người có chuyên môn vững vàng, luôn giản dị, gần gũi, tận tâm, hết lòng vì người bệnh… là những nhận xét của đồng nghiệp và bệnh nhân về Điều dưỡng trưởng Khoa Đột quỵ Phùng Thị Len. Hơn 15 năm công tác trong nghề, chị Len luôn coi mỗi người bệnh như người thân của mình để chăm sóc tốt nhất cho họ, đồng thời không ngừng học hỏi, nâng cao trình độ chuyên môn.

Chị Len chia sẻ, điều dưỡng là người tiếp xúc nhiều nhất và gần nhất với bệnh nhân. Người điều dưỡng có tâm không chỉ thực hiện theo đúng y lệnh là: Tiêm, truyền, cấp thuốc... mà cần có sự quan tâm tỉ mỉ, chăm sóc, phục hồi chức năng, sẻ chia từng cơn đau, sự mệt mỏi để an ủi, động viên, khích lệ người bệnh tích cực điều trị.

Đặc thù của Khoa Đột quỵ là nhiều người già, có nhiều bệnh nhân nặng trong tình trạng nằm liệt, chúng tôi không chỉ thực hiện các công việc như tiêm, truyền mà còn thực hiện các y lệnh như thở ô xy, bơm thức ăn thông dạ dày, hướng dẫn, phối hợp cùng người nhà vệ sinh răng miệng, thay đổi, lăn trở cho người bệnh để tránh việc nằm lâu ở một vị trí sẽ bị viêm loét; đồng thời hướng dẫn, tập phục hồi chức năng cho người bệnh. Đối với chị, nghề điều dưỡng như làm dâu trăm họ, mình làm việc phải xuất phát từ cái tâm để yêu thương, chăm sóc người bệnh.

Không ngừng nâng cao tay nghề

Là Trưởng khoa Cấp cứu - hồi sức tích cực và chống độc (Trung tâm Y tế huyện Tân Yên Bắc Giang), BS Nguyễn Cao Ngạn luôn chủ động xây dựng kế hoạch hoạt động của khoa ngay từ đầu năm, phân công công việc phù hợp với năng lực của từng cá nhân nhằm phát huy tối đa năng lực của mọi người.

Trong 5 năm làm Trưởng khoa, BS Ngạn đã tham mưu cho Ban Giám đốc phát triển kỹ thuật mới và duy trì kỹ thuật thận nhân tạo lọc máu chu kỳ và lọc máu cấp cứu tại đơn vị, thực hiện an toàn và hiệu quả, góp phần nâng cao chất lượng khám, chữa bệnh của Trung tâm, đưa Trung tâm từng bước làm chủ các kỹ thuật y học mới, chuyên sâu, mang lại lợi ích cho người bệnh.

Cùng với đó, BS Ngạn đã tham mưu cho Ban Giám đốc triển khai và hoàn thành kỹ thuật mới: “Thở máy tại đơn vị”, tạo niềm tin cho người bệnh khi đến Trung tâm y tế. Tiếp đó, là việc hoàn thành nhiệm vụ trọng tâm Xây dựng đủ 10 quy trình chuyên môn bệnh thường gặp tại Khoa Cấp cứu.

Không kể ngoài giờ hay nửa đêm, lúc nào bệnh nhân cần đến là BS Ngạn đều có mặt để khám, cấp cứu cho bệnh nhân, nhất là trong các trường hợp bệnh nhân phải mổ cấp cứu. Chính lòng đam mê, nhiệt huyết với nghề đã gắn kết bác sĩ với người bệnh, nhiều ca bệnh khó, nguy cấp đã được bác sĩ chẩn đoán chính xác và điều trị kịp thời, luôn tuân thủ quy trình chuyên môn, chẩn đoán và điều trị cho nhiều lượt bệnh nhân nặng đạt kết quả tốt, tỷ lệ hoàn thành 100%, đã cấp cứu nhiều ca bệnh qua khỏi cơn nguy kịch, chuyển viện an toàn đối với những trường hợp bệnh nặng vượt quá khả năng và tham gia công tác gây mê trong phẫu thuật an toàn hiệu quả.

Tham gia hội chẩn liên khoa đối với trường hợp bệnh khó, bệnh nặng khi cần thiết, đúng quy chế chuyên môn, tỷ lệ hoàn thành 100%; Ngoài ra, BS Ngạn còn tham gia công tác đào tạo như trực tiếp hướng dẫn giúp đỡ cho nhiều bác sĩ mới ra trường đang thực hành tại khoa đạt kết quả tốt, tỷ lệ hoàn thành 100%.

Một tấm gương khác có hơn 30 năm gắn bó với ngành y, trong đó có hơn 23 năm cống hiến tại Trung tâm Da liễu (nay là Trung tâm Phòng chống bệnh xã hội Quảng Ninh), BS Đoàn Ngọc Thanh - Giám đốc Trung tâm Y tế huyện Ba Chẽ đã không ngừng nỗ lực, vượt qua mọi khó khăn để hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ được giao, được bệnh nhân và đồng nghiệp tin yêu.

Từ những ngày đầu công tác tại Trung tâm Da liễu, BS Thanh đã không quản ngại khó khăn, trực tiếp khám chữa bệnh cho bệnh nhân phong, da liễu, hoa liễu. Những ca bệnh hiếm, khó như bệnh nhân phong mới, cơn phản ứng phong, các bệnh da viêm, dị ứng nặng… đều được BS Thanh tận tình cứu chữa. Với lòng yêu thương và sự kiên nhẫn vô bờ bến, BS Thanh đã trở thành người bạn đồng hành, người thân yêu của biết bao bệnh nhân.

Bên cạnh đó, BS Thanh cũng là một người có tinh thần nghiên cứu khoa học, ông đã tham gia chủ nhiệm và thư ký nhiều đề tài nghiên cứu khoa học cấp cơ sở, trong đó nhiều đề tài được đánh giá cao về khả năng thực tiễn và tính ứng dụng. Trong công tác chỉ đạo tuyến, BS Thanh là cầu nối quan trọng giữa y tế tuyến trên và tuyến dưới.

Với kinh nghiệm và năng lực chuyên môn của mình, BS Thanh luôn duy trì mối quan hệ tốt đẹp với các bệnh viện tuyến trên, đặc biệt là Bệnh viện Da liễu Trung ương. Ông thường xuyên liên hệ, trao đổi chuyên môn với các bác sĩ ở đây để có được những chẩn đoán chính xác và kịp thời cho những trường hợp bệnh khó, phức tạp. Nhờ đó, chất lượng khám, chữa bệnh cho người dân ngày càng được nâng cao.

Hạnh phúc là được cứu người

Thời gian ở viện nhiều hơn ở nhà, sáng đi từ lúc con chưa ngủ dậy, tối trở về lúc con đã say giấc, đó là thực trạng phổ biến của các nhân viên y tế. Thế nhưng, đời sống của không ít người vẫn còn chưa được đảm bảo.

Một bác sĩ đang làm việc tại Bệnh viện Đa khoa Đan Phượng (Hà Nội) tâm sự: “Hàng ngày chúng tôi luôn phải trực ban rồi thăm bệnh, còn thường xuyên phụ giúp bác sĩ trong phòng phẫu thuật, khi ra khỏi phòng phẫu thuật tay chân luôn rã rời, có lúc còn đang ăn dở bữa cơm phải chạy đi gấp vì cơ ca cấp cứu. Nhiều đồng nghiệp của tôi đã nản lòng và cũng có nhiều người đã bỏ việc để đi làm những việc nhẹ nhàng hơn.

Nhiều người nhìn vào sẽ nghĩ nghề y là việc nhẹ lương cao, cho rằng người nghề y sẽ có thu nhập cao và hấp dẫn, thế nhưng thực sự lại không phải như vậy, người bác sĩ phải chịu mức lương thấp, thậm chí không đủ chi tiêu trong một thời gian dài, những người có kinh nghiệm cũng như thâm niên trong nghề mới có thể có mức thu nhập khá, để có thể sống thoải mái, mức thu nhập của bác sĩ ở nước ta luôn thấp hơn so với những nước khác trên thế giới, những bác sĩ có thu nhập có thể chu cấp cho bản thân và cả gia đình của họ”.

Vất vả, khó khăn là vậy, nhưng các thầy thuốc vẫn đang cống hiến hết mình. Họ không đòi hỏi sự ghi nhận, không mong cầu được ngợi ca, họ chỉ làm việc vì một điều duy nhất - trách nhiệm với sinh mệnh con người vì người bệnh đã phó thác cho họ.

Một bác sĩ ngoại khoa có thể cứu hàng nghìn bệnh nhân mà không ai nhớ đến tên ông. Một nữ hộ sinh ở vùng cao có thể đỡ hàng trăm ca sinh nở mà không một lần xuất hiện trên báo chí. Một bác sĩ tuyến đầu có thể dành cả đời nghiên cứu vaccine nhưng không ai biết đến gương mặt ông…

Nhưng dù có được ghi nhận hay không, họ vẫn cứ tiếp tục công việc của mình, bởi đó là sứ mệnh mà họ đã chọn, trách nhiệm với người bệnh. Bởi với họ, mỗi sinh mạng được cứu sống, mỗi nụ cười của bệnh nhân, mỗi cái bắt tay cảm ơn chân thành… chính là phần thưởng lớn nhất.

BS Nguyễn Đình Anh - Phó Vụ trưởng Vụ Tổ chức cán bộ (Bộ Y tế):

Luôn giữ gìn và phát huy tinh thần “Lương y như từ mẫu”

Ngày Thầy thuốc Việt Nam (27/2) mang ý nghĩa lớn lao trên nhiều phương diện. Bên cạnh sự tri ân, Ngày Thầy thuốc Việt Nam còn là dịp để toàn xã hội nhắc nhở nhau về tầm quan trọng của ngành y trong sự phát triển chung của đất nước. Một hệ thống y tế mạnh đóng vai trò then chốt trong việc nâng cao tuổi thọ, năng suất lao động và sự ổn định xã hội. Ngành y tế không đơn thuần là một lĩnh vực chuyên môn, mà còn là trụ cột của an sinh xã hội.

Ngoài ra, ngày này cũng nhấn mạnh đến vấn đề y đức, trách nhiệm và phẩm chất đạo đức của người làm y khoa. Nghề y là một trong những nghề đòi hỏi tính nhân văn cao, bởi nó liên quan trực tiếp đến sinh mệnh con người. Chính vì vậy, Ngày Thầy thuốc Việt Nam không chỉ tôn vinh những cống hiến mà còn nhắc nhở những người trong ngành phải luôn giữ gìn và phát huy tinh thần “Lương y như từ mẫu”, đặt sức khỏe và tính mạng của bệnh nhân lên hàng đầu.

Để Ngày Thầy thuốc Việt Nam thực sự có giá trị, không chỉ dừng lại ở các hoạt động mang tính biểu tượng mà cần có những hành động thiết thực hơn. Việc đầu tư cho ngành y, cải thiện môi trường làm việc cho nhân viên y tế, nâng cao thu nhập và điều kiện sống cho bác sĩ, điều dưỡng là những vấn đề quan trọng để giúp người thầy thuốc an tâm công tác, tận tâm với nghề, tận hiến với sức khoẻ và sinh mệnh của người bệnh. Ngoài ra, giáo dục y đức ngay từ trong đào tạo cũng cần được chú trọng để đảm bảo rằng thế hệ thầy thuốc tương lai không chỉ giỏi chuyên môn mà còn có tâm với nghề…