Lào Cai: 'Nóng' những bê bối của công chức Hải quan

Điểm nóng những sai phạm

Trao đổi với phóng viên ngày 10/12, ông Lê Phương, Chi cục trưởng Chi cục Hải quan cửa khẩu Lào Cai cho biết, sau vụ kho hàng lậu 10.000 m2 tồn tại suốt 2 năm ở Lào Cai, cơ quan chức năng tiếp tục phát hiện gần 100 container hạng nặng chứa hàng, không có người nhận tại khu vực cửa khẩu Kim Thành. Hiện các container này đã được cơ quan chức năng đưa về bãi ở Bắc Ninh để tiếp tục điều tra, làm rõ.

Cục trưởng Cục Điều tra chống buôn lậu, Tổng cục Hải quan cũng cho biết đang phối hợp với các đơn vị nghiệp vụ, Bộ Công an và Bộ Tư lệnh Bộ đội Biên phòng kiểm tra những xe hàng nêu trên.

Gần 100 xe hàng chưa mở tờ khai hải quan dù đã quá thời hạn làm thủ tục, và chưa được thống kê cụ thể lượng hàng, chủng loại, bởi sẽ mất rất nhiều thời gian kiểm đếm.

Được biết một số doanh nghiệp có đơn trình bày "do gửi nhầm hàng" nên đề nghị được đưa hàng quay về Trung Quốc. Tuy nhiên, để tránh tiền lệ xấu, cần kiểm tra tất cả các xe hàng này theo thông lệ quốc tế và xử lý theo pháp luật Việt Nam. Hàng vi phạm chủ yếu là quần áo đã qua sử dụng, đông dược, thuốc bắc, thuốc trừ sâu...

Trước đó, mở rộng vụ án buôn lậu xảy ra tại cửa khẩu Quốc tế Lào Cai, mới đây Cơ quan An ninh điều tra Bộ Công an đã bắt 4 cán bộ hải quan; quyết định khởi tố vụ án hình sự, đồng thời khởi tố bị can, bắt tạm giam đối với 4 bị can về tội “Lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ”.

Một loạt cán bộ thuộc Tổng cục Hải quan đã bị khởi tố gồm: Phùng Như Tùng (41 tuổi) - Trưởng Trung tâm phân tích, Cục Kiểm định Hải quan; Hoàng Duy Huân (40 tuổi) - cán bộ Trung tâm; Lê Khánh Hương (40 tuổi) - cán bộ Chi cục Kiểm định Hải quan 1, Cục Kiểm định Hải quan; Phạm Chí Kiên, chuyên viên phân tích Cục Kiểm định Hải quan.

Về diễn biến vụ án này, tháng 8/2019, Cục Điều tra chống buôn lậu (Đội 7) đã tiến hành điều tra, xác minh đối với Công ty cổ phần Diệp Bảo Anh (mã số thuế: 5300722710; địa chỉ tại số 074 đường Sơn Đạo, phường Cốc Lếu, thành phố Lào Cai, tỉnh Lào Cai).

Toàn bộ số hàng hóa 56.781,29 tấn thuộc 79 Tờ khai do Công ty Diệp Bảo Anh làm thủ tục xuất khẩu sang Trung Quốc qua cửa khẩu quốc tế Lào Cai.

Mặc dù xuất khẩu hàng hóa khai báo là “Xỉ có thành phần chính là Fe2O3, SiO2,… thu được từ công nghệ luyện thép đã được tinh chế dạng bột” nhưng thực tế đều là tinh quặng sắt. Hàng không có nguồn gốc hợp pháp, trị giá vi phạm lên tới 66,5 tỷ đồng.

Cán bộ Hải quan tiếp tay buôn lậu khẩu trang?

Ông Đỗ Tú Nam (51 tuổi) và ông Nguyễn Thành Nam (36 tuổi) cùng trú tại phường Cốc Lếu, Thành phố Lào Cai, vừa đứng đơn tố cáo ông Vũ Tiến Hưng xưng là người của Công ty TNHH Dịch vụ du lịch Xuất nhập khẩu Rồng Vàng (tại phường Phố Mới, TP Lào Cai) buôn lậu hàng triệu chiếc khẩu trang sang Trung Quốc.

Theo tố cáo này, tháng 2/2020, giữa lúc dịch Covid-19 đang diễn biến phức tạp tại Trung Quốc, vì tin tưởng ông Hưng là con trai một lãnh đạo ở tỉnh Lào Cai, ông Nam đã nhờ ông Hưng vận chuyển một số lượng lớn khẩu trang y tế qua cửa khẩu Kim Thành.

Hai lô hàng đầu tiên gồm 200 thùng và 234 thùng (2.500 chiếc/thùng) diễn ra thuận lợi. Lô thứ 3 gồm hơn 400 thùng (hơn 1 triệu chiếc) thì bị lực lượng chức năng Lào Cai bắt giữ, tịch thu.

Vào thời điểm đó, mỗi kiện hàng được định giá là 26 triệu đồng, tổng cộng ông Nam nhờ Hưng “xuất khẩu” lô hàng trị giá hơn 5,5 tỷ đồng. Để thực hiện thương vụ, ông Nam phải trả cho Hưng giá "dịch vụ" 937 triệu đồng, ông Nam đã chuyển cho Hưng 400 triệu đồng.

Đơn tố cáo cho biết, đã có sự tiếp tay của một số người thực thi công vụ ở khu vực cửa khẩu, trong đó có cán bộ của Cục Hải quan Lào Cai.

Những bằng chứng người tố cáo gửi Báo Đại Đoàn Kết cũng chứng minh việc những hành vi móc ngoặc của một đường dây buôn lậu khẩu trang.

Toàn bộ phần tin nhắn, lịch sử cuộc gọi, lịch sử chuyển khoản giữa các bên, trong đó có cả đoạn tin nhắn được cho là cuộc trao đổi giữa ông Hưng với ông Minh (cán bộ Hải quan) thể hiện họ đã cùng nhau thực hiện thành công một chuyến hàng khẩu trang xuất sang Trung Quốc.

Sau khi báo chí phản ánh, Tổng cục Hải quan đã yêu cầu Cục Hải quan Lào Cai giải trình sự việc. Ngày 19/5, Cục trưởng Hải quan Lào Cai Nguyễn Việt Quang ký quyết đình chỉ công tác đối với ông Phạm Ngọc Việt Minh, cán bộ phòng nghiệp vụ, thời hạn 15 ngày để làm rõ thông tin tố cáo.

Ông Quang cho biết, hiện đã kỷ luật ông Minh bằng hình thức hạ mức thi đua và điều chuyển sang đơn vị khác.

Trách nhiệm người đứng đầu bị bỏ quên

Những bê bối ở Hải quan Lào Cai đã xảy ra âm ỉ từ lâu.

Tháng 7/2013, do nhận tiền hối lộ của doanh nghiệp, Chi cục trưởng Hải quan Mường Khương Trần Minh Thượng và nhân viên Nguyễn Văn Cường đã bị tuyên phạt 32 năm tù, truy nộp 514 triệu đồng nhận hối lộ.

Nhưng dù cấp dưới bị xử lý có liên quan đến hối lộ và lập quỹ đen thì riêng người đứng đầu phụ trách là ông Nguyễn Việt Quang lại không hề hề hấn gì...

Trong đơn gửi báo chí, một số cán bộ, lãnh đạo đã nghỉ hưu và đang công tác tại Cục Hải quan Lào Cai đã “tố” ông Nguyễn Việt Quang - khi còn là Phó Cục trưởng, 13 vụ việc vi phạm.

Trong đó, đáng chú ý là nội dung: “Sau khi ông Khương, ông Thượng và một cán bộ nhận hối lộ bị bắt, ông Quang là người trực tiếp phụ trách chi cục đáng lẽ phải bị kỷ luật, nhưng không có quyết định kỷ luật nào đối với ông này”, đơn viết.

Đáng chú ý đơn tố cáo còn mô tả rõ: “Từ cuối 2016, đã ép chúng tôi phải nộp 100 triệu đồng/container, xuất hàng tại lối mở vào ban đêm. Thấy chúng tôi kêu giá làm luật quá cao, ông Quang cho người thân của mình là N.T.T. và V.B.T. - nhân viên hải quan đứng ra làm luật, thỏa thuận giá từ 100 xuống 80 triệu đồng/container…”.

Theo tìm hiểu của PV, khi đơn thư tố cáo chưa có hồi âm, thì Văn phòng Chính phủ đã có Công văn số 9312 gửi Bộ Tài chính và Tổng cục Hải quan yêu cầu xác minh, xử lý đơn thư của đại diện Công ty cổ phần Thương mại và Dịch vụ T.Đ. (trụ sở ở TP Móng Cái, Quảng Ninh, doanh nghiệp chuyên làm thủ tục xuất nhập khẩu hàng hóa qua cửa khẩu Lào Cai) tố cáo Cục phó Nguyễn Việt Quang.

Nghị định 107/2006/NĐ-CP của Chính phủ quy định xử lý trách nhiệm của người đứng đầu cơ quan, tổ chức, đơn vị khi để xảy ra tham nhũng trong cơ quan, tổ chức, đơn vị do mình quản lý, phụ trách, nêu rõ: “Cấp phó của người đứng đầu cơ quan, tổ chức, đơn vị cũng phải bị xử lý trách nhiệm khi để xảy ra tham nhũng trong lĩnh vực công tác và trong đơn vị do mình trực tiếp phụ trách”.

Tuy nhiên tháng 9/2018 ông Nguyễn Việt Quang vẫn được bổ nhiệm giữ chức Cục trưởng Cục Hải quan Lào Cai. Điều đó đã làm dấy lên những hồ nghi về công tác nhân sự cán bộ Hải quan tỉnh này.