Hiện nay, nhiều doanh nghiệp đang sở hữu nguồn dữ liệu số khá lớn. Các chuyên gia đánh giá, nguồn dữ liệu có nhiều giá trị thặng dư nhưng khai thác phải hợp lý, hợp pháp, an toàn để tạo ra giá trị, làm giàu từ nguồn dữ liệu số này.
Theo hãng nghiên cứu thị trường Statista (Đức), doanh thu của thị trường dữ liệu lớn toàn cầu dự kiến sẽ đạt hơn 665 tỷ USD vào năm 2029. Hiện nay, 5 công ty công nghệ toàn cầu gồm: Amazon, Apple, Facebook, Google, Microsoft đang thống trị nền kinh tế dữ liệu với kho dữ liệu khổng lồ mang lại những lợi ích kinh tế vô cùng to lớn.
Tại Việt Nam, theo Công ty Chứng khoán VNDIRECT, những “ông lớn” nắm giữ các trung tâm dữ liệu lớn nhất là Viettel IDC Data Center, FPT Data Center, CMC Data Center, VNPT Data Center và VNG Data Center. Trong bối cảnh nền kinh tế số đang phát triển mạnh mẽ ở nước ta, cùng với hệ thống pháp luật liên quan đã và đang được hoàn thiện việc vừa khai thác làm giàu, vừa bảo đảm tuân thủ quy định của pháp luật là vấn đề được các doanh nghiệp quan tâm.
Theo ông Hoàng Long - Trưởng ban Công nghệ thông tin, Tập đoàn Công nghiệp - Viễn thông Quân đội (Viettel), nếu khai thác và sử dụng dữ liệu một cách hợp lý cùng với việc triển khai các giải pháp bảo mật tốt, doanh nghiệp hoàn toàn có thể đáp ứng yêu cầu của khách hàng, giúp nâng cao chất lượng cuộc sống, mang lại nguồn thu lớn.
Theo ông Long, trong tình trạng lộ lọt dữ liệu gia tăng như hiện nay thì lo ngại lớn nhất là dữ liệu bị sử dụng sai mục đích. Việc lộ lọt dữ liệu thường xuất phát từ hai nguyên nhân chính là tấn công mạng từ bên ngoài và khai thác từ bên trong doanh nghiệp (có hành vi cố ý sử dụng dữ liệu sai mục đích). Do đó, đi đôi với việc khai thác dữ liệu, doanh nghiệp cần xây dựng nền tảng dữ liệu hiện đại, bảo mật và có khả năng thích ứng với sự thay đổi của công nghệ, tuân thủ quy định của pháp luật. “Viettel đã triển khai hệ thống an ninh bảo mật toàn tập đoàn, trong đó có việc bảo vệ dữ liệu khách hàng được phân loại theo các trạng thái, cấp độ. Viettel đã thành lập bộ phận chuyên trách là Ban Quản trị dữ liệu tập đoàn để triển khai các nhiệm vụ về bảo vệ, khai thác dữ liệu…” - ông Long cho biết.
Về cách khai thác và sử dụng nguồn dữ liệu hiệu quả, chuyên gia về dữ liệu Hạnh Phạm (hiện đang là Giám đốc dữ liệu và phụ trách khoa học dữ liệu người dùng tại Pinterest - Hoa Kỳ) cho rằng, doanh nghiệp có thể ứng dụng khoa học dữ liệu với các ngành hàng tiêu dùng để đem lại giá trị cho công ty. Xu hướng cá nhân hóa đang diễn ra, nhất là với giới trẻ, và khi đó doanh nghiệp có thể ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI) để tư vấn, thông qua phân tích dữ liệu, thói quen. Việc doanh nghiệp ứng dụng AI còn giúp doanh nghiệp có thể phục vụ khách hàng 24/24h, làm gia tăng sự tin tưởng của khách hàng và rút ngắn thời gian cho khách hàng đưa ra quyết định đối với dịch vụ của họ.
Đề cao vai trò của dữ liệu đem lại giá trị cho doanh nghiệp, ông Đào Đức Triệu - Tổng thư ký Hiệp hội Dữ liệu quốc gia cho biết, dữ liệu là nguồn tài nguyên chiến lược của nền kinh tế số và chuyển đổi số quốc gia. Bởi vậy, việc nâng cao năng lực phân tích, xử lý và quản trị dữ liệu là yêu cầu cấp thiết với mọi tổ chức, doanh nghiệp và cá nhân. Nếu biết khai thác dữ liệu tốt, có tính kết nối, doanh nghiệp có thể đạt được nhiều giá trị lâu bền. Song việc khai thác, xử lý dữ liệu cũng cần bảo đảm được các quy định pháp luật và quyền riêng tư cá nhân.
“Vấn đề đặt ra khi tổ chức, doanh nghiệp nắm toàn bộ dữ liệu của cá nhân, là phải quản lý chặt chẽ. Nếu kiểm soát không tốt, có thể ảnh hưởng đến quyền riêng tư và quyền công dân được pháp luật bảo vệ. Do vậy, cơ quan quản lý đã và đang đẩy mạnh việc hoàn thiện các quy định pháp lý để bảo đảm khai thác, sử dụng dữ liệu số an toàn, hiệu quả” - ông Triệu nhấn mạnh.