Đợt dịch bệnh vừa qua đã làm hàng chục ha hồ tiêu của nông dân xã Cư Đrăm (Krông Bông- Đắk Lắk) bị chết, người dân bị thiệt hại hàng chục tỉ đồng. Hiện nay bà con đang tìm cây trồng khác để thay thế, tuy nhiên việc lựa chọn cây trồng phù hợp, đem lại lợi nhuận kinh tế cao, ổn định đầu ra đang là bài toán khó với bà con nơi đây.
Vườn hồ tiêu hàng nghìn trụ của gia đình ông Hoành bị bệnh chết hàng loạt.
Tính đến nay xã Cư Đrăm có 70,7 ha hồ tiêu đang trong thời kỳ kinh doanh, tập trung ở thôn 1, thôn 2 và buôn Tơng Rang B.
Những năm trước đây thời tiết thuận lợi, ít sâu bệnh, được mùa, được giá nên bà con phá bỏ cà phê, đổ xô trồng hồ tiêu.
Cuối năm 2017, đầu năm 2018 do mưa nhiều, xuất hiện bệnh trên diện rộng nên hồ tiêu ở đây chết hàng loạt. Đến nay hơn 1/2 diện tích hồ tiêu của bà con đã chết, diện tích còn lại đa số đã bị nhiễm bệnh.
Ông Đỗ Văn Hoành (thôn 1) có vườn hồ tiêu hơn 2000 trụ giờ chỉ còn lác đác vài chục trụ. Ông đã chuyển đổi một ít diện tích để trồng sầu riêng, bưởi, táo…
Diện tích đất còn lại ông đang đắn đo chưa biết trồng cây gì. Ông Hoành cho biết: “Gia đình tôi đã đầu tư gần 1 tỷ đồng để mua đất và đầu tư trụ, giống, phân để trồng hồ tiêu. Vừa qua hồ tiêu bị bệnh chết hàng loạt nên gia đình đang có dự định sẽ trồng sầu riêng và trồng lại cà phê. Tính là vậy nhưng chúng tôi vẫn còn đang đắn đo lắm”.
Còn ông Trần Văn Hùng (thôn 2) có 1600 trăm trụ tiêu bước sang năm thứ 7. Khi giá tiêu ở mức trên 200 nghìn đồng 1 kg, gia đình ông thu lời hàng trăm triệu đồng mỗi năm.
Thấy lợi nhuận cao, năm 2016 ông tiếp tục phá bỏ gần 1 ha cà phê để đầu tư trồng mới hơn 700 trụ hồ tiêu. Tuy nhiên chỉ trong vài tháng cuối năm 2017, vườn tiêu 1600 trụ đã chết gần hết, số trồng sau giờ phát triển chậm do đã có hiện tượng nhiễm bệnh.
“Trồng cà phê thì không lo bị sâu bệnh nhưng mấy năm nay cà phê luôn mất mùa, giá cả không ổn định nên người dân cũng ít mặn mà với cây cà phê. Nhưng ở đây nếu không trồng càphê thì cũng chẳng biết trồng loại cây gì”, ông Hùng băn khoăn.
Đa số diện tích trồng hồ tiêu là đất tốt, bằng phẳng, phù hợp trồng nhiều loại cây. Tuy nhiên bà con muốn lựa chọn những cây trồng đem lại hiệu quả kinh tế cao, ít sâu bệnh, đầu ra ổn định nên vẫn còn loay hoay chưa biết lựa chọn cây gì.
Một số hộ lại hy vọng giá tiêu trong thời gian tới có thể sẽ tăng nên vẫn xử lý diện tích đất hồ tiêu đã chết để tiếp tục đầu tư để tái canh.
Ông Nguyễn Công Tân, Phó Chủ tịch UBND xã Cư Đrăm cho biết: “Địa phương rất khó để định hướng cho bà con nên trồng thay thế loại cây gì ở diện tích đất hồ tiêu bị chết vì diễn biến giá cả, đầu ra thị trường không ổn định, thời tiết phức tạp, sâu bệnh thường xuyên xảy ra nên bà con vẫn chọn cây trồng một cách tự phát. Địa phương hiện nay chỉ có thể đưa ra một số mô hình để bà con tham khảo, lựa chọn cây trồng phù hợp. Đồng thời địa phương sẽ nỗ lực để hỗ trợ khâu kỹ thuật, đề xuất vay vốn và liên hệ tìm đầu ra cho sản phẩm của bà con”.