Lan tỏa tinh thần đoàn kết thông qua các giải thưởng báo chí của Mặt trận

Thắp sáng tinh thần đại đoàn kết

Là một trong những giải báo chí quốc gia uy tín, trải qua hơn 2 thập niên, Giải báo chí “Vì sự nghiệp Đại đoàn kết toàn dân tộc” đã trở thành một sự kiện chính trị - báo chí có uy tín cao, thu hút hàng nghìn tác phẩm dự thi từ khắp các cơ quan báo chí Trung ương và địa phương. Mỗi mùa giải là một dịp để báo chí tỏa sáng với những phóng sự giàu cảm xúc, bài điều tra công phu, ghi lại những câu chuyện đời thường mà thấm đẫm tinh thần “lấy dân làm gốc” cũng như phản ánh sinh động những mô hình tốt, những điển hình hay trong công tác vận động, tập hợp các tầng lớp nhân dân. Không chỉ là “sân chơi” nghề nghiệp cho những người làm báo, giải đã góp phần nâng cao nhận thức của toàn xã hội về sức mạnh khối đại đoàn kết toàn dân tộc.

Qua mỗi mùa tổ chức, Giải báo chí “Vì sự nghiệp Đại đoàn kết toàn dân tộc” ngày càng khẳng định uy tín, sức lan tỏa sâu rộng trong giới báo chí cả nước. Đặc biệt, trong mùa giải lần thứ 16 đã thiết lập kỷ lục mới với hơn 2.100 tác phẩm dự thi hợp lệ ở 5 loại hình báo chí: báo in, báo điện tử, phát thanh, truyền hình và ảnh báo chí, đến từ hơn 100 cơ quan báo chí Trung ương và địa phương. Những con số biết nói ấy không chỉ phản ánh sự tâm huyết, dấn thân của đội ngũ người làm báo, mà còn minh chứng cho sự phong phú, sinh động trong thực tiễn xây dựng khối đại đoàn kết toàn dân trên khắp mọi miền đất nước.

Nổi bật trong số các tác giả từng đạt giải là nhà báo Nguyễn Vĩnh Hoàng (Báo Gia Lai), người đã 2 năm liên tiếp giành giải B tại mùa giải thứ 15 và 16 với các tác phẩm phản ánh sâu sắc tình hình chính trị - xã hội tại vùng đất Tây Nguyên. Đối với anh, đây không chỉ là niềm tự hào cá nhân mà còn là sự ghi nhận nỗ lực kiên trì của đội ngũ phóng viên địa phương, những người luôn bám sát thực tiễn, lắng nghe tâm tư của nhân dân để phản ánh trung thực, nhân văn về những hành trình hòa giải, gắn kết cộng đồng.

Chia sẻ về loạt bài “Đi về hướng mặt trời”, tác phẩm được vinh danh tại mùa giải thứ 16, nhà báo Nguyễn Vĩnh Hoàng cho biết, loạt bài là kết quả của quá trình điều tra công phu, khai thác một trong những vấn đề phức tạp, nhạy cảm từng gây bất ổn tại khu vực Tây Nguyên: tổ chức phản động “Tin lành Đê ga”. “Đi về hướng mặt trời” không chỉ giúp người đọc hiểu rõ âm mưu, thủ đoạn của các thế lực thù địch, mà còn góp phần củng cố niềm tin xã hội, lan tỏa tinh thần bao dung, đoàn kết. Đó cũng là minh chứng rõ nét cho vai trò tiên phong của báo chí cách mạng, vừa là cầu nối giữa Đảng, chính quyền với nhân dân, vừa là ánh sáng dẫn đường trước những luồng thông tin hỗn độn, đồng thời là ngọn lửa giữ gìn và bồi đắp sức mạnh đại đoàn kết toàn dân, nền tảng vững chắc cho sự phát triển bền vững của đất nước.

Báo chí, người bạn đồng hành trong cuộc chiến chống tham nhũng

Nếu như Giải báo chí “Vì sự nghiệp Đại đoàn kết toàn dân tộc” mang đậm chất xây dựng, kết nối và sẻ chia thì Giải báo chí toàn quốc “Phòng, chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực”, được tổ chức từ năm 2018 lại là một “chiến tuyến” nóng bỏng, nơi báo chí thể hiện rõ vai trò đấu tranh phản biện và bảo vệ sự liêm chính trong bộ máy công quyền.

Ngay từ những năm đầu tổ chức, giải đã nhận được sự quan tâm lớn của giới báo chí và công chúng. Hàng loạt tác phẩm mang tính điều tra, phát hiện cao đã được vinh danh. Nhiều tác phẩm trong số đó đã trở thành những “đòn bẩy” để cơ quan chức năng vào cuộc, xử lý sai phạm, thu hồi tài sản bị chiếm đoạt, khôi phục niềm tin nhân dân vào sự nghiêm minh của pháp luật. Không chỉ phản ánh tiêu cực, báo chí còn đề xuất kiến nghị chính sách, chỉ rõ những “kẽ hở” trong cơ chế để các cơ quan chức năng hoàn thiện thể chế, tăng cường kiểm tra, giám sát. Đó là những đóng góp rất cụ thể, thiết thực của báo chí vào công cuộc phòng, chống tham nhũng, lãng phí, một nhiệm vụ trọng tâm, thường xuyên của Đảng và Nhà nước ta.

Nhớ lại hành trình khi nhóm tác giả thực hiện loạt 3 bài "Thuốc nào trị "bệnh sợ sai", tác phẩm được trao giải A, Giải báo chí toàn quốc “Phòng, chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực” lần thứ 4 năm 2023-2024, nhà báo Lại Hoa, VOV1, Đài Tiếng nói Việt Nam chia sẻ, “làm báo điều tra phòng, chống tham nhũng là lĩnh vực nhiều rủi ro, áp lực nhưng rất đáng giá. Có những tác phẩm chúng tôi mất hàng tháng trời thu thập tài liệu, tiếp xúc nhân vật, thậm chí chịu sức ép rất lớn, nhưng vì sự thật, vì lẽ phải, chúng tôi quyết không lùi bước”.

Tiếp tục lan tỏa giải báo chí mang “thương hiệu” Mặt trận

Điểm đặc biệt của hai giải báo chí trên là đều do UBTƯ MTTQ Việt Nam chủ trì tổ chức. Điều đó thể hiện rõ vai trò trung tâm trong công tác tập hợp, phát huy sức mạnh khối đại đoàn kết và vai trò giám sát, phản biện xã hội của Mặt trận. Thông qua báo chí, những vấn đề cốt lõi trong đời sống xã hội được phản ánh kịp thời, minh bạch, góp phần tăng cường dân chủ, củng cố niềm tin của nhân dân vào sự lãnh đạo của Đảng, sự quản lý của Nhà nước.

Trong mùa thứ 5 tổ chức, Giải báo chí toàn quốc “Phòng, chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực” tiếp tục khẳng định uy tín và sức lan tỏa mạnh mẽ trong đời sống báo chí và xã hội. UBTƯ MTTQ Việt Nam, cơ quan chủ trì giải đã tăng cường phối hợp tuyên truyền, giới thiệu sâu rộng về giải trên các phương tiện thông tin đại chúng như: Đài Truyền hình Việt Nam, Đài Tiếng nói Việt Nam, Báo Nhân Dân, Thông tấn xã Việt Nam… Đồng thời, thể lệ giải được công bố công khai trên Báo Đại đoàn kết, Cổng Thông tin điện tử của MTTQ Việt Nam, các nền tảng số như fanpage, website của Mặt trận, Đài Truyền hình Việt Nam và Hội Nhà báo Việt Nam. Đặc biệt, việc Ban Thường trực UBTƯ MTTQ Việt Nam quyết định điều chỉnh tên gọi từ “Giải báo chí toàn quốc phòng, chống tham nhũng, tiêu cực” thành “Giải báo chí toàn quốc phòng, chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực” thể hiện sự nhạy bén, kịp thời của Ban Chỉ đạo, Ban Tổ chức trước yêu cầu thực tiễn và nhiệm vụ chính trị mới.

Tại cuộc họp Ban Chỉ đạo, Ban Tổ chức giải lần thứ 5 (tháng 3/2025), Ủy viên Trung ương Đảng, Phó Chủ tịch - Tổng Thư ký UBTƯ MTTQ Việt Nam Nguyễn Thị Thu Hà nhấn mạnh, thành công lớn nhất của giải trong 4 mùa qua chính là sự hưởng ứng tích cực từ các cơ quan báo chí, các nhà báo trên cả nước và sự đồng hành của nhân dân. Giải đã phát huy mạnh mẽ vai trò của báo chí, của nhân dân trong công cuộc xây dựng, chỉnh đốn Đảng, phòng chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực.

Nhấn mạnh tới những chỉ đạo mang tính đột phá của Bộ Chính trị, Ban Bí thư, đứng đầu là Tổng Bí thư Tô Lâm, Phó Chủ tịch - Tổng Thư ký Nguyễn Thị Thu Hà cho biết, Bộ Chính trị thành lập 19 đoàn kiểm tra đối với các đảng ủy, tỉnh ủy, thành ủy trực thuộc Trung ương trong công tác lãnh đạo, chỉ đạo, tổ chức thực hiện những Nghị quyết, kết luận mới ban hành của Bộ Chính trị, Ban Bí thư. Bởi vậy, việc triển khai giải lần này cần có tính đột phá, có sự đổi mới về phương thức và cách thức triển khai để tạo sức lan tỏa và chiều sâu của giải, đặc biệt là loạt bài phản ánh nội dung lãng phí. Bên cạnh đó, xuất phát từ chức năng, nhiệm vụ, sứ mệnh cao cả của giải báo chí lần này, hệ thống Mặt trận cần phát huy vai trò hiệp thương, thống nhất hành động đối với các chương trình giám sát, phản biện xã hội tại các địa phương từ đó tạo cơ sở, tiền đề cho đội ngũ nhà báo khai thác và có những tuyến bài nổi bật phản ánh những vấn đề tham nhũng.