Trong vai người dân có nhu cầu muốn mua một diện tích đất rừng hàng chục ha để làm trang trại, chúng tôi tiếp cận với ông Nguyễn Kim Liên (xã Cư Klông, huyện Krông Năng, tỉnh Đắk Lắk).
Một số diện tích đất rừng ông Nam xác nhận bán cho người dân canh tác.
Ông Liên cho biết hiện gia đình ông đang quản lý hàng chục héc ta thuộc tiểu khu 310, của BQLRPHĐN Krông Năng. Nếu chúng tôi đồng ý mua thì ông sẽ để lại 35 héc ta với giá 3 tỷ đồng... Hàng trăm héc ta đất rừng do Ban Quản lý rừng phòng hộ đầu nguồn Krông Năng thuộc Sở NN-PTNT tỉnh Đắk Lắk quản lý hiện nay đã bị lấn chiếm và mua bán tràn lan.
Không chỉ giao đất lâm nghiệp sai đối tượng mà hàng trăm héc ta đất rừng do Ban Quản lý rừng phòng hộ đầu nguồn (BQLRPHĐN) Krông Năng thuộc Sở NN-PTNT tỉnh Đắk Lắk quản lý hiện nay đã bị người dân lấn chiếm và mua bán tràn lan. Đây là thực trạng diễn ra nhiều năm nay trên địa bàn huyện Krông Năng, tỉnh Đắk Lắk.
Lấn chiếm, chuyển nhượng tràn lan
BQLRPHĐN Krông Năng được thành lập năm 1997, trong đó quản lý gần 7.800 ha với 5000 ha rừng phòng hộ đầu nguồn, quy hoạch đất trồng rừng sản xuất 2.000 ha. Tuy nhiên đến nay, do buông lỏng quản lý, giao đất sai đối tượng mà hơn 945 héc ta rừng, đất rừng đã bị gần 1.000 hộ dân lấn chiếm sử dụng và mua bán.
Theo tìm hiểu của chúng tôi, mặc dù trong Hồ sơ giao khoán đất lâm nghiệp giữa BQLRPHĐN Krông Năng và các hộ nhận khoán ghi rất rõ các điều khoản cam kết giữa hai bên. Cụ thể trong Khế ước ghi rõ các hộ nhận khoán không được sang nhượng mua bán rừng và đất rừng trái phép. Nếu bên nào vi phạm khế ước thì tùy theo mức độ mà xử phạt hành chính hoặc truy cứu trách nhiệm hình sự theo quy định của pháp luật. Thế nhưng thực tế, nhiều hộ gia đình sau khi nhận khoán đất lâm nghiệp đã tự ý chuyển trái phép hàng trăm héc ta, thu lợi hàng tỷ đồng.
Trong vai người dân có nhu cầu muốn mua một diện tích đất rừng hàng chục ha để làm trang trại, chúng tôi tiếp cận với ông Nguyễn Kim Liên (xã Cư Klông, huyện Krông Năng). Ông Liên cho biết hiện gia đình ông đang quản lý hàng chục héc ta thuộc tiểu khu 310, của BQLRPHĐN Krông Năng. Nếu chúng tôi đồng ý mua thì ông sẽ để lại 35 héc ta với giá 3 tỷ đồng.
Ông Liên cho biết 30 héc ta tương đối bằng phẳng ông bán trung bình 1 héc ta 100 triệu đồng, còn 5 ha thì nằm ở những chỗ sườn dốc nên ông sẵn sàng cho không. Ông Liên thừa nhận, số diện tích này là đất ông nhận khoán của BQLRPHĐN Krông Năng, khi ông còn làm cán bộ xã và để vợ đứng tên trong hồ sơ nhận khoán. Ông Liên chia sẻ, nếu muốn mua đất này và không bị thu hồi thì cách lách luật là thảo ra một bản hợp đồng liên kết sản xuất “ma” giữa chúng tôi với ông Liên.
Theo lời giới thiệu của nhiều người, chúng tôi tiếp tục tìm đến ông Võ Văn Nam (trú tại thôn Tam Thịnh, xã Tam Giang, huyện Krông Năng) được mệnh danh là đại gia về mua bán đất lâm nghiệp do BQLRPHĐN Krông Năng quản lý. Ông Nam chia sẻ, đất này là đất trắng chưa có sổ xanh, mỗi héc ta ông chuyển nhượng 80 triệu đồng/ha. Hiện ông đã bán được hơn 30 ha. Hiện trong tay ông có gần 300 ha đất rừng. Ông Nam chia sẻ, để làm trên đất này và không bị thu hồi, ông Nam sẽ làm giấy ủy quyền cho người mua và nhờ xã công chứng…
Trao đổi với chúng tôi, ông Lê Minh Tiến - Phó giám đốc BQLRPHĐN Krông Năng cho biết, theo số liệu thống kê của đơn vị, hiện nay diện tích đất rừng được giao khoán cho 78 nhóm hộ với diện tích gần 2.800 ha, trong đó diện tích bị các hộ lấn chiếm 945 ha.
“Hiện chúng tôi đang rà soát lại các hộ nhận khoán sai quy định để tiến hành thanh lý hợp đồng. Đến nay có hơn 844 héc ta nhận khoán sai quy định, chúng tôi đã tổ chức thanh lý và thu hồi được 130 ha. Việc người dân nhận khoán đất lâm nghiệp và tự ý chuyển nhượng là sai quy định. Đất nhà nước giao cho các hộ để chăm sóc phát triển kinh tế chứ không phải đất của các hộ nên các hộ không thể tự ý chuyển nhượng. Chúng tôi sẽ tiến hành xác minh làm rõ và kiến nghị xử lý các trường hợp mua bán đất rừng của BQLRPHĐN Krông Năng”, ông Tiến khẳng định.
Giao khoán sai đối tượng
Theo quy định tại Khoản 2, Điều 2 Nghị định 135/2005/NĐ-CP ngày 8-11-2005 của Chính phủ về giao khoán đất lâm nghiệp cho các hộ gia đình: đối tượng nhận khoán được ưu tiên là hộ dân tộc thiểu số tại chỗ, hộ dân tộc thiểu số nghèo, đời sống khó khăn đang cư trú trên địa bàn có nhu cầu nhận giao khoán đất, hộ gia đình có nhu cầu trực tiếp sản xuất nông lâm nghiệp.
Thế nhưng, theo Kết luận số 1600/KL-TTCP ngày 22-6-2012, qua rà soát lại việc giao đất lâm nghiệp tại BQLRPHĐN Krông Năng thì nhiều hộ nhận khoán sai đối tượng, thậm chí là cán bộ huyện và người nhà; cán bộ xã cùng người nhà cũng tham gia nhận khoán hàng trăm héc ta, nhưng đến nay thì nhiều diện tích vẫn chưa thể thu hồi.
Trong Kết luận của Thanh tra Chính phủ đã chỉ rõ: BQLRPHDN Krông Năng giao sai 6 nhóm đối tượng với diện tích 844,9 ha. Nhóm 1 có bà Mai Thị Hải Yến (vợ của ông Phạm Minh Sơn nguyên Chủ tịch UBND huyện Krông Năng), nhóm hộ này nhận 143,5 ha. Sau khi có kết luận Thanh tra Chính phủ thì nhóm này đã trả lại 85 ha, hiện còn 58,5 ha bà Phạm Thị Phương Dung - con gái ông Sơn, bà Yến vẫn đang đứng tên quản lý sử dụng. Nhóm 2 có ông Trương Công Đản (nguyên Phó Ban Tuyên giáo Huyện ủy Krông Năng) hiện ông Đản còn 17,6 ha chưa chịu thanh lý. Nhóm 3 có ông Nguyễn Minh Trình (cán bộ Chi cục Thuế huyện Krông Năng) và Nguyễn Văn Thông (cha ruột ông Trình) hiện đang nhận khoán 22,5 ha hiện nay chưa chịu thanh lý hợp đồng. Nhóm 4 hộ ông Nguyễn Đình Chương (Cán bộ Chi cục Thuế huyện Krông Năng) hiện nhận khoán 18,5 ha chưa thanh lý. Nhóm 5 là hộ bà Triệu Thị Hồng (vợ của ông Nguyễn Kim Liên nguyên Chủ tịch UBND xã Cư Klông), nhóm này nhận khoán 80,6 ha, đến nay đất bị lấn chiếm và không chịu thanh lý. Nhóm 6 là Hợp tác xã Hợp Tiến (gồm 41 hộ dân xã Ea Tam và Ea Púk) nhận khoán 525,1 ha nên nay vẫn không chịu thanh lý theo kết luận thanh tra.
Ông Tiến cho biết, mới đây BQLRPHĐN Krông Năng đã mời các hộ giao sai đối tượng lên yêu cầu thanh lý. Tuy nhiên, các hộ không chịu thanh lý. Việc quản lý đất đai của BQLRPHĐN Krông Năng trước đây là do các đời lãnh đạo trước chịu trách nhiệm. Việc giao đất không có kiểm tra, kiểm soát để các nhóm hộ mua bán khiến cho tình hình ngày càng phức tạp. Cùng với đó nhiều hộ nhận khoán là cán bộ huyện, con cháu, anh em của cán bộ nên trước đây lãnh đạo BQLRPHĐN Krông Năng không chịu xử lý. Hiện chúng tôi đang tiến hành rà soát và báo cáo với huyện Krông Năng, Sở NN-PTNT và UBND tỉnh những vấn đề này.
Ông Trần Trung Hiển, Bí thư Huyện ủy Krông Năng cho biết, từ những thông tin báo chí cung cấp chúng tôi sẽ chỉ đạo cho các cơ quan chức năng tiến hành thanh kiểm tra và sẽ kiên quyết xử lý nghiêm những trường hợp vi phạm theo quy định của pháp luật.