Mua bán tài khoản ngân hàng lại nóng

Việc cũ được làm mới

Ngân hàng TMCP Ngoại thương Việt Nam (Vietcombank) hồi đầu năm đã đưa ra cảnh báo khách hàng về những rủi ro từ hành vi mua bán, cho thuê, cho mượn tài khoản ngân hàng (NH). Cụ thể, Vietcombank cho biết, qua quá trình điều tra các vụ án liên quan đến hoạt động sử dụng không gian mạng, thiết bị công nghệ cao lừa đảo chiếm đoạt tài sản, cơ quan Công an phát hiện các đối tượng gian lận hầu hết sử dụng tài khoản NH không chính chủ (thuê người khác mở, mua tài khoản hoặc lừa đảo chiếm đoạt tài khoản của người khác) để thực hiện và che giấu các hành vi vi phạm pháp luật, bao gồm nhận tiền lừa đảo, gian lận, rửa tiền; chuyển, nhận tiền đánh bạc; tài trợ khủng bố hoặc các hành vi vi phạm pháp luật khác.

Để bảo vệ thông tin cá nhân của mình, tránh v

iệc phải chịu trách nhiệm pháp lý đối với các hành vi vi phạm pháp luật, Vietcombank khuyến cáo tới khách hàng không thực hiện hành vi bán, cho thuê, cho mượn tài khoản cá nhân; không cung cấp thông tin cá nhân, mật khẩu đăng nhập các dịch vụ NH, số thẻ tín dụng, ví điện tử và mã OTP cho bất kỳ ai, dưới bất kỳ hình thức nào. Khi có bất kỳ nghi vấn liên quan đến hành vi mua bán, trao đổi trái phép thông tin tài khoản, khách hàng cần liên hệ ngay cơ quan Công an nơi gần nhất, hoặc liên hệ với hotline NH để được trợ giúp.

Việc mua bán tài khoản NH thực tế đã diễn ra từ lâu, cơ quan chức năng cũng đã cảnh báo, song hiện tượng này lại bắt đầu nở rộ lại trong thời gian gần đây khi cuộc đua số hóa sản phẩm dịch vụ NH cạnh tranh.

Tại một diễn đàn mua bán tài khoản NH, một tài khoản có tên Nguyễn Huy Hùng đăng nội dung: “cần mua số lượng tài khoản Vietcombank và Techcombank đầy đủ thông tin có cả căn cước. Ai in box nhé”. Ngay sau đó liên tục có các trả lời, với nội dung: Cần bao nhiêu bộ? Tài khoản NH đầy đủ thông tin, căn cước gốc? Tài khoản chính chủ, giá thỏa thuận. Cần ngay không để mình gửi…

Thượng tá Lê Mạnh Hà - Phó Trưởng phòng Tham mưu Công an TP Hồ Chí Minh cho biết, lợi dụng vào tình hình kinh tế đang khó khăn, nhiều người thiếu hiểu biết về pháp luật, không nhận diện được những thủ đoạn của tội phạm nên bị những đối tượng lừa đảo tổ chức lôi kéo, dẫn dụ, thuê mướn thông tin, giấy tờ tùy thân cá nhân để đăng ký mở tài khoản NH với mục đích lừa đảo.

Những người được thuê mở tài khoản tại NH, đa phần do khó khăn và không biết việc mở tài khoản để bán hay cho thuê là hành vi vi phạm pháp luật. Qua nhiều vụ án đã được khám phá, phần lớn đối tượng chủ mưu các đường dây lừa đảo là người nước ngoài câu kết với một số đối tượng người Việt Nam, phân công việc tìm người cung cấp số tài khoản để dùng làm phương tiện nhận tiền lừa đảo. Các đối tượng lừa đảo sẽ trả tiền thuê mỗi tài khoản từ 400.000 - 700.000 đồng.

Phát hiện nhiều đường dây

Theo cơ quan công an, thời gian gần đây, việc mua bán tài khoản NH đang diễn ra phức tạp tại nhiều tỉnh, thành trong cả nước. Nhiều tài khoản sau khi được các đối tượng bán lại sẽ được sử dụng vào những mục đích không rõ ràng, vi phạm pháp luật như việc chuyển và rút tiền trong những vụ án lừa đảo, sử dụng sim rác để đăng nhập Internet Banking, liên kết mở các tài khoản ví điện tử khác để chiếm đoạt tiền, tổ chức đánh bạc trên mạng Internet, lừa đảo chiếm đoạt tài sản trên không gian mạng và rửa tiền… gây khó khăn cho công tác điều tra.

Điển hình như chuyên án của Phòng An ninh mạng và phòng, chống tội phạm sử dụng công nghệ cao (Công an tỉnh Thừa Thiên Huế) phối hợp với Phòng Cảnh sát hình sự Công an tỉnh Thừa Thiên Huế triệt phá thành công chuyên án tội phạm công nghệ cao thu thập, tàng trữ, mua bán tài khoản NH. Cơ quan Cảnh sát điều tra đã ra quyết định khởi tố vụ án, khởi tố 4 bị can để điều tra về hành vi mua bán tài khoản NH.

Được biết, để điều hành và hoạt động, các đối tượng thường xuyên tiếp xúc với bạn bè, người thân, sinh viên để đặt vấn đề về việc mở tài khoản NH, sau đó cho thuê lại và nhận hoa hồng 1 triệu đồng/tài khoản và chuyển thông tin tài khoản cho các đối tượng trú tại Singapore. Đối với các số điện thoại sử dụng đã đăng ký tài khoản sẽ được các đối tượng chuyển sang một địa chỉ khác tại Philippines.

Cơ quan điều tra xác định, từ tháng 6/2021 đến đầu tháng 10/2022, các đối tượng đã mở và thuê lại gần 200 tài khoản NH, thu lợi khoảng 2 tỷ đồng. Ngoài ra, đối tượng Tuấn thông qua việc thanh toán tiền thuê tài khoản cho các đối tượng mở đã thu lợi số tiền hơn 1,6 tỷ đồng.

Trước đó, lực lượng Công an cũng phá đường dây mua bán trái phép tài khoản NH với quy mô lớn. Theo đó, các đối tượng thành lập công ty rồi đi mua, thuê khoảng 3.000 tài khoản NH của 600 người trên cả nước. Những tài khoản này được chúng giao cho những người ở nước ngoài sử dụng vào mục đích đánh bạc hoặc vi phạm pháp luật. Quá trình điều tra, sao kê những tài khoản NH được các đối tượng thu thập cho thấy, lượng tiền giao dịch qua những tài khoản mà chúng thu thập được rất lớn. Trung bình mỗi tài khoản như vậy có lượng tiền giao dịch lên đến hơn 50 tỷ đồng, có tài khoản giao dịch lên đến 400 tỷ đồng.

Mới đây, ngày 8/5, Tòa án nhân dân TP Đà Nẵng đã tuyên phạt Hồ Văn Nghĩa (27 tuổi, quê Vĩnh Long) 17 năm tù; Nguyễn Duy Phương (33 tuổi, quê TPHCM) 16 năm tù; Nguyễn Văn Đô (22 tuổi, trú An Giang) 13 năm tù cùng về tội sử dụng mạng máy tính, mạng viễn thông, phương tiện điện tử thực hiện hành vi chiếm đoạt tài sản.

Theo hồ sơ vụ án, tháng 9/2019, Nguyễn Thị Bích Tuyền đề nghị Nghĩa mở tài khoản NH để bán lại với giá 2,5 triệu đồng/tài khoản. Tuyền do đó giới thiệu Nghĩa gặp Jackson Liew (quốc tịch Malaysia). Jackson Liew thuê căn hộ tại TPHCM cho Nghĩa và Tuyền ở, mục đích để 2 người này tìm người mở tài khoản NH giao cho mình. Ngày 21/1/2022, Tuyền bị Công an tỉnh Quảng Nam khởi tố, bắt giam về hành vi sử dụng mạng máy tính, mạng viễn thông, phương tiện điện tử thực hiện hành vi chiếm đoạt tài sản. Nghĩa khai, lúc này đã biết việc mở tài khoản NH cung cấp cho Jackson Liew là phục vụ cho một nhóm mạo danh cán bộ cơ quan tố tụng gọi điện thoại đe dọa, ép nạn nhân chuyển tiền.

Qua điều tra, 4 nạn nhân đã bị nhóm của Jackson chiếm đoạt gần 5,1 tỷ đồng. Trong đó, 1 nạn nhân ở Đà Nẵng bị lừa đến 3,2 tỷ đồng; một nạn nhân ở Cần Thơ bị lừa 850 triệu đồng; 2 nạn nhân còn lại cùng ở Vĩnh Long bị lừa lần lượt hơn 545 và 500 triệu đồng.

Cần đề cao cảnh giác

Luật sư Nguyễn Ba Đô (Đoàn luật sư TP Hà Nội) cho biết, mua bán trái phép tài khoản NH nhằm thu lợi bất chính được coi là hành vi vi phạm pháp luật. Do đó, luật pháp cũng đã có những quy định cụ thể về xử phạt về hành vi này.

Chia sẻ với báo giới, Luật sư Đặng Văn Tiến (đoàn luật sư TP Hà Nội) cho rằng, mặc dù cơ quan chức năng đã nhiều lần cảnh báo cũng như triển khai quyết liệt các giải pháp ngăn chặn để bảo vệ quyền lợi của tổ chức, cá nhân, tuy nhiên, hiện tình trạng này vẫn thường xuyên xảy ra, và ngày một lan rộng. Đặc biệt, hành vi này thường xuyên xuất hiện tại các đô thị lớn, nơi hoạt động giao dịch thông qua tài khoản NH được nhiều người dân thực hiện.

Một trong những vấn đề là tại sao các đối tượng xấu lại có thể mua bán trái phép tài khoản NH? Theo cảnh báo từ cơ quan chức năng, đặc biệt là từ các hệ thống NH cho thấy, các đối tượng xấu thường lợi dụng danh nghĩa nhân viên NH đang làm chi tiêu mở tài khoản thẻ ATM nên rất cần số lượng lớn để đạt thành tích tốt, do đó, cần nhiều người đứng tên mở tài khoản. Số điện thoại dùng đăng ký dịch vụ internet banking ở mỗi tài khoản thẻ ATM sẽ do các đối tượng cung cấp. Sau khi làm thẻ thành công, người mở tài khoản sẽ đưa lại thẻ sim điện thoại mà đối tượng cung cấp với thông tin tài khoản mà người đó vừa mở.

Điểm chung là người được thuê sẽ dùng chứng minh thư của bản thân để mở tài khoản NH; dùng số điện thoại do đối tượng cung cấp làm tên đăng nhập; còn mật khẩu là dãy số được người mở tài khoản viết, dán lên thẻ sim. Sau khi thu mua, các đối tượng tiếp tục rao bán lại thông tin tài khoản thẻ NH cho các đối tượng khác sử dụng công nghệ cao thực hiện hành vi lừa đảo chiếm đoạt tài sản. Số tiền chiếm đoạt từ hành vi lừa đảo được dịch chuyển thông qua những tài khoản NH không chính chủ này. Do sim được sử dụng đăng ký với NH là sim rác nên sau khi thực hiện trót lọt các phi vụ lừa đảo, kẻ lừa đảo bỏ luôn sim để xóa dấu tích.

Ông Phạm Anh Tuấn - Vụ trưởng Vụ Thanh toán, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam (NHNN) cho biết: NHNN và Bộ Công an đã ký kết phối hợp triển khai đề án về kết nối cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư và định danh điện tử. Theo đó, từ đầu năm 2024, tất cả ngân hàng và trung gian thanh toán sẽ định danh giao dịch online dựa trên dữ liệu dân cư quốc gia, giải quyết tình trạng lừa đảo bằng tài khoản rác. Dự kiến cuối năm nay sau khi kế hoạch khai thác dữ liệu dự kiến hoàn tất thì tất cả tổ chức tín dụng và trung gian thanh toán sẽ định danh khách hàng thông qua căn cước công dân gắn chip. Các giao dịch tại quầy và thanh toán online dự kiến cũng bắt buộc phải xác thực khách hàng bằng căn cước công dân gắn chip, góp phần giải quyết triệt để vấn nạn cho thuê, mượn, mua bán tài khoản ngân hàng tồn tại nhiều năm nay.