Được tỉnh Gia Lai giao 1.193 hécta đất, nhưng dưới danh nghĩa khoán trắng và khoán liên kết với người lao động nên Công ty Chè Biển Hồ (xã Nghĩa Hưng, huyện Chư Păh, Gia Lai) đã tổ chức giao khoán 955 hécta đất trái chủ trương, để người dân tự ý chuyển đổi cây trồng, mua bán, sang nhượng đất trái phép, gây thất thoát hàng trăm tỷ đồng của Nhà nước, gây khó cho quá trình cổ phần hóa. Trước những sai phạm nghiêm trọng này, UBND tỉnh Gia Lai đã chỉ đạo công an tỉnh vào cuộc điều tra.
Trụ sở Công ty Chè Biển Hồ.
Công ty Chè Biển Hồ (CBH) tiền thân là Xí nghiệp CBH trực thuộc Bộ NN&PTNT. Sau nhiều lần chuyển đổi, Công ty đã được UBND tỉnh Gia Lai kí hợp đồng cho thuê đất với tổng diện tích 1.193 ha. Nhiệm vụ của Công ty là trồng, mua bán, chế biến chè, cà phê; kinh doanh vật tư nông nghiệp, nhà hàng, ăn uống; vận tải hành khách đường bộ...
Trong quá trình triển khai, thực hiện giao khoán vườn cây cho các hộ dân, Công ty đã phớt lờ các quy định tại Nghị định 135/2005/NĐ-CP của Chính phủ, vô tư tổ chức khoán trắng (tức công nhân đầu tư 100%) cho 883 hộ dân với diện tích 560 ha. Ngoài ra, Công ty Chè Biển Hồ còn tự ý giao khoán liên kết cho 766 công nhân với diện tích 395 ha dù chưa được tỉnh Gia Lai phê duyệt.
Núp bóng dưới hình thức khoán trắng, khoán liên kết, Công ty Chè Biển Hồ đã để các hộ dân nhận giao khoán tự ý chuyển đổi mục đích sử dụng đất, mua bán, sang nhượng trái phép hàng trăm hécta đất diễn ra trong suốt thời gian dài mà không bị nhắc nhở, xử lí. Nhiều hộ dân nhầm tưởng Công ty “cho phép” đã tự ý chuyển đổi cây trồng, xây dựng nhà cửa, trang trại nuôi heo, trồng tiêu với giá hàng tỷ đồng.
Qua thanh, kiểm tra, cơ quan chức năng tỉnh Gia Lai phát hiện đã có 485 hộ khai báo nhận sang nhượng. Hầu hết các hồ sơ giao nhận khoán không đầy đủ thành phần, không có biên bản về hiện trạng đất, cây trồng; không đúng biểu mẫu của Bộ NN&PTNT, trái quy định, cố tình ràng buộc gây bất lợi cho công nhân.
Tuy nhiên, sai phạm tại Công ty Chè Biển Hồ không được lãnh đạo đơn vị rút kinh nghiệm, tập trung xử lí. Khi có chủ trương cổ phần hóa, Công ty vẫn tiếp tục cho sang nhượng, kí kết hợp đồng trái quy định. Thậm chí Công ty còn “hợp thức hóa” bằng cách ra quyết định thu hồi của người sang nhượng để giao khoán cho người nhận sang nhượng, và ký hợp đồng giao khoán mới.
Để lấp liếm sai phạm và qua mặt cơ quan chức năng về khả năng nguy cơ vỡ quỹ đất, từ tháng 4/2015 đến 3/2016, Công ty Chè Biển Hồ đã 6 lần trình Phương án Cổ phần hóa, nhưng mỗi lần số đất giao về cho địa phương lại có sự chênh lệnh, biến động.
Báo cáo lúc Công ty giữ lại 180 ha đất/1.193 ha, lúc đề nghị giữ lại toàn bộ hoặc lúc báo cáo giữ 608 ha, giao cho địa phương 585 ha. Ngoài ra, Công ty còn “bỏ quên” 98,6 ha đất do tỉnh Gia Lai giao quản lý.
Kết luận của Thanh tra tỉnh.
Chính sự mập mờ này không những làm ảnh hưởng đến tiến trình cổ phần hóa các doanh nghiệp nhà nước theo chủ trương của Chính phủ mà còn gây thất thoát tài sản của Nhà nước hàng trăm tỷ đồng nếu 560 hécta đất không thể thu hồi được.
Ngược lại, nếu bị thu hồi, người dân sẽ mất trắng khoản tiền đã đầu tư cùng sinh kế của hàng ngàn lao động. Do vậy, tỉnh Gia Lai rất khó thu hồi để cổ phần hóa 560ha đất bị Công ty khoán trắng.
Với những sai phạm được xem như có hệ thống, UBND tỉnh Gia Lai đã ra quyết định đình chỉ chức vụ Chủ tịch kiêm Giám đốc Công ty đối với ông Nguyễn Quốc Huynh đồng thời chỉ đạo chuyển hồ sơ sang cơ quan Cảnh sát điều tra Công an tỉnh Gia Lai điều tra làm rõ.