Một số hội, quỹ lợi dụng tổ chức, hoạt động nhằm mục đích tư lợi

Thông tin này được đưa ra tại Hội nghị toàn quốc về công tác quản lý nhà nước về hội, quỹ xã hội, quỹ từ thiện, tổ chức sáng 7/10

Theo bà Thang Thị Hạnh - Vụ trưởng Vụ Tổ chức phi chính phủ (Bộ Nội vụ), để bảo đảm ổn định cho các hội có tính chất đặc thù hoạt động, tránh xáo trộn, Bộ Nội vụ đã báo cáo Thủ tướng Chính phủ hàng năm vẫn giao biên chế cho các hội có tính chất đặc thù hoạt động trong phạm vi cả nước là 686 biên chế. Con số này được giữ ổn định từ năm 2015 đến nay. Đối với việc giao biên chế hoặc định biên cho hội có tính chất đặc thù tại địa phương thuộc thẩm quyền của HĐND và UBND cấp tỉnh.

Trong quá trình hoạt động, các hội được Nhà nước hỗ trợ kinh phí, điều kiện hoạt động khi thực hiện nhiệm vụ được giao theo quy định tại Thông tư số 01/2011/TT-BTC ngày 06/01/2011 của Bộ Tài chính.

Tổng số quỹ tính đến hết năm 2021 là 2.950 quỹ. Trong năm 2021, theo số liệu báo cáo của 58/85 quỹ xã hội, quỹ từ thiện có phạm vi hoạt động toàn quốc hoặc liên tỉnh, tổng nguồn thu là trên 3.468 tỷ đồng, tổng khoản chi là trên 2.425 tỷ đồng.

Theo đánh giá của Bộ Nội vụ, thời gian qua, Đảng và Nhà nước đã kịp thời đề ra các chủ trương và ban hành các văn bản nhằm đảm bảo công tác quản lý nhà nước về hội, quỹ, tạo điều kiện cho các hội, quỹ hoạt động, góp phần phát triển kinh tế - xã hội của đất nước. Các cơ quan nhà nước có thẩm quyền triển khai tốt công tác tuyên truyền, phổ biến các chủ trương, pháp luật cho hội, quỹ và tầng lớp nhân dân, hội viên, quần chúng biết và thực hiện; đã quan tâm, hướng dẫn, tạo điều kiện hỗ trợ về cơ sở vật chất, tài chính cho các hội tổ chức và hoạt động theo đúng quy định của pháp luật; tạo điều kiện cho các hội, quỹ phát huy tinh thần chủ động, hoạt động có hiệu quả, đáp ứng được nguyện vọng ngày càng đa dạng, phong phú của nhân dân.

Công tác quản lý nhà nước đối với hội, quỹ được tăng cường nhằm bảo đảm các hội, quỹ thành lập đúng quy định, hoạt động theo điều lệ, chủ động hướng dẫn hoạt động hội, quỹ đi vào nề nếp, đúng hướng. Các cơ quan nhà nước đã phối hợp và hướng dẫn các hội, quỹ hoạt động đúng pháp luật, điều lệ. Bộ Nội vụ, UBND cấp tỉnh đã tiến hành sơ kết, tổng kết đánh giá công tác quản lý nhà nước về hội, quỹ. Công tác thanh tra, kiểm tra đã có tác dụng nhắc nhở hội, quỹ hoạt động đúng Điều lệ, đúng hướng và theo quy định của pháp luật.

Cơ bản các quỹ tổ chức, hoạt động tuân thủ quy định pháp luật và điều lệ quỹ được cơ quan nhà nước có thẩm quyền công nhận; thực hiện chế độ tài chính, kế toán, chế độ báo cáo tình hình tổ chức, hoạt động, công khai khoản thu, chi, đóng góp của quỹ; thực hiện các quy định về phòng chống rửa tiền, tài trợ khủng bố theo quy định của pháp luật. Các quỹ xã hội, quỹ từ thiện đã có những đóng góp thiết thực cho sự phát triển của đất nước, trong đảm bảo an sinh xã hội.

Tuy nhiên, bà Thang Thị Hạnh cũng chỉ ra rằng, các hội chưa chủ động trong tổ chức, hoạt động, một số hội còn xu hướng hành chính hóa hoạt động hội. Tổ chức và hoạt động của một số hội có xu hướng vụ lợi, không tuân thủ nguyên tắc “không vì mục đích lợi nhuận”. Có hội mâu thuẫn trong nội bộ, dẫn đến tranh chấp, khiếu kiện kéo dài, không tự giải quyết được.

Hiện nay, có xu hướng gia tăng đề nghị thành lập các quỹ lấy tên riêng của cá nhân, tổ chức nhằm mục đích vụ lợi hoặc sáng lập viên đều là người trong cùng gia đình đề nghị thành lập quỹ xã hội, quỹ từ thiện. Một số quỹ hoạt động chưa phù hợp theo tôn chỉ, mục đích; còn có tình trạng quỹ mất đoàn kết trong nội bộ, đơn thư khiếu nại kéo dài; chưa có quy định cụ thể việc thực hiện kiểm toán độc lập về tài chính, tài sản của quỹ khi hội đồng quản lý quỹ hết nhiệm kỳ để đảm bảo hoạt động công khai, minh bạch.

Theo Bộ Nội vụ, nhu cầu thành lập hội, quỹ trong thời gian qua và sắp tới sẽ gia tăng, vì vậy cần giám sát chặt chẽ về tài chính hội, quỹ xã hội, quỹ từ thiện. Cùng với đó, quản lý chặt chẽ hoạt động hợp tác quốc tế, việc liên kết với các đối tác nước ngoài; việc tham gia thành viên các tổ chức quốc tế...