Liên thông trong công tác cán bộ: Thu hút, đãi ngộ người có tài năng

Về chính sách đối với người có tài năng trong hoạt động công vụ, theo dự thảo Luật Cán bộ, công chức sửa đổi (hiện đang được xin ý kiến): Nhà nước có chính sách thực hiện thu hút, trọng dụng và đãi ngộ xứng đáng đối với người có tài năng trong hoạt động công vụ. Chính phủ quy định khung cơ chế, chính sách ưu đãi và nguồn kinh phí (bao gồm kinh phí từ ngân sách nhà nước và nguồn huy động hợp pháp khác) để thu hút, trọng dụng người có tài năng có trọng tâm, trọng điểm, nhất là các ngành, lĩnh vực mũi nhọn phục vụ cho phát triển nhanh, bền vững.

Bên cạnh đó, căn cứ vào quy định của Chính phủ và định hướng phát triển ngành, lĩnh vực chiến lược, trọng tâm của quốc gia, địa phương, người đứng đầu cơ quan quản lý cán bộ, công chức xác định những ngành, lĩnh vực cần ưu tiên sử dụng nguồn nhân lực chất lượng cao trong từng giai đoạn và quyết định cụ thể việc thực hiện chính sách thu hút, trọng dụng người có tài năng làm việc trong cơ quan, tổ chức, đơn vị thuộc phạm vi quản lý.

Song vấn đề đang được đặt ra là khi chính quyền còn 2 cấp (ngày 1/7 bộ máy mới của cấp cơ sở bắt đầu hoạt động; và từ ngày 1/9 bộ máy mới của cấp tỉnh bắt đầu hoạt động) vậy thu hút, trọng dụng và đãi ngộ xứng đáng đối với người có tài năng trong hoạt động công vụ sẽ ra sao? Chưa kể dự thảo Luật cũng thống nhất quản lý đội ngũ cán bộ, công chức từ trung ương đến địa phương, không phân biệt cán bộ, công chức cấp xã với cán bộ, công chức cấp trung ương, cấp tỉnh, bảo đảm thực hiện đúng chủ trương của Đảng về liên thông trong công tác cán bộ thì việc thu hút xong bố trí như thế nào để bộ máy phát huy được hết công năng.

Trước vấn đề này, ông Phạm Văn Hoà - Ủy viên Ủy ban Pháp luật và Tư pháp của Quốc hội cho rằng, tới đây sẽ không phân biệt cán bộ, công chức trung ương, cấp tỉnh, cấp xã mà chỉ có một loại cán bộ, công chức theo vị trí việc làm. Tuy nhiên, trước khi thu hút người có tài năng vào bộ máy thì bước đầu tiên là cần “sàng lọc” để tinh giản biên chế đối với đội ngũ cán bộ công chức không đáp ứng yêu cầu theo vị trí việc làm mới. Đây là sự sàng lọc “có vào - có ra” thì mới tính đến sắp xếp việc nhận người và thu hút người có tài năng.

Theo ông Hòa, muốn thu hút người có tài năng cần có tiêu chí về người có tài năng. Chưa chắc giáo sư, hay tiến sĩ đã là người tài, do đó cần có tiêu chí rành mạch, rõ ràng, cụ thể để đánh giá đối với người có tài năng, phải có thời gian thử thách trong quá trình làm việc chứ không đánh giá dựa trên bằng cấp.

Ông Hòa cũng đặt vấn về: Khi sắp xếp xong bộ máy mới của cấp tỉnh, cấp cơ sở thì việc phân công bố trí cán bộ công chức cần gắn theo vị trí việc làm. Cũng như tạo môi trường làm việc thuận lợi để thu hút người có tài năng vào làm việc trong khu vực công. Bởi bên cạnh thu nhập thì môi trường làm việc là vấn đề quan trọng để giữ chân và thu hút người tài giỏi thật sự.

Nguyên Thứ trưởng Bộ Nội vụ Nguyễn Tiến Dĩnh nói rằng, trong quá trình sắp xếp tổ chức bộ máy sẽ có những người được giữ lại, một số người hưu trước tuổi, và một số nghỉ do không đáp ứng được tiêu chuẩn vị trí việc làm. Việc bổ sung tuyển dụng thêm, nhất là thu hút trọng dụng người có tài vào trong bộ máy nhà nước là quá trình liên tục.

Theo ông Dĩnh, cần rà soát lại đội ngũ, sàng lọc, sát hạch bộ máy cũ, khi có bộ máy mới, thấy thiếu thì bắt đầu tuyển dụng. Bởi bây giờ thậm chí đang thừa cấp phó và cấp trưởng, nhưng sau 5 năm phải trở về theo đúng quy định.

“Hiện Bộ Nội vụ đang đề xuất giữ nguyên số lượng biên chế công chức cấp xã cho đến khi hoàn thành việc rà soát, tinh giản, cơ cấu lại và sắp xếp theo vị trí việc làm của chính quyền địa phương. Như vậy công chức cấp xã sau sáp nhập tạm thời vẫn giữ nguyên, bố trí vào làm việc tại các phòng, ban. Hiện cấp xã có 212.606 người thì 92,4% là đại học, còn lại là cao đẳng. Trong thời hạn 5 năm, các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương phải sắp xếp, tinh giản và cơ cấu lại đội ngũ theo đề án vị trí việc làm đã được phê duyệt” - ông Dĩnh nói.

Đối với thu hút người có tài năng, theo ông Dĩnh điều quan trọng là phải xác định được đúng người tài để thu hút. Theo đó, đối với người ở nước ngoài, hoặc người làm việc tại khu vực tư nhân thì năng lực, trình độ của họ đã được khẳng định rồi thì có thể thu hút. Còn đối với các trường hợp khác, ngoài việc bằng cấp thì phải xem xét có bao nhiêu công trình, sáng kiến, đề xuất, dự án đã thực hiện thành công, có kết quả?

“Sau sắp xếp, bộ máy phải vận hành trơn tru, không để đứt quãng. Bây giờ chúng ta đang tìm cách đối phó với việc áp thuế 46% của Hoa Kỳ, đảm bảo tốc độ tăng trưởng 8% trở lên để tạo đà tăng trưởng 2 con số trong những năm sau. Nhiều việc nhưng việc sắp xếp tổ chức bộ máy vẫn phải làm theo đúng tiến độ đề ra, cho nên phải quan tâm tới thu hút trọng dụng, đãi ngộ đối với người có tài năng khi bộ máy mới của cấp cơ sở đi vào hoạt động từ ngày 1/7, của cấp tỉnh từ ngày 1/9” - ông Dĩnh bày tỏ.