Chính quyền Tổng thống Mỹ Donald Trump cuối cùng đã công bố một lệnh hạn chế nhập cảnh mới trong hôm 15/9 trong đó nhằm vào công dân của Cộng hòa Chad, Iran, Libya, Triều Tiên, Somalia, Syria, Venezuela và Yemen để thay thế cho một lệnh cấm nhập cảnh từng được ký kết hồi đầu năm nay.
Lệnh hạn chế nhập cảnh mới nhằm vào 8 quốc gia trên thế giới. (Nguồn: AP).
Lệnh hạn chế mới về nhập cảnh đưa ra các tiêu chí tùy vào mỗi quốc gia và bao gồm cả một hướng tiếp cận mới.
"Giúp nước Mỹ trở nên an toàn là ưu tiên hàng đầu của tôi. Chúng tôi sẽ không cho phép những người tới đất nước chúng ta mà không qua kiểm tra an toàn" - Tổng thống Mỹ Donald Trump viết trên Twitter cá nhân, chỉ ít phút sau khi chính quyền của ông công bố chi tiết về các hạn chế mới.
Trong tuyên bố của mình, Nhà Trắng đã gọi các hạn chế mới về nhập cảnh là một "bước đi quan trong hướng tới việc thành lập một hệ thống nhập cư nhằm đảm bảo sự an toàn và an ninh của nước Mỹ trong một thời kỳ nguy hiểm của tội phạm xuyên quốc gia và chủ nghĩa khủng bố".
"Chúng tôi không thể duy trì các chính sách thất bại trong quá khứ, vốn đã gây ra sự nguy hiểm không thể chấp nhận đối với đất nước của chúng ta" - Tổng thống Trump nói trong tuyên bố của Nhà Trắng - "Nghĩa vụ lớn nhất của tôi chính là đảm bảo an toàn và an ninh cho người dân Mỹ, và bằng việc đưa ra chỉ thị mới này, tôi đang hoàn thành nghĩa vụ thiêng liêng đó".
Trong 3 tháng qua, chính quyền Mỹ đã sử dụng một sắc lệnh chỉ thị để cấm người dân đến từ 6 quốc gia Hồi giáo lớn trên thế giới được nhập cảnh vào nước Mỹ, trừ khi họ có mối quan hệ "thân thiết" với một cá nhân hoặc một thể chế của nước Mỹ. Các quốc gia bị cấm bao gồm Iran, Syria, Libya, Somalia, Yemen và Sudan.
Các cá nhân có mối quan hệ "thân thiết" nêu trong sắc lệnh đó - như cha mẹ hoặc ông bà của một công dân Mỹ - vẫn có thể nộp đơn xin thị thực từ nay cho đến ngày 18/10. Sau thời hạn đó, các hạn chế mới về nhập cảnh sẽ bắt đầu có hiệu lực.
Danh sách các quốc gia mới bị áp đặt lệnh hạn chế nhập cảnh này đáng chú ý ở chỗ nó bao gồm cả các quốc gia không có cộng đồng người Hồi giáo, trong đó có Triều Tiên và Venezuela. Trong phần lớn các trường hợp, việc di chuyển của công dân các nước này sẽ bị ngăn chặn, và trong các trường họp khác, họ sẽ phải trải qua quá trình kiểm tra an ninh và kiểm tra hồ sơ hết sức nghiêm ngặt.
Ví dụ, công dân đến Triều Tiên sẽ bị cấm di chuyển tới nước Mỹ một cách triệt để, nhưng một sinh viên đến từ Iran lại được cho phép tới nước này nhưng phải trải qua quá trình kiểm tra an ninh hết sức chặt chẽ. Tuy nhiên, tiến trình này sẽ không thu hồi thẻ xanh hợp lệ, thị thực hoặc các giấy tờ di chuyển hợp pháp.
Ngoại trưởng Mỹ Rex Tillerson đã nói trong một tuyên bố đưa ra hôm đầu tuần rằng, bằng các hạn chế nhập cảnh mới, "Tổng thống đang thực hiện trách nhiệm bảo vệ người dân Mỹ" của ông.
"Bộ Ngoại giao sẽ phối hợp với các cơ quan liên bang khác để thực thi các biện pháp này một cách trật tự" - ông Tillerson nói - "Chúng tôi sẽ tiếp tục phối hợp chặt chẽ cới các nước đồng minh, đối tác, những bên chia sẻ cam kết đối với an ninh toàn cầu và quốc gia của chúng ta".
Bộ trưởng An ninh nội địa Mỹ, Elaine Duke, cũng đưa ra một tuyên bố, nói rằng lệnh hạn chế nhập cảnh mới của Tổng thống Trump sẽ cho phép cơ quan này "ngăn chặn hữu hiệu hơn những kẻ khủng bố và tội phạm đi vào nước Mỹ".
"Những hạn chế mới được công bố rất cứng rắn và được hiệu chỉnh cẩn thận, và chúng gửi đi một thông điệp tới chính phủ các nước ngoài rằng họ cần phải phối hợp với chúng ta để tăng cường an ninh" - bà Duke nói.
Bộ An ninh Nội địa Mỹ đưa ra một số tiêu chuẩn như hộ chiếu điện tử với dữ liệu sinh trắc học, khả năng chia sẻ thông tin liên quan tới khủng bố và lịch sử tội phạm. Tiêu chuẩn này được gửi tới chính phủ các nước và họ có 50 ngày để đáp ứng các tiêu chí.
Trước đó, trong hôm Chủ nhật tuần trước, sắc lệnh cấm nhập cảnh áp dụng với 6 quốc gia Hồi giáo lớn trên thế giới mà Tổng thống Trump đưa ra đã chính thức hết hiệu lực.
Tổng thống Trump từng ký kết lệnh cấm nhập canh đầu tiên ngay trong tuần đầu làm việc tại Nhà Trắng, nhưng nó đã vấp phải sự thách thức về mặt pháp lý gần như ngay lập tức, khiến cho lệnh cấm này không thể được thực thi đầy đủ. Chính quyền Trump sau đó đã tung ra một phiên bản chỉnh sửa của lệnh cấm vào tháng 3.
Được biết, Tòa án Tối cao Mỹ đã lên kế hoạch mở một phiên tòa để nghe các tranh luận về tính hợp pháp của lệnh cấm nhập cảnh vào tháng tới.