Làm giàu từ nghề nuôi ong ở rừng ngập mặn
Là người nông dân ở vùng bãi ngang, anh Trần Văn Sửu, xã Nga Sơn (tỉnh Thanh Hóa) đã tận dụng tán rừng sú vẹt để phát triển nghề nuôi ong lấy mật, phát triển kinh tế. Nghề nuôi ong không chỉ mang lại hướng làm giàu mới cho gia đình anh mà còn góp phần giúp nhiều hộ dân khác trong khu vực cùng vươn lên thoát nghèo, ổn định cuộc sống.
Tận dụng rừng ngập mặn
Sáng nay, anh Trần Văn Sửu, trú tại xã Nga Sơn, tỉnh Thanh Hóa đang tất bật lấy mật từ các tổ ong đã đến kỳ thu hoạch và gia cố lại 500 tổ ong trước khi cơn bão số 9 đổ bộ vào bờ. Là người nuôi ong có thâm niên tới hơn 10 năm, anh hiểu những giá trị mà bầy ong đang đem lại cho người nông dân ở vùng ven biển như anh. Anh Sửu nói: “Chỉ mong mưa bão không vào, hoặc có vào cũng đừng quá mạnh khi đổ bộ lên đất liền. Chứ người nông dân ở đây chỉ trông chờ hết vào đàn ong biển này!”.
Vừa kiểm tra lại độ chắc chắn của các tổ ong, anh Sửu vừa cho biết: Xã Nga Sơn vốn là vùng đất ven biển, diện tích đất nông nghiệp bị nhiễm mặn, không thuận lợi cho việc canh tác nông nghiệp truyền thống. Đời sống bà con nông dân chủ yếu dựa vào nghề đi biển hoặc làm thuê theo thời vụ, nguồn thu nhập bấp bênh… chính vì yếu tố này đã khiến trong một thời gian dài, kinh tế của người dân rơi vào tình cảnh vô cùng khó khăn. Những năm gần đây, nhờ chính sách giao khoán, bảo vệ và phát triển rừng ngập mặn, diện tích cây sú vẹt tại Nga Sơn được phục hồi mạnh mẽ, phủ xanh hàng trăm ha bãi bồi ven biển. Đây chính là môi trường lý tưởng cho đàn ong sinh trưởng và phát triển.
Nhận thấy tiềm năng này, anh Sửu đã cùng một số hộ dân khác trong xã, mạnh dạn đưa ong về đặt tổ trong rừng ngập mặn. Ngay từ vụ mật đầu tiên, bầy ong đã cho người dân thu nhập ngoài mong đợi. Cũng từ đây, nghề nuôi ong đặc thù dưới tán rừng sú vẹt tại Nga Sơn bắt đầu được hình thành. Tính đến thời điểm hiện nay, gia đình anh Sửu đang nuôi khoảng 500 tổ ong, mỗi năm thu nhập khoảng 200 triệu đồng/năm. Nhờ có nghề này mà cuộc sống gia đình khấm khá hơn, con cái có điều kiện học hành đầy đủ.
Anh Sửu chia sẻ, rừng sú vẹt chính là nguồn sống của đàn ong. Khi hoa sú vẹt nở trắng từ tháng 3 đến tháng 6, cả cánh rừng trở thành nguồn mật phong phú, sạch và giàu dinh dưỡng. Người nuôi gần như không phải tốn chi phí cho thức ăn mà chủ yếu đầu tư vào thùng ong, dụng cụ quay mật và dành thời gian theo dõi, chăm sóc đàn ong để tránh dịch bệnh và các tác động từ tự nhiên như khí hậu và môi trường.
Tuy nhiên, để đàn ong khỏe mạnh và cho năng suất cao, người nuôi phải thường xuyên kiểm tra thùng ong, phòng chống dịch bệnh, nhất là vào thời điểm giao mùa. Anh Sửu còn chú trọng bố trí thùng ong ở những vị trí thông thoáng, tránh gió mạnh và ngập nước khi triều lên. “Nuôi ong ở vùng ngập mặn khác với trên đồi núi vì phải tính đến thủy triều lên xuống. Nếu sơ ý đặt thùng thấp quá thì chỉ cần một đợt nước dâng là ong có thể bị chết hàng loạt”- anh Sửu nói.
Không chỉ là sinh kế
Cũng theo anh Sửu, nghề nuôi ong bên rừng sú vẹt không chỉ đem lại thu nhập mà còn gắn bó mật thiết với việc bảo vệ môi trường. “Nếu rừng sú vẹt xanh tốt thì ong mới có mật. Bởi vậy, gia đình tôi cũng như nhiều hộ khác đều có ý thức giữ rừng. Có rừng mới có ong, có ong mới có kế sinh nhai” - anh Sửu khẳng định.
Thực tế đã chứng minh: Nghề nuôi ong bên rừng sú vẹt ở đây không chỉ đơn thuần là một sinh kế, mà còn mở ra hướng phát triển kinh tế gắn liền với bảo tồn thiên nhiên. Trong bối cảnh biến đổi khí hậu, xâm nhập mặn và suy giảm nguồn lợi thủy sản đang là thách thức lớn, việc khai thác bền vững hệ sinh thái rừng ngập mặn để tạo ra sản phẩm có giá trị là bước đi đúng đắn.
Theo thống kê cho thấy: Hiện nay, Nga Sơn đang hơn 350ha đất rừng ngập mặn chạy dọc bờ biển. Mỗi năm, những dải rừng sú vẹt này lại mở rộng thêm, cộng với độ mặn phù hợp tạo điều kiện lý tưởng cho các loài ốc, cáy, cua... sinh sản, phát triển, nhờ vậy người dân có thể mưu sinh bốn mùa. Xung quanh khu vực này còn có những loại cây khác như nhãn, vải... Nhờ vậy, nghề nuôi ong lấy mật rất phát triển, mang lại hiệu quả kinh tế cao cho người dân địa phương. Tính tại thời điểm hiện tại, toàn xã có khoảng trên 2.300 đàn ong đang được các hộ dân duy trì quanh vùng để tận dụng nguồn hoa từ khu rừng. Ngoài ra, người dân nuôi ong còn được tập huấn, hướng dẫn quy trình chăm sóc, lập kế hoạch sản xuất, kinh doanh, để đàn ong phát triển bền vững lâu dài, có thương hiệu trong nước và quốc tế.
Trao đổi với báo chí, ông Lương Ngọc Khánh - Chủ tịch UBND xã Nga Sơn khẳng định: “Ngoài lợi ích kinh tế, nghề nuôi ong lấy mật ở rừng ngập mặn ven biển nơi đây còn góp phần bảo vệ tính đa dạng sinh học của các loài thực vật, bảo vệ môi trường sinh thái ven biển. Đặc biệt, những cánh rừng ngập mặn như “tấm khiên” vững chắc, bảo vệ làng mạc, tài sản cho người dân ở nơi này trước thiên tai. Những năm qua, để bảo vệ hệ thống rừng ngập mặn, ứng phó với tác động của biến đổi khí hậu, Nga Sơn cũng đã xây dựng phương án quản lý dựa vào cộng đồng dân cư nhằm thực hiện bảo vệ và phát triển rừng ngập mặn. Từ đó, góp phần phòng, chống và giảm nhẹ thiên tai, hạn chế suy thoái môi trường, cung cấp sinh kế cho người dân...”.
