Mùa hè đến cùng nhiều trận mưa to gió lớn, giông bão. Trong đó rất nguy hiểm là những tia sét phóng từ trên cao xuống. Mùa hè cũng thường xảy ra những vụ tai nạn đuối nước, nhất là với trẻ em khi ra sông suối, ao hồ tắm. Vậy làm gì khi những tình huống nguy hiểm đó xảy ra?
Theo bác sĩ Hoàng Đức, khi gặp trường hợp bị sét đánh, nếu nạn nhân vẫn tỉnh thì chỉ cần ủ ấm, cho uống 20 ml rượu và nước chè đường nóng; sau đó đưa đến cơ sở y tế gần nhất để tiêm dưới da cafein 0,25 g và long não 0,2 g với mục đích trợ tim, trợ lực.
Người bị sét đánh nếu mê man bất tỉnh nhưng còn thở, tim còn đập thì phải được kích thích bằng cách lay, gọi, giật tóc, vã nước vào mặt... Sau đó, phải tiêm dưới da cafein 0,25 g và long não 0,2 g. Nếu nạn nhân ngừng tim, ngừng thở thì phải tiến hành ngay phương pháp thổi ngạt và bóp tim ngoài lồng ngực, làm kiên nhẫn, liên tục trong 2-3 giờ.
Trong mọi trường hợp đều phải băng vô khuẩn vết bỏng, khi nạn nhân hồi phục thì chuyển đến cơ sở y tế để điều trị tiếp.
Sét là những dòng điện rất mạnh ở khí quyển. Khi bị sét đánh, nạn nhân có thể chết ngay do ngừng tim, ngừng thở, hoặc bị lịm đi một thời gian, rồi nhức đầu, rối loạn nhịp tim và nhịp thở, chảy máu nội tạng... Nạn nhân bị bỏng tại chỗ, diện tích không rộng nhưng thường rất sâu. Độ sâu thường lớn và có hình ngoằn ngoèo.
Để đề phòng bị sét đánh, khi trời mưa có sét, không nên đứng ở điểm cao (như đỉnh đồi), không trú mưa ở dưới gốc cây to. Đối với nhà ở cao tầng, khi thiết kế xây dựng phải có cột thu lôi.
Còn với những trường hợp đuối nước, theo bác sĩ Hoàng Đức, đuối nước là hiện tượng tử vong do ngạt nước, có thể xảy ra với cả những người bơi giỏi nhưng chủ quan. Điều quan trọng nhất trong cấp cứu nạn nhân là phải khẩn trương thực hiện sơ cứu.
Nếu nạn nhân còn thở và tim còn đập nhẹ, chỉ cần đặt nằm đầu thấp, thay quần áo, ủ ấm, dùng ngón tay quấn gạc hoặc khăn tay móc hết đờm dãi trong miệng. Sau đó, cho uống 20 ml rượu hoặc nước chè đường nóng. Nên cho uống kháng sinh để phòng viêm phổi. Tiêm dưới da cafein 0,25 g và dầu long não 0,2 g để trợ sức, trợ lực.
Trường hợp nạn nhân đã ngừng thở, ngừng tim thì nhanh chóng dốc ngược đầu nạn nhân cho nước trong đường thở thoát ra hết; sau đó móc hết đờm dãi trong mồm và cởi ngay quần áo, làm hô hấp nhân tạo.
Bác sĩ Hoàng Đức cho biết, với người chết đuối, làm hô hấp nhân tạo theo phương pháp nằm sấp là tốt nhất: Đặt nạn nhân nằm sấp, đầu nghiêng về một bên, người cấp cứu quỳ ở phía đầu nạn nhân, dùng hai bàn tay ấn mạnh lên vùng bả vai để nạn nhân thở ra. Sau đó, cầm hai cánh tay đưa lên và ra sau để nạn nhân thở vào, làm 10-20 lần/phút.
Cũng có thể áp dụng phương pháp thổi ngạt và bóp tim ngoài lồng ngực. Tiêm dưới da lobelin 0,01 g (để trợ hô hấp), cafein 0,25 g và dầu long não 0,2 g (để trợ lực). Kết hợp thêm các biện pháp sưởi ấm, xát ngoài da. Khi nạn nhân đã hồi phục, cho uống 20 ml rượu cấp cứu, nước chè đường nóng, tiêm kháng sinh để phòng viêm phổi, sau đó chuyển đến cơ sở y tế để theo dõi, điều trị tiếp.