Bí ngô hay còn gọi là Bí đỏ - một loại cây thảo hàng năm, họ bầu bí. Quê hương của bí đỏ là từ Mexico nhưng nó cũng được đem trồng ở nhiều nơi như Châu Âu, Úc, New Zealand, Ấn Độ và nhiều nước khác. Ở Việt Nam bí đỏ dễ trồng và được trồng ở khắp mọi miền.
Quả bí già có màu vàng cam, quả non có màu xanh hoặc vàng cam nhạt. Đối với các bà nội trợ thì bí đỏ là một loại cây toàn dụng: quả chín có thể xào, nấu , luộc, om, làm bánh, nấu chè, quả non được coi như rau. Món rau bí (ngọn và lá non) xào tỏi, hoặc nấu tôm thì khó có người Việt nào mà khi xa quê không nhớ tới.
Tết đến, hạt trong ruột quả bí cũng đem đến cho chúng ta một món ăn vặt vui miệng. Hạt bí được rang lên hay bỏ lò nướng nhỏ lửa thật lâu đến khi giòn, trộn chút muối vào là chúng ta có thể dùng như hạt dưa, vừa vui miệng, vừa có giá trị bổ dưỡng cao.
Đối với các nhà dinh dưỡng, thịt quả bí đỏ chứa nhiều vitamin(B1, B2, PP, B6), đặc biệt còn chứa cả vitamin B5 , các axit béo linoleic, và linonlenic. Các nhà khoa học cũng cho biết trong thịt quả bí ngô chứa rất nhiều beta- caroten tiền vitamin A, và nhiều các chất khoáng,các nguyên tố vi lượng cần thiết cho cho cơ thể. Hạt bí là nguồn các chất khoáng như sắt, kẽm, các loại át xít béo cơ bản, potassium và magnesium.(một gram chất đạm của hạt bí chứa một lượng tryptophan tương đương với một ly sữa tươi).
Theo y học dân tộc, bí ngô có tác dụng tiêu đờm, giải độc, sát trùng, rất tốt cho người mắc bệnh phổi, tiểu đường, nhiễm giun, bỏng nước sôi... Bí ngô hầm thịt bò là món ăn hữu ích cho người viêm phổi.
Một số bài thuốc có bí ngô:
Viêm phổi: 500 g bí ngô, 250 g thịt bò, đun kỹ để ăn. Có thể dùng thêm viên hoàn lục vị địa hoàng để điều trị.
Viêm khí quản mạn tính, ho phế quản: 1 quả bí ngô (khoảng 500 g), 60 g mật ong, 30 g đường phèn. Khoét 1 lỗ ở đầu quả bí để moi một phần ruột ra; cho đường và mật ong vào, bịt lại bằng miếng bí đã cắt. Đun một giờ đồng hồ rồi lấy ra. Ngày ăn 2 lần vào buổi sáng và tối, ăn hết. Dùng liên tục trong 5-7 ngày. Hoặc: Bí ngô tươi 500 g (gọt vỏ), táo tàu 15-20 quả (bỏ hạt), đường đỏ vừa đủ. Đun chín nhừ để ăn.
Tiểu đường: Dùng bí ngô làm rau ăn với các thức ăn khác. Có thể nướng bí ngô cho khô, nghiền bột, uống với nước đun sôi mỗi lần 6 g, ngày 2-8 lần. Bí ngô có tác dụng thúc đẩy việc tiết ra chất insulin trong cơ thể.
Huyết áp cao, viêm thận mạn tính, xơ gan: Bí ngô rửa sạch, cắt miếng. Cho thêm đường trắng, trộn đều. Đun chín mà ăn. Phối hợp thuốc để điều trị.
Ợ hơi: Lấy 5 cuống quả bí ngô, sắc uống.
Giải độc chất heroin: Bí ngô sống giã lấy nước mà uống nhiều lần.
Bỏng lửa, bỏng nước sôi: Ruột bí ngô giã nát đắp vào chỗ đau.
Mụn nhọt: Cuống bí ngô phơi khô, đốt thành than. Nghiền bột, trộn với dầu sở hoặc dầu mè mà đắp.
Tẩy giun: Ăn sống bí ngô, người lớn 500 g, trẻ em lượng một nửa. Hai giờ sau uống thuốc tẩy, ngày 1 lần, liên tục trong 2 ngày.
Vị ngọt dịu của bí ngô trong món canh hay một chiếc bánh nướng thì rõ ràng ít ai có thể quên được. Nhưng không chỉ có vậy, người ta thấy trong bí ngô còn có một ít thành phần axít có tác dụng làm đẹp Những loại men trong quả bí ngô hoạt động giống như axít salicylic. Nó có tác dụng tẩy nhẹ, thúc đẩy quá trình điều tiết ở tế bào da. Các nhà nghiên cứu đã chứng minh rằng vitamin A trong bí ngô rất tốt cho làn da của bạn.
Ngoài ra, trong hạt bí ngô còn chứa nhiều kẽm, thường được sử dụng như một phương thuốc thiên nhiên để trị mụn. Cũng theo nghiên cứu, kẽm có công dụng gần với kháng sinh Tetracyline.
Bánh bí đỏ cho ngày Tết
Thời gian chuẩn bị 15 phút. Suất ăn: 24. Dùng trong các tiệc trà, ăn sáng.
1. Nguyên liệu
1 1/3 cốc bột
1/2 cốc đường vàng nhà máy
3/4 cốc đường kính
3/4 cốc bơ
1 cốc bột yến mạch
1/2 cốc hồ đào
1 (8 ounce= 8x28,35= 227g) túi kem phomat mềm
3 quả trứng
1 (15 ounce= 15x28,35= 425g) bí đỏ
2. Cách làm
Đốt lò trước cho nóng đến 200-2500C, lấy bơ hoặc dầu bôi vào khuôn. Trộn bột với đường vàng và 1/4 cốc đường kính. Cát bơ thành những miếng nhỏ và đánh nhuyễn. Trộn bột yến mạch và hạt hồ đào. Để lại 1 cố bột trộn, đổ phần bột trộn còn lại vào đáy chảo, nướng 15 phút(lớp dưới cùng)
Đánh phomat thành kem, đổ lớp thứ hai.
Còn lại 1/2 cốc đường, trứng bí đỏ cho vào bát trộn bằng máy với tốc độ vừa phải cho đều, nhuyễn, đổ vào khuôn và cho vào lò nướng 25 phút. Khi bánh đã chín bỏ ra cho nguội, trang trí pmặt bánh và cắt thành miếng. Ta sẽ có một món bánh ngọt ngày Tết vừa ngon, vừa bổ dưỡng.