Chỉ tính trong năm 2022, lực lượng chức năng đã ngăn chặn, xử lý hơn 2.620 trang web lừa đảo trực tuyến, vi phạm pháp luật và bảo vệ hơn 4,7 triệu người dân trước hành vi tấn công trực tuyến.
Theo Cục An toàn thông tin, Bộ Thông tin và Truyền thông, có 16 hình thức lừa đảo thường xuyên diễn ra trên không gian mạng Việt Nam. Trong đó, đáng lưu ý người dân là việc đối tượng xấu giả mạo thương hiệu của các tổ chức (là ngân hàng, cơ quan nhà nước, công ty tài chính, chứng khoán…) để gửi tin nhắn lừa đảo cho nạn nhân.
Giả mạo các trang web/blog chính thống tạo uy tín lừa nạn nhân, thu thập thông tin cá nhân của người dân. Đối tượng chiếm đoạt tài khoản bằng cách chiếm quyền sử dụng các tài khoản mạng xã hội (Zalo, Facebook, Tiktok…) để gửi tin nhắn lừa đảo cho bạn bè người thân nhằm chiếm quyền tài khoản, lấy cắp thông tin, chiếm đoạt tài sản, bôi nhọ danh dự, tống tiền.
Các ứng dụng, quảng cáo tín dụng đen xuất hiện trên các trang web, gửi tràn lan qua các kênh thư điện tử rác, tin nhắn, mạng xã hội; nạn nhân sẽ bị biến thành những con nợ trong khi chính họ cũng không biết.
Ngoài ra, nhóm lừa đảo còn sử dụng số điện thoại (trong nước, nước ngoài, đầu số lạ…) giả danh cơ quan chức năng, công an, nhà mạng viễn thông, gọi điện thoại cho nạn nhân thông báo vi phạm pháp luật và yêu cầu chuyển khoản. Đáng nói ở đây là nhiều người chỉ vô tình nghe điện thoại cũng bị trừ tiền. Cụ thể, khi các đối tượng sử dụng số điện thoại đầu số lạ gọi điện cho nạn nhân, chỉ cần bắt máy nạn nhân cũng sẽ bị trừ tiền trong tài khoản mà không biết.
Một hình thức cũng khá phổ biến là giả mạo trang thương mại điện tử lớn tại Việt Nam, nước ngoài để lừa nạn nhân làm cộng tác viên. Lan truyền tin giả đánh vào tâm lý hiếu kỳ, sự thương người và lòng tin; câu views, câu likes và sau đó là lừa gạt, chiếm đoạt tài sản qua hình thức từ thiện, kêu gọi đóng góp…
Để bảo vệ người dân, cộng đồng trước vấn nạn lừa đảo trực tuyến, các cơ quan chức năng, doanh nghiệp cung cấp dịch vụ, doanh nghiệp an toàn, an ninh mạng đã triển khai nhiều biện pháp kỹ thuật, hoạt động tuyên truyền, nâng cao nhận thức cho khách hàng, người dân, một số biện pháp đã bước đầu mang lại hiệu quả nhất định.
Theo Bộ Thông tin và Truyền thông, trong năm qua, đơn vị chuyên trách của Bộ đã ngăn chặn, xử lý hơn 2.620 trang web lừa đảo trực tuyến, vi phạm pháp luật và bảo vệ hơn 4,7 triệu người dân (tương ứng 6,7% người dùng internet Việt Nam) trước các tấn công lừa đảo trực tuyến, vi phạm pháp luật trên không gian mạng.
Trong đó có phát triển trang thông tin, xử lý tin nhắn SMS rác, lừa đảo (tại địa chỉ chongthurac.vn). Phát triển trang cảnh báo an toàn thông tin Việt Nam (tại địa chỉ canhbao.khonggianmang.vn/canhbao.ncsc.gov.vn) để người dân có thể phản ánh các vấn để gặp phải về an toàn thông tin. Cung cấp bộ công cụ nhận diện lừa đảo trực tuyến, kiến thức kỹ năng phòng chống lừa đảo (tại địa chỉ congcu.khonggianmang.vn)
Công bố danh sách đen các trang vi phạm, tài khoản ngân hàng lừa đảo thông qua Cổng thông tin của hệ sinh thái tín nhiệm mạng (tại địa chỉ tinnhiemmang.vn). Cũng theo Cục An toàn thông tin, thời gian qua đã xuất hiện nhiều chiến dịch tấn công lừa đảo nhằm vào các ngân hàng tại Việt Nam để thu thập thông tin cá nhân, thông tin giao dịch thanh toán của người dùng. Cơ quan này đã nhận được hàng nghìn lượt phản ánh của người dân về các vụ lừa đảo trên không gian mạng.
Các ngân hàng, công ty chứng khoán, ví điện tử, các tổ chức tài chính cũng liên tục triển khai thông báo cho khách hàng qua Email, SMS về các nguy cơ lừa đảo trực tuyến.
Để ngăn chặn lừa đảo trực tuyến, theo Bộ Thông tin truyền thông, cần có sự tham gia phối hợp, đồng bộ của các cơ quan chức năng từ trung ương đến địa phương. Trong đó, vai trò nòng cốt chính là lực lượng Công an làm nhiệm vụ phòng, chống tội phạm công nghệ cao cùng sự tham gia tích cực của các đơn vị liên quan để làm sạch không gian mạng, bảo vệ người dân an toàn hơn trên môi trường mạng.
Theo Cục An toàn thông tin, Bộ Thông tin và truyền thông, các đối tượng lừa đảo đã áp dụng nhiều biện pháp khác nhau nhằm tạo niềm tin, nhưng có 3 nhóm chính: Giả mạo thương hiệu, chiếm 72,6%; chiếm đoạt tài khoản online chiếm 11,4%; các hình thức lừa đảo khác (việc làm online, lừa đảo tình cảm, app cho vay,..) chiếm 16%.