Mexico thua kiện Mỹ về nhãn dán 'cá heo an toàn'

Như vậy, phán quyết của WTO đã chấm dứt tranh chấp giữa Mexico và Mỹ về vấn đề trên bắt đầu từ tháng 10/2008, sau khi Mexico khiếu nại quy tắc dán nhãn “dolphin-safe- cá heo an toàn” của Mỹ gây thiệt hại đối với ngành công nghiệp đánh bắt cá ngừ của nước này.

Các sản phẩm cá ngừ nhập khẩu vào thị trường Mỹ phải được dán nhãn “dolphin-safe” Nguồn: Reuters.

Trong vụ kiện, tranh cãi tập trung vào việc Mỹ từ chối cấp nhãn “dolphin-safe” cho các sản phẩm cá ngừ đánh bắt bằng cách vây lưới của Mexco. Dù phía Mexico khẳng định đã giảm số lượng cá ngừ chết và bị thương xuống mức tối thiểu trong quá trình đánh bắt và phương pháp đánh bắt cá ngừ của nước này tuân thủ các tiêu chuẩn quốc tế cao nhất nhưng vẫn tiếp tục bị phân biệt đối xử bởi các đòi hỏi, yêu cầu từ phía Mỹ về các thủ tục giấy tờ liên quan tới quy trình đánh bắt. Trong khi đó, việc đánh bắt cá ngừ từ các khu vực khác không phải đối mặt với các kiểm tra nghiêm ngặt tương tự. Tuy nhiên, WTO phát hiện ra rằng việc sử dụng lưới vây có khả năng làm cá chết hoặc bị thương, cho dù không có bằng chứng quan sát được về điều này.

Năm 1991, Mỹ ban hành quy định bảo vệ cá heo đối với việc đánh bắt cá ngừ. Theo đó, các nước xuất khẩu cá ngừ vào thị trường Mỹ phải bảo đảm các tiêu chuẩn đánh bắt không ảnh hưởng đến cá heo, các sản phẩm phải hội đủ điều kiện mới được dán nhãn “dolphin-safe”. Cũng kể từ đó, Mỹ đã ngừng mua cá ngừ của Mexico với lý do kỹ thuật đánh bắt của Mexico đã làm ảnh hưởng tới mật độ cá heo. Tuy nhiên, Mexico đã khiếu kiện quy định nói trên của Mỹ lên WTO từ tháng 10/2008, cho rằng các biện pháp của Washington là sự phân biệt đối xử với các sản phẩm của họ nhằm hạn chế việc nhập khẩu cá ngừ của Mexico vào thị trường Mỹ.

Phán quyết của Ủy ban giải quyết tranh chấp của WTO cho rằng những biện pháp trên của Mỹ không mang tính phân biệt đối xử, song lại nhất trí với Mexico rằng những biện pháp đó mang tính hạn chế buôn bán nhiều hơn là cần thiết để đáp ứng các mục tiêu bảo vệ cá heo.

Vào năm 2013, Mỹ đã thua kiện tại vòng đầu tiên và thay đổi các quy định liên quan. Tuy nhiên WTO cho rằng những thay đổi đó chưa đủ và Mỹ đã tiếp tục sửa đổi quy định vào năm 2016. Tháng 4/2017, Mexico đã giành được quyền áp dụng lệnh trừng phạt thương mại hằng năm trị giá 163 triệu USD đối với Mỹ sau phán quyết của WTO rằng quy định dán nhãn của Mỹ gây tổn hại đối với các nhà sản xuất cá ngừ của Mexico.

Nhưng 6 tháng sau, ngày 26/10/2017, WTO đã đưa ra phán quyết các quy tắc dán nhãn cá ngừ “dolphin safe” của Mỹ, được sửa đổi vào tháng 3/2016, không còn phân biệt đối xử đối với các sản phẩm cá ngừ Mexico.