Lãng phí chợ Na Mèo

Nhiều kỳ vọng

Nằm cách cột mốc biên giới Việt Nam - Lào chừng 300m, chợ Na Mèo thuộc xã Na Mèo, huyện vùng cao Quan Sơn (tỉnh Thanh Hóa) hình thành và hoạt động suốt từ 30 năm nay. Chợ chỉ họp một phiên duy nhất vào sáng thứ 7 hàng tuần. Đây không chỉ là nơi diễn ra hoạt động giao thương mà còn là nơi gặp gỡ, giao lưu thể hiện tình đoàn kết, hữu nghị của các dân tộc anh em vùng giáp biên giới và nhân dân hai tỉnh Thanh Hóa - Hủa Phăn.

Với chính quyền và nhân dân xã Na Mèo, chợ Na Mèo có ý nghĩa rất lớn về phát triển kinh tế - xã hội của địa phương. Trung bình hàng năm có khoảng từ 8.000 đến 10.000 lượt người xuất nhập cảnh qua lại, trao đổi hàng hóa. Theo đó, hoạt động giao thương và các mặt hàng ở Chợ phiên Na Mèo cũng trở nên đa dạng, phong phú và nhộn nhịp hơn.

Để đẩy mạnh khai thác tiềm năng thế mạnh Cửa khẩu Na Mèo, năm 2018, UBND huyện Quan Sơn đã đồng ý cho Công ty cổ phần đầu tư Xây dựng và Thương mại Sơn Vũ thực hiện dự án nâng cấp, cải tạo chợ cửa khẩu Na Mèo, từng bước phát triển chợ Na Mèo thành trung tâm thương mại dịch vụ lớn của huyện Quan Sơn. Tuy nhiên trái với kỳ vọng, đến nay nhiều hạng mục của dự án vẫn chưa được chủ đầu tư thực hiện, dẫn đến lãng phí tài nguyên đất và ảnh hưởng xấu đến hoạt động giao thương buôn bán khu vực biên giới.

Theo phê duyệt, chủ đầu tư là Công ty cổ phần đầu tư Xây dựng và Thương mại Sơn Vũ sẽ xây dựng nhà chợ dân sinh với diện tích hơn 750m2; quy mô 39 ki ốt được xây 2 tầng, xung quanh và công trình phụ trợ… Tuy nhiên, theo quan sát của phóng viên, ngoài một số hạng mục như dãy ki ốt bán hàng phía bên ngoài đã được đầu tư và cho tiểu thương thuê kinh doanh, gần như các hạng mục phía bên trong chợ vẫn chưa được triển khai xây dựng. Do chưa hoàn thiện nên hiện tại các ki ốt cấp 4 xây dựng bên trong chợ đều cửa đóng then cài; nhiều hạng mục chưa đưa vào sử dụng đã xuống cấp.

Ông Nguyễn Hữu Tiến - một người dân trú tại xã Na Mèo, huyện Quan Sơn cho biết: Kể từ khi được nâng cấp (năm 2018), chợ đã bị rơi vào tình trạng bỏ không. Mỗi phiên chỉ có vài người dân từ Lào sang buôn bán vài sản vật như măng, gạo nếp nương, cá, gà... còn các tiểu thương người Việt và hàng hóa thì rất ít. “Để chợ rơi vào tình cảnh thế này thì xấu quá, cứ như bãi đất hoang, chúng tôi rất thất vọng” - ông Tiến bày tỏ.

Cần đôn đốc nhà thầu

Vậy đâu là nguyên nhân dẫn đến tình trạng dự án chợ Na Mèo rơi vào thảm cảnh đó? Ông Lương Văn Huân - Chủ tịch UBND xã Na Mèo cho biết: Việc đầu tư chậm dẫn đến không phát huy hiệu quả, bà con tiểu thương đến bán phải phơi nắng, dầm mưa nên ngại vào chợ. Chúng tôi mong các cấp có thẩm quyền đôn đốc nhà thầu sớm xây dựng hoàn thành chợ Na Mèo cho dân hai tỉnh buôn bán, phát triển kinh tế khu vực biên giới” - ông Huân kiến nghị.

Ông Phạm Bá Chiến - Trưởng phòng Kinh tế hạ tầng huyện Quan Sơn cũng cho biết: Để dự án cải tạo, nâng cấp Chợ cửa khẩu Na Mèo sớm hoàn thành đưa vào khai thác sử dụng, UBND huyện Quan Sơn đang tiếp tục đôn đốc chủ đầu tư tập trung nguồn lực khẩn trương hoàn thành dự án theo nội dung phương án xây dựng được phê duyệt. Địa phương thường xuyên kiểm tra, giám sát trong quá trình triển khai thực hiện dự án của chủ đầu tư. Trường hợp chủ đầu tư không hoàn thành theo tiến độ, hết thời gian gia hạn chưa đưa đất vào sử dụng sẽ tiến hành thu hồi đất mà không bồi thường về đất và tài sản gắn liền với đất. “Hiện nay, huyện đang làm việc với các đơn vị để nhanh hoàn thành các hạng mục dự án và đã có văn bản báo cáo UBND tỉnh về vấn đề này. Tuy nhiên, để đảm bảo hoạt động giao thương thường xuyên, huyện yêu cầu đơn vị hoàn thiện tum chợ chính để bà con 2 bên biên giới buôn bán trở lại như trước đây” - ông Chiến nói.

Trao đổi với phóng viên Báo Đại Đoàn Kết, ông Chu Đình Trọng - Phó Chủ tịch UBND huyện Quan Sơn cho hay: Những năm vừa qua, do ảnh hưởng của đại dịch Covid-19, tác động tới việc đầu tư xây dựng cơ sở vật chất chợ Na Mèo của doanh nghiệp. Ngoài một số hạng mục dãy ki ốt bán hàng phía bên ngoài đã được đầu tư và cho tiểu thương thuê kinh doanh, gần như các hạng mục phía bên trong chợ vẫn chưa được triển khai xây dựng.

“Với mục đích thúc đẩy giao thương giữa người dân 2 huyện Quan Sơn, Viêng Xay, tỉnh Hủa Phăn (Lào), vừa qua, đoàn công tác UBND tỉnh Thanh Hóa cùng với UBND huyện Quan Sơn đến khảo sát đánh giá thực tế. Đoàn công tác đã gặp gỡ chủ đầu tư và đang có những giải pháp chỉ đạo tiếp theo để tạo điều kiện thuận lợi cho nhà đầu tư sớm tiếp tục triển khai xây dựng và hoàn thiện các hạng mục chợ Na Mèo theo quy hoạch, thiết kết đã được phê duyệt”- ông Trọng nói.