Lắng nghe để đổi mới
Ngày 16/9, tại Hội nghị Phát huy vai trò người có uy tín, tiêu biểu trong đồng bào dân tộc thiểu số và góp ý vào dự thảo Văn kiện Đại hội XII của Đảng, Ủy viên Bộ Chính trị, Chủ tịch Ủy ban TW MTTQ Việt Nam Nguyễn Thiện Nhân khẳng định: Lắng nghe ý kiến của người có uy tín, tiêu biểu trong đồng bào các dân tộc thiểu số là nhằm cụ thể hoá quyết tâm của Mặt trận trong việc đổi mới công tác dân tộc.

Hội nghị đã lắng nghe ý kiến của người có uy tín, tiêu biểu để cụ thể hoá
quyết tâm của Mặt trận trong việc đổi mới công tác dân tộc.
Hội nghị có sự tham dự của 14 đại biểu đại diện cho 5.558 người uy tín của 11 dân tộc thuộc 7 tỉnh miền núi, trung du phía Bắc: Thái Nguyên, Tuyên Quang, Phú Thọ, Bắc Cạn, Yên Bái, Hòa Bình và Bắc Giang.
Phát huy vai trò người có uy tín
Ghi nhận những đóng góp quan trọng của người có uy tín tiêu biểu trong đồng bào các dân tộc thiểu số, nhân dịp này, Chủ tịch Nguyễn Thiện Nhân đã tặng quà cho 14 người có uy tín tiêu biểu, đại diện cho 5.558 người uy tín của 11 dân tộc thuộc 7 tỉnh miền núi, trung du phía Bắc. Cùng ngày, Chủ tịch Nguyễn Thiện Nhân cùng các đại biểu người uy tín đến dâng hương tại Đền thờ Bác Hồ và trồng cây lưu niệm tại An toàn khu Định Hoá, Thái Nguyên. |
Phát huy vai trò của người uy tín luôn là nhiệm vụ trọng tâm của Mặt trận. Theo Chủ tịch Ủy ban TW MTTQ Việt Nam Nguyễn Thiện Nhân, nước ta có 53 dân tộc thiểu số với trên 13 triệu người, chiếm gần 15% dân số, là lực lượng rất quan trọng.
Mỗi lần đặt chân lên vùng miền núi, càng thấy rõ vai trò gìn giữ bảo vệ biên giới của đồng bào các dân tộc. Dù ở Tây Bắc hay Tây Nguyên, nếu không có đồng bào dân tộc ở miền núi chúng ta không thể có điều kiện bảo vệ biên giới.
“Bà con ta đoàn kết, góp phần tạo nên khối đại đoàn kết toàn dân tộc. Không có đoàn kết đồng bào các dân tộc thì không có đất nước hôm nay, đó là một thuộc tính quan trọng của dân tộc Việt Nam. Sinh thời, Bác Hồ cũng luôn nhắc nhở về việc đoàn kết trong dân, trong Đảng”, Chủ tịch Nguyễn Thiện Nhân khẳng định.
Hiện nay, MTTQ Việt Nam có đông đảo đại diện đồng bào các dân tộc thiểu số với hơn 90.000 người tham gia Mặt trận các cấp. Các cụ, các vị đóng vai trò quan trọng trong việc thực hiện nhiệm vụ của Mặt trận. Vì hơn ai hết, họ là những người sống trong dân, hiểu dân.
“Nói với bà con dân tộc phải biết tiếng, hiểu rõ phong tục của bà con, vì vậy xây dựng lực lượng cán bộ Mặt trận là người dân tộc thiểu số có vai trò quyết định trong nhiệm vụ đoàn kết, tập hợp đồng bào dân tộc thiểu số.
Người có uy tín, được bà con tín nhiệm lại càng quan trọng. Vì vậy, Mặt trận luôn đặt vấn đề phải làm sao phát huy được vai trò của người có uy tín trong đồng bào dân tộc thiểu số”, Chủ tịch Nguyễn Thiện Nhân nhấn mạnh.

Chủ tịch Ủy ban TW MTTQ Việt Nam Nguyễn Thiện Nhân trò chuyện với các đại biểu.
Khắc phục nhận thức về vai trò của người có uy tín
Với những đóng góp quan trọng của người có uy tín đối với cộng đồng, việc phát huy vai trò của đội ngũ này được xem là nhiệm vụ trọng tâm của nhiều địa phương. Tuy nhiên có một thực tế, không phải địa phương nào cũng biết khai thác thế mạnh của đội ngũ này.
Đảng và Nhà nước đã có Nghị quyết và Chỉ thị, các cấp, các ngành từ Trung ương đến cơ sở phải khắc phục nhận thức khác nhau về tiêu chí, vai trò của người có uy tín trong cộng đồng.
Nguyên nhân của những tồn tại, hạn chế này đã được đưa trong Dự thảo Văn kiện Đại hội Đảng XII. Bà Nguyễn Thị Thủy, Phó Chủ tịch Ủy ban Mặt trận Tổ quốc tỉnh Phú Thọ cho rằng, dự thảo vẫn cần bổ sung thêm nguyên nhân cơ bản là một số cấp ủy Đảng, chính quyền chưa nhận thức đầy đủ về vị trí, vai trò và tầm quan trọng của đồng bào dân tộc thiểu số trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ tổ quốc, cũng như chưa nhận thức và đánh giá đầy đủ về ý nghĩa, tầm quan trọng và vai trò của người có uy tín trong đồng bào các dân tộc trong sự nghiệp xây dựng và phát triển, bảo vệ tổ quốc.
Góp ý dự thảo văn kiện Đại hội XII của Đảng về nội dung công tác dân tộc, nhiều đại biểu cũng đề nghị Luật Dân tộc qua các thời kỳ đều đã được đề cập nhưng vẫn chưa được ban hành; việc đầu tư cho vùng dân tộc miền núi vừa qua rất dàn trải, có chỗ hiệu quả thấp nên cần tập trung đầu tư có trọng điểm...Đặc biệt là bài toán làm thế nào để thu hẹp khoảng cách chênh lệch về các mặt giữa các vùng và các dân tộc.
Nếu chậm thu hẹp khoảng cách chênh lệch về các mặt giữa các vùng và các dân tộc, nhất là đời sống và cán bộ dân tộc, văn hóa dân tộc thì sẽ làm giảm lòng tin của đồng bào các dân tộc với Đảng và Nhà nước. Khi nào, ở đâu chưa có bình đẳng thực sự thì khó có đoàn kết thực sự.
Quyết tâm đổi mới
Theo Chủ tịch Nguyễn Thiện Nhân, Đại hội đại biểu MTTQ Việt Nam lần thứ 8 đã nêu ra một yêu cầu là đổi mới công tác dân tộc. Đoàn Chủ tịch Ủy ban TW MTTQ Việt Nam cũng đã có kết luận về đề án Đổi mới công tác dân tộc, tôn giáo, hội nghị lần này chính là lắng nghe, góp phần cụ thể, thực tiễn hóa kết luận đó.
Trân trọng những đóng góp của người có uy tín tiêu biểu, Chủ tịch Nguyễn Thiện Nhân cho rằng, những đóng góp của cá nhân tiêu biểu người dân tộc thể hiện ở 5 điểm: Góp phần quan trọng vào phổ biến, tuyên tuyền chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước đến bà con dân tộc thiểu số. Thông qua hoạt động của các cá nhân tiêu biểu giúp bà con tiếp cận các mô hình phát triển kinh tế mới; Vận động nhân dân phát triển giao thông ở địa phương, bảo vệ môi trường; Vận động nhân dân góp phần bảo vệ trật tự trị an trên địa bàn; Đóng góp vào việc giữ gìn truyền thống văn hoá các dân tộc.
Tuy nhiên, phát huy vai trò của người uy tín bằng cách nào? Theo Chủ tịch Nguyễn Thiện Nhân, giải pháp được đưa ra với 6 chữ T: Thứ nhất là phải Thông tin và Tập huấn cho người có uy tín. Thứ hai phải có Tiền- kinh phí để làm những công tác này nhằm hỗ trợ điều kiện tối thiểu cho người tiêu biểu, làm thế nào để mỗi cá nhân có ít nhất một tờ báo. Đồng thời, Chủ tịch Nguyễn Thiện Nhân cũng cho rằng, cần phải tổ chức thăm quan đến các vùng, miền của đất nước, giúp cho người có uy tín có tầm nhìn, hiểu xa hơn về đất nước, từ đó làm tốt công tác vận động.
Bên cạnh đó, cần có chương trình thăm hỏi người uy tín lúc ốm đau, ngày lễ tết. Và phải gặp gỡ, Tuyên dương các điển hình. Giải pháp cuối cùng theo Chủ tịch Nguyễn Thiện Nhân là tiếp tục Tăng số lượng người có uy tín.
Để thực hiện được những nhiệm vụ này, theo Chủ tịch Nguyễn Thiện Nhân, Mặt trận các địa phương cần rà soát các chính sách đối với công tác dân tộc, trong đó có việc phát huy vai trò của người uy tín trong đồng bào các dân tộc thiểu số.
Đặc biệt, Mặt trận phối hợp với Ban chỉ đạo Tây Bắc để chọn Tây Bắc là trọng điểm về việc phát huy vai trò người có uy tín trong đồng bào dân tộc, vì đây là vùng có người uy tín trong đồng bào dân tộc lớn nhất cả nước.
Cùng với đó, nghiên cứu giải pháp để giảm những tập quán gây áp lực nặng nề về tài chính đối với cuộc sống của đồng bào dân tộc. “Nên có đề tài rà soát lại hủ tục còn nặng nề đối với cuộc sống của bà con để thực hiện lộ trình giảm dần, tiến tới xóa bỏ các hủ tục. Đồng thời nghiên cứu chính sách để hỗ trợ thêm nhằm bảo tồn, phát huy giá trị bản sắc văn hóa của các dân tộc” - Chủ tịch Nguyễn Thiện Nhân đề nghị.
Đặc biệt, theo Chủ tịch Nguyễn Thiện Nhân, các cấp ủy Đảng, chính quyền cần nâng cao nhận thức, coi trọng công tác dân tộc hơn nữa. Trong đó, nâng cao vai trò giám sát của người dân.
Bà Nguyễn Thị Hạnh, Phó Ban chỉ đạo Tây Bắc: Cần có tập huấn chuyên đề với người có uy tín Việc phát huy vai trò của người có uy tín, tiêu biểu là một nhiệm vụ quan trọng. Nhưng phát huy như thế nào? Theo tôi nên có tập huấn chuyên đề đối với người có uy tín, vì người có uy tín có ảnh hưởng toàn diện trong đời sống đồng bào dân tộc thiểu số. Hiện nay có hiện tượng xung đột văn hoá trong đồng bào các dân tộc thiểu số, vì thế công tác vận động của người có uy tín cần phải đi vào cụ thể, thực chất hơn nữa. Trong khi đó, một số cấp chính quyền thường có sự phó mặc chung cho Mặt trận trong công tác vận động đồng bào dân tộc. Vì vậy việc phát huy vai trò người uy tín tiêu biểu cần có sự tận tâm của mỗi người. Ông Nguyễn Đức Minh, Chủ tịch Ủy ban MTTQ tỉnh Thái Nguyên:Phải làm tốt công tác bình chọn người có uy tín Phải làm tốt công tác vận động, bình chọn người có uy tín ở địa phương, cơ sở. Đây là một việc làm không đơn thuần chỉ là thủ tục mà còn tác động rất lớn đến vai trò của họ. Khi lập danh sách để quyết định công nhận là người có uy tín, nếu bình chọn đúng, lựa chọn đúng thì người có uy tín mới thực sự phát huy được vai trò, vị trí của mình. Vì lý do nào đó, có thể vì tình cảm, nể nang hay chỉ làm chiếu lệ mà việc bình chọn người có uy tín chưa cao thì bản thân họ sẽ không phát huy được vai trò của mình. Ông Triệu Văn Thành, người uy tín, tiêu biểu xã Kim Bình, huyện Chiêm Hóa, tỉnh Tuyên Quang: Cần chính sách cụ thể Nhà nước nên có cơ chế, chính sách cụ thể để những người có uy tín, tiêu biểu trong đồng bào dân tộc thiểu số hoạt động có hiệu quả hơn. Bởi từ trước tới nay Nhà nước ta đã có rất nhiều chính sách đối với đồng bào dân tộc thiểu số nhưng kết quả thu được chưa cao, một số đồng bào dân tộc trên cơ sở đó đã ỷ lại vào Nhà nước, trông chờ Nhà nước đầu tư, hỗ trợ. Bà Triệu Thị Minh Phương, người uy tín, tiêu biểu huyện Yên Lập, tỉnh Phú Thọ: Giải quyết các nhu cầu chính đáng Đồng bào người Dao ở Phú Thọ mong mỏi, nhà nước cần có thêm nhiều dự án đầu tư vào thủy lợi, giao thông, điện để giúp đồng bào vùng sâu, vùng xa, đặc biệt là đồng bào dân tộc thiểu số, phát triển kinh tế, xã hội, chuyển giao khoa học kỹ thuật. Cùng với đó, các cấp, các ngành cần có biện pháp thiết thực, cụ thể để giúp đỡ, tạo điều kiện phát triển kinh tế, cải thiện đời sống cho nhân dân các dân tộc. Đặc biệt cần giải quyết các nhu cầu chính đáng của người có uy tín trong đồng bào dân tộc thiểu số để họ phát huy vai trò của mình trong cộng đồng. |