Mở rộng xuất khẩu sang thị trường Á – Âu

Còn nhiều dư địa

Theo số liệu của Tổng cục Hải quan, năm 2022, thương mại song phương giữa Việt Nam và các nước khu vực Eurasia chỉ đạt 13,3 tỷ USD, giảm 9,7% so với cùng kỳ năm 2021. Trong đó, xuất khẩu đạt 8,6 tỷ USD giảm 13,1%, nhập khẩu đạt 4,67 tỷ USD, giảm 2,9% so với cùng kỳ năm 2021.

Trong 9 tháng năm 2023, giao thương hàng hóa giữa Việt Nam và các nước khu vực Eurasia chỉ đạt 9 tỷ USD, giảm 6,5% so với cùng kỳ năm 2022. Trong đó xuất khẩu của Việt Nam sang khu vực này là 6,3 tỷ USD, giảm 1,2%; nhập khẩu đạt 2,7 tỷ USD, giảm 19%. Mặc dù vậy, theo ông Tạ Hoàng Linh - Vụ trưởng Vụ thị trường châu Âu - châu Mỹ (Bộ Công thương), Eurasia là thị trường truyền thống của Việt Nam trước đây và hiện nay được coi là thị trường xuất khẩu tiềm năng với rất nhiều dư địa hợp tác. Theo ông Hoàng Linh đây là liên khu vực rộng lớn gồm 28 nước, trải dài từ Đông Âu sang Trung Á, với tổng diện tích khoảng 23,5 triệu km2, dân số hơn 400 triệu người và tổng GDP gần 4.500 tỷ USD. Đây cũng là khu vực rất giàu tài nguyên khoáng sản đặc biệt là dầu mỏ, khí đốt, kim loại màu, than đá, ngũ cốc...

Trong khi đó, kim ngạch xuất khẩu của Việt Nam sang khu vực Eurasia chỉ chiếm khoảng 2,4% tổng kim ngạch xuất khẩu của Việt Nam và khoảng 0,4% tổng kim ngạch nhập khẩu của khu vực này. Đây là dư địa để doanh nghiệp tận dụng khai thác trong năm 2024.

Đáng chú ý theo ông Linh, giữa hai bên đã hình thành các thiết chế, khung khổ vững chắc làm nền tảng cho sự phát triển hợp tác song phương, bao gồm hai Hiệp định thương mại tự do: Việt Nam-EAEU FTA với Liên minh kinh tế Á - Âu (Nga, Belarus, Kazakhstan, Armenia, Kyrgyzstan) và EVFTA với Liên minh châu Âu; Hiệp định bảo hộ đầu tư giữa Việt Nam và Liên minh châu Âu (EVIPA); 14 Ủy ban Hỗn hợp/Ủy ban liên Chính phủ và 1 cơ chế tham vấn hợp tác kinh tế song phương. Những cơ chế hợp tác này đã và đang được triển khai hiệu quả, làm cơ sở vững chắc để doanh nghiệp (DN) Việt Nam và DN các nước Á - Âu tăng cường hợp tác trong nhiều lĩnh vực, đặc biệt là kinh tế, thương mại và đầu tư.

Hỗ trợ doanh nghiệp nắm bắt thị trường

Đánh giá về tiềm năng, cũng như cơ hội cho DN Việt tại thị trường Á- Âu tại Diễn đàn thương mại Việt Nam Á - Âu do Bộ Công thương tổ chức mới đây, nhiều chuyên gia nhận định, khu vực Á - Âu cũng là khu vực đông đảo cộng đồng người Việt Nam làm ăn, sinh sống. Việc thúc đẩy trao đổi thông tin, chia sẻ kinh nghiệm giao thương, kết nối giữa các DN tại Việt Nam và cộng đồng người Việt tại khu vực này sẽ hỗ trợ cho hợp tác về thương mại và đầu tư của Việt Nam với Á - Âu hiệu quả và thực chất hơn.

Do đó, các DN Việt Nam đang đứng trước rất nhiều cơ hội để tận dụng những dư địa hợp tác với các nước trong khu vực Á- Âu. Tuy nhiên, để cụ thể hóa những cơ hội này, đặc biệt trong bối cảnh kinh tế toàn cầu còn nhiều bất ổn thì việc nắm bắt thông tin thị trường, cập nhật chính sách của khu vực cũng như tối ưu hóa các giải pháp marketing, thanh toán, vận tải cần được DN hết sức chú trọng.

Ông Dương Hoàng Minh, Tham tán Thương mại, Đại sứ quán Việt Nam tại Liên bang Nga cho biết, trong 10 tháng của năm 2023, kim ngạch xuất khẩu hàng dệt may từ Việt Nam sang Nga đạt 343,7 triệu USD, tăng 91% so với cùng kỳ năm 2022. Ở góc độ cơ quan quản lý nhà nước, Thương vụ Việt Nam tại Liên bang Nga khuyến cáo DN Việt Nam khi giao dịch, kinh doanh với thị trường Nga cần chủ động tham dự triển lãm chuyên ngành tại các nước để tìm hiểu thị trường và tìm khách hàng, đối tác kinh doanh tiềm năng. Ngoài ra, DN cần tìm hiểu kỹ về khách hàng trước khi tiến hành giao dịch, ký kết hợp đồng. Thương vụ Việt Nam tại Liên bang Nga sẵn sàng phối hợp, hỗ trợ các DN trong việc tìm hiểu, xác minh đối tác…

Chia sẻ xu hướng và cơ hội trong hợp tác kinh tế, thương mại, đầu tư với Azerbaijan, Đại sứ nước Cộng hòa Azerbaijan tại Việt Nam, ông Shovgi Mehdizada cho biết, cơ hội hợp tác giữa hai bên còn rất rộng. Năm 2020, kim ngạch thương mại song phương giữa hai nước là 255,479 nghìn USD đến năm 2022 là 594,609 nghìn USD và 10 tháng năm 2023 là 462,347 nghìn USD. Theo Đại sứ Shovgi Mehdizada, trong thời gian tới, Việt Nam và Azerbaijan có thể đẩy mạnh hợp tác hơn nữa trong các lĩnh vực tiềm năng như: Thương mại, năng lượng cơ sở hạ tầng, trao đổi văn hóa…

Nhằm cụ thể hóa những cơ hội hợp tác giữa Việt Nam và khu vực Á - Âu, ông Tạ Hoàng Linh khẳng định, Bộ Công Thương, với vai trò là cơ quan chủ trì các hoạt động hợp tác kinh tế - thương mại song phương và đa phương tại Khu vực Á Âu, sẽ tiếp tục phối hợp với các Đại sứ quán, các Cơ quan đại diện thương mại của các nước trong khu vực, các Thương vụ Việt Nam tại nước ngoài… đồng hành cùng cộng đồng DN nắm bắt và tận dụng cơ hội hợp tác mới, tháo gỡ khó khăn, vướng mắc trong hoạt động giao thương.