Làng Cựu bị lãng quên

Cổng biệt thự mang kiểu kiến trúc thuần Pháp.

Trong ngôi nhà biệt thự cũ, Trưởng thôn làng Cựu Nguyễn Quang Huy cho biết: Theo gia phả các dòng họ thì làng có bề dày lịch sử hơn 500 năm, nhưng nhà biệt thự Pháp cổ mới chỉ có chừng gần 100 năm nay.

Tại nhà ông Bùi Văn Khánh (69 tuổi) và vợ là Nguyễn Thi Trinh (68 tuổi), hai ông bà hiện đang ở trong ngôi nhà thuộc tòa biệt thự của cụ Nguyễn Ngọc Du (tức cụ Phó Du) nằm giữa làng cựu. Ông Khánh bảo, nghe các cụ kể lại lại thì bấy giờ đa phần số thợ xây nhà được thuê từ nơi khác đến chứ vùng lân cận không ai biết xây nhà Pháp cổ.

Ngôi làng với nhiều nhà biệt thự Pháp cổ quý vậy nhưng hiện nay, rất ít nhà có người ở, quanh năm cửa đóng then cài hoặc hoang phế. Theo anh Huy, con cháu những gia đình này rất ít về, họ chỉ nhang khói cho tổ tiên ngày giỗ tết hay ngày cuối tuần. Có người làm ăn ở nước ngoài phải nhờ người trong họ trông nom giúp.

Càng tìm hiểu về ngôi làng có những biệt thự cổ, chúng tôi không khỏi cảm thấy chạnh lòng và nuối tiếc khi được tận mắt chứng kiến sự xuống cấp của nhiều ngôi biệt thự. Trưởng thôn Huy cũng nói rằng, tuy có giá trị cả về văn hóa, lịch sử và kiến trúc như vậy nhưng những ngôi biệt thự Pháp cổ vẫn chỉ phần nào dừng lại là nơi ở của người dân hoặc để ngắm.

Trong khi đó cả xã, huyện đều chưa có bất kì chính sách cụ thể hay nguồn kinh phí nào nhằm hỗ trợ cho người dân bảo tồn và phát triển du lịch. Không ít lần trong các cuộc họp dân, các bộ thôn rồi xã chỉ vận động bà con cố gắng giữ lấy những ngôi nhà Pháp cổ. Một số nhà có điều kiện cũng trùng tu lại nhà cũ. Cho đến nay chưa có bất cứ ai có ý tưởng đứng ra làm du lịch bằng chính những ngôi nhà quý này.

“Chúng tôi là người nông dân, quanh năm chân lấm tay bùn, lại không được tiếp xúc nhiều với những ý tưởng mới nên mọi người hầu như đều để mặc nhiên như vậy, chứ chưa ai có ý định phát triển du lịch từ những căn biệt thự này” - anh Huy phân trần.