Mòn mỏi chờ nâng cấp quốc lộ

Là tuyến đường huyết mạch nối TPHCM với các tỉnh Bình Dương, Bình Phước hay Tây Nguyên, nhưng gần 25 năm qua, dự án cải tạo quốc lộ (QL) 13 đoạn qua TP Thủ Đức (TPHCM) vẫn chưa thể thực hiện được dù nhiều lần lên kế hoạch. Đoạn đường này chỉ kéo dài khoảng 5km (từ cầu Bình Triệu tới ranh tỉnh Bình Dương) nhưng hiện tồn tại một số “nút thắt cổ chai” với quy mô nhỏ hẹp 4 làn xe nên thường xuyên kẹt xe. Điều đáng nói, tuyến QL13 đi qua tỉnh Bình Dương lại có quy mô rất lớn, thậm chí có đoạn còn rộng tới 10 làn xe hỗn hợp, trung bình cũng từ 6 - 8 làn xe.

Không chỉ có dự án mở rộng QL13 gặp khó khăn và kéo dài nhiều năm, ở khu vực phía Nam còn có hàng loạt dự án mở rộng quốc lộ khác cũng rơi vào tình trạng chờ đợi tương tự. Đó là dự án mở rộng QL1A đoạn từ nút An Lạc (quận Bình Tân, TPHCM) tới ranh tỉnh Long An dài 9,6km. Đoạn đường này có quy mô hiện hữu hầu hết là 6 làn xe, thường xuyên ùn tắc do là cửa ngõ nối TPHCM và các tỉnh Đồng bằng sông Cửu Long. Theo kế hoạch, đoạn QL này sẽ được mở rộng khoảng gấp 2 lần hiện nay với nguồn vốn là 12.900 tỷ đồng (khoảng 60% nguồn vốn là giải phóng mặt bằng). Dự án này được thực hiện theo cơ chế đặc thù của Nghị quyết 98 và dự kiến xây dựng theo hình thức BOT (xây dựng - kinh doanh - chuyển giao) với nguồn vốn ngân sách hỗ trợ 50%. Tuy nhiên, hiện chưa có mốc thời gian chính thức về ngày khởi công dự án do còn trong quá trình kêu gọi doanh nghiệp tham gia đầu tư.

Cũng lận đận với nhiều lần lên kế hoạch nhưng chưa thực hiện được là dự án mở rộng tuyến QL22 đoạn đi qua quận 12 và huyện Hóc Môn, Củ Chi. QL22 cũng thường xuyên ùn tắc kẹt, nhất là đoạn qua quận 12, huyện Hóc Môn do quy mô đường chủ yếu là 6 làn xe. Ông Phan Công Bằng - Phó Giám đốc Sở Giao thông vận tải TPHCM cho biết đã phê duyệt kế hoạch lựa chọn nhà thầu cho dự án cải tạo QL22 đoạn từ nút An Sương (quận 12) tới nút Vành đai 3 (đang xây dựng ở huyện Hóc Môn) dài hơn 9km. Dự án có nguồn vốn khoảng 7.100 tỷ đồng (khoảng 33% là tiền giải phóng mặt bằng). Được biết, dự án sẽ khởi công vào cuối năm 2025 hoặc đầu năm 2026 theo hình thức BOT. Trước đó khoảng 10 năm, TPHCM cũng đã lên kế hoạch cải tạo nâng cấp đoạn QL22 nhưng vì nhiều nguyên nhân đã không thể thực hiện được.

Nhưng không chỉ có quốc lộ ở địa bàn TPHCM gặp khó khi thực hiện các dự án nâng cấp, cải tạo mà một số địa phương khác ở phía Nam cũng đối mặt với tình trạng tương tự. Trong đó dự án cải tạo nâng cấp QL62 đi qua tỉnh Long An là ví dụ điển hình. QL62 dài khoảng 75km nối TP Tân An và cửa khẩu quốc tế Bình Hiệp (thị xã Kiến Tường). 25 năm qua, tuyến đường này chủ yếu được sửa chữa chắp vá tạm thời sau mỗi mùa mưa nhưng do mật độ phương tiện lớn, tình trạng ùn tắc, tai nạn thường xuyên xảy ra. Cách đây khoảng 10 năm, dự án mở rộng QL62 theo hình BOT được phê duyệt nhưng sau đó lại huỷ bỏ. Ông Đặng Hoàng Tuấn - Giám đốc Sở Giao thông vận tải tỉnh Long An cho biết dự án mở rộng QL62 dự kiến được khởi công năm 2025, với nguồn vốn vay từ Ngân hàng Thế giới.

Nhu cầu của việc cải tạo nâng cấp các dự án QL phía Nam có tính cấp thiết từ lâu nhưng tới nay, vì nhiều nguyên nhân khiến các dự án liên tục gặp khó khăn. Việc một số dự án đang gấp rút triển khai và sẽ khởi công trong những năm tới là tín hiệu tích cực, và thực tế phải tới khi hoàn thành dự án mới đem tới niềm vui thực sự cho người dân.

Tuy nhiên, trái với những tuyến QL nêu trên, dự án cải tạo QL50 đoạn qua huyện Bình Chánh (TPHCM) đang chuẩn bị về đích vào tháng 12/2024 này. QL50 có chiều dài khoảng 90km đi qua TPHCM, Long An và Tiền Giang. Dự án mở rộng QL50 đoạn qua Bình Chánh dài gần 7km với nguồn vốn gần 1.500 tỷ đồng khởi công năm 2022 có vai trò quan trọng, giảm ùn tắc, kết nối vào tuyến cao tốc như Bến Lức - Long Thành đang xây dựng.