Ngoài một hệ sinh thái sống, để phát triển các trung tâm tài chính quốc tế (TTTCQT), việc thu hút nguồn tài chính cho TTTCQT tại TPHCM không chỉ đơn thuần là gọi vốn xây dựng hạ tầng, mà còn là thu hút dòng tiền, nhà đầu tư và tổ chức tài chính toàn cầu đến hoạt động lâu dài.
Vị thế cửa ngõ tài chính
Hai trung tâm tài chính Việt Nam ở Đà Nẵng và TPHCM đã được định vị rất rõ ràng. Trong khi TTTCQT tại TPHCM dự kiến phát triển thị trường vốn, ngân hàng, phát triển các cơ chế thử nghiệm (sandbox) về fintech, các sàn giao dịch chuyên biệt..., thì tại Đà Nẵng sẽ là nơi thử nghiệm các mô hình mới như tài chính xanh, tài chính bền vững, công nghệ tài chính, dịch vụ số… Như vậy, mục tiêu hướng đến, TPHCM phải thu hút các tập đoàn tài chính hàng đầu thế giới, các quỹ đầu tư... tạo đà phát triển tài chính số, tài sản số, ứng dụng fintech…
UBND TPHCM cho biết, TPHCM mới trở nên rất ấn tượng với tổng GRDP năm 2024 đạt hơn 115 tỷ USD, tương đương gần 24,4% tổng GDP cả nước. Bên cạnh đó là một hệ thống hạ tầng đồng bộ bậc nhất Đông Nam Á, bao gồm chuỗi cảng biển Cát Lái, Cái Mép – Thị Vải, cảng cạn ICD, hai sân bay Tân Sơn Nhất và Long Thành, cùng hơn 50 khu công nghiệp, khu chế xuất và khu công nghệ cao. Tại diễn đàn Kinh tế TPHCM – tỉnh Hyogo (Nhật Bản) ngày 5/8, đại diện UBND TPHCM thông tin, thành phố sẽ tiếp tục triển khai mạnh mẽ các cơ chế chính sách đặc thù từ Nghị quyết số 98 của Quốc hội. Dựa trên nền tảng đó, thành phố sẽ định hướng phát triển từng khu vực với các dự án kêu gọi đầu tư cụ thể.
Ông Abe Ryota - Chuyên gia Kinh tế cao cấp của Ngân hàng Sumitomo Mitsui chỉ rõ sự thay đổi trong xu hướng đầu tư của Nhật Bản vào Việt Nam. Theo ông Abe, dòng vốn vào lĩnh vực sản xuất có phần chững lại nhưng đầu tư vào các ngành phi sản xuất, đặc biệt là dịch vụ, thương mại và công nghệ lại có sự tăng trưởng đáng kể. Tính đến năm 2023, số doanh nghiệp Nhật đặt trụ sở tại Việt Nam đã tăng từ 1.944 lên 2.394 công ty, một bước nhảy đáng chú ý. Ông Abe cũng phân tích thêm rằng lượng tiền mặt và tiền gửi trong doanh nghiệp phi tài chính tại Nhật hiện ở mức kỷ lục, trong khi tâm lý đầu tư thay vì tiết kiệm đang lên cao. Xu hướng đầu tư ra nước ngoài, bao gồm các lĩnh vực năng lượng tái tạo, hạ tầng xanh và bất động sản công nghiệp là tín hiệu tích cực cho Việt Nam nếu biết khai thác đúng thời điểm.
Kinh nghiệm quốc tế và định hướng lâu dài
Từ góc nhìn quốc tế, ông Renat Bekturov – Thống đốc TTTCQT Astana (AIFC) của Kazakhstan đánh giá cao tiềm năng khi Việt Nam xây dựng TTTCQT tại TPHCM. Ông Renat cho rằng, nền kinh tế Việt Nam có tốc độ tăng trưởng vượt trội so với nhiều quốc gia trong khu vực, trong đó lĩnh vực ngân hàng đã thâm nhập sâu vào đời sống. Tuy nhiên, ông Renat nhấn mạnh, ban hành luật thành lập trung tâm tài chính là bước đi mang tính quyết định. Đây sẽ là cơ sở pháp lý để xây dựng lòng tin, đảm bảo tất cả chủ thể tham gia tuân thủ tiêu chuẩn quốc tế và chấp nhận “luật chơi” chung.
Các chuyên gia cũng nhìn nhận, đầu tư TTTCQT tại TPHCM cần gắn liền với khu phi thuế quan Cần Giờ, Cảng trung chuyển quốc tế Cần Giờ và cảng Cái Mép - Thị Vải. Sự kết nối này sẽ tạo lợi thế cho doanh nghiệp cảng, khu kinh tế ven biển, rút ngắn thời gian luân chuyển vốn, hàng hóa quốc tế, từ đó thúc đẩy dòng vốn đầu tư nước ngoài vào thành phố và vùng Đông Nam bộ. Ông Nguyễn Văn Dũng – Phó Chủ tịch UBND TPHCM khẳng định: “Trung tâm tài chính quốc tế Việt Nam đặt tại TPHCM sẽ có định hướng phát triển sản phẩm riêng biệt, phát huy thế mạnh của Thành phố và hướng tới mục tiêu trở thành trung tâm tài chính quốc tế hàng đầu, nâng tầm vị thế của Việt Nam trong mạng lưới tài chính toàn cầu gắn với động lực tăng trưởng kinh tế”. Theo ông Dũng, TPHCM nằm ở vị trí trung tâm Đông Nam Á, thuận lợi kết nối với các trung tâm tài chính lớn trong khu vực và tạo điều kiện giao thương, trao đổi vốn quốc tế. Hệ thống cảng biển, sân bay cùng sự hiện diện đông đảo của ngân hàng, công ty chứng khoán, tổ chức tài chính là nền tảng vững chắc cho TTTCQT phát triển.