Thời gian gần đây mỹ phẩm tự chế, mỹ phẩm xách tay làm mưa, làm gió trên thị trường. Các cụm từ quảng cáo đánh bóng quá đà được tận dụng triệt để như: “Đánh tan mỡ bụng”, “Mỡ cứng thành mỡ mềm và tan chảy”, “Trắng sáng tức thì”, “Nõn nà bất ngờ”,… liên tục xuất hiện. Điều đáng lo ngại là mặc dù chưa được kiểm tra độ an toàn từ các thành phần cấu thành sản phẩm song mỹ phẩm tự chế vẫn bày bán tràn lan trên nhiều trang điện tử, mạng xã hội.
Tràn lan mỹ phẩm tự chế được rao bán tại các facebook cá nhân.
Nở rộ mỹ phẩm tự chế
Trước đây khi nhắc đến mỹ phẩm không rõ nguồn gốc người ta liên tưởng ngay đến hàng nhập khẩu tiểu ngạch, hoặc “lò” phối trộn không theo một khuôn tiêu chuẩn. Vì thế, mong muốn tìm mua những mỹ phẩm an toàn, người tiêu dùng đã tìm đến các địa điểm, trang mạng cung cấp mỹ phẩm tự chế, mỹ phẩm xách tay. Các cụm từ quảng cáo đánh bóng quá đà được tận dụng triệt để như: “Đánh tan mỡ bụng”, “Mỡ cứng thành mỡ mềm và tan chảy”, “Trắng sáng tức thì”, “Nõn nà bất ngờ”,… liên tục xuất hiện.
Theo quảng cáo của các trang mạng, ấn tượng mà sản phẩm dành cho khách hàng chính là sản xuất bằng nguyên liệu và tinh chất thiên nhiên nhưng hiệu quả giống sự phù phép đến ngạc nhiên. Đơn cử, trang facebook T.N rầm rộ quảng cáo “cao núi Cát Dung”- cao bôi da giúp giảm mỡ bụng tức thì trong vòng 5 - 11 ngày (!). Ngoài ra, loại sản phẩm này còn có tác dụng điều kinh, ấm tử cung cho những người lạnh tử cung lâu năm, còn người bình thường nên sử dụng để phòng ngừa lạnh dạ con dẫn đến tình trạng khó sinh đẻ… Quảng cáo cho món thuốc “thần thánh” chủ trang facebook T.N khẳng định, với cao núi Cát Dung là bí quyết cho eo thon, dáng chuẩn mà không cần mất thời gian thể dục hàng ngày hay thực hiện chế độ căn kiêng một cách khổ sở.
Ngoài cao bôi da đánh tan mỡ bụng, các trang mạng không ngớt quảng cáo hiệu quả của kem tắm trắng tự chế như: kem tắm trắng toàn thân ngọc trai tơ tằm, kem tắm trắng bùn khoáng thiên nhiên… Mong muốn tạo hấp lực cho sản phẩm không rõ nguồn gốc, dòng giới thiệu công dụng sản phẩm gây sốc với nội dung: “Bộ dưỡng trắng da body thần thánh đã lộ diện. Dù ngăm đen cỡ nào cũng lên tone”.
Theo chỉ dẫn, chỉ cần tắm bằng kem từ 2 - 3 lần khách hàng sẽ cảm nhận sự trắng hồng tự nhiên. Chưa dừng lại ở kem tắm trắng, cao bôi da đánh tan mỡ bụng nhiều trang facebook cá nhân liên tục chào hàng hàng chục loại son làm từ nguyên liệu thiên nhiên như: cam, dâu… và đảm bảo không chì, không độc hại. “Không thua chị kém em” nhiều cá nhân chủ động kinh doanh mỹ phẩm bằng kinh thương mại điện tử với mỹ phẩm xách tay xuất xứ từ Thái, Hàn, Nhật, Pháp… bằng hàng loạt lời “có cánh” dành cho công dụng để tạo sự hấp dẫn cho người tiêu dùng.
Lợi bất cập hại
Nhìn chung, đa phần các trang mạng lên kế hoạch tự phong, tự kiểm định sản phẩm. Điển hình, trang facebook Uninshop cho rằng, 97% mỗi thỏi son làm từ những nguyên liệu thiên nhiên, trong đó có: dầu olive, dầu hạnh nhân, dầu quả bơ, dầu dừa, vitamin E, sáp ong,… rất giàu dinh dưỡng, hoàn toàn an toàn cho da theo công nghệ. Tương tự, cao bôi da đánh tan mỡ bụng “cao núi Cát Dung” khẳng định, đây không phải mỹ phẩm Trung Quốc, “Made in VietNam” 100%, được chiết xuất hoàn toàn từ lá rừng tự nhiên vô cùng lành tính.
Do cao là dạng nước nên thẩm thấu rất nhanh vào tận mô mỡ bên trong. Chủ trang facebook T.N còn cho biết, cao núi Cát Dung đã cung cấp hơn 500.000 sản phẩm cho mọi người cùng sử dụng. Để thuyết phục khách hàng cao núi Cát Dung trừng bày giấy chứng nhận hộ kinh doanh Cát Dung (quận Bình Thạnh) có hệ thống quản lý doanh nghiệp phù hợp với các tiêu chí, do Hội Tư vấn Khoa học công nghệ và quản lý TP HCM.
Lên tiếng về hiệu quả của mỹ phẩm tự chế, bà Nguyễn Thị Loan (quận Gò Vấp, TP HCM) phân trần: “Tôi từng sử dụng kem tắm trắng tự chế thông qua quảng cáo hấp dẫn của các trang mạng. Kết quả, tôi bị một phen xanh mặt vì da sưng tấy và cảm giác ngứa toàn thân. Giờ có dán thêm tiền vào những mỹ phẩm tự chế tôi cũng không bao giờ dám dùng”.
Liên quan đến chất lượng và hiệu quả của mỹ phẩm tự chế PGS.TS Lê Ngọc Diệp- Trưởng phòng Khám da liễu cơ sở 2 (Bệnh viện Đại học Y dược TP HCM), giảng viên môn da liễu Đại học Y dược thành phố thông tin, tất cả kem thoa tan mỡ bụng không bao giờ có hiệu quả vì có cả thành phần ớt nên người sử dụng có cảm giác rân rân khi dùng và nguy cơ gây viêm da. Về phần kem tắm trắng thường sử dụng bằng hình thức lột da.
Ban đầu có thể thấy đẹp nhưng sau đó da mỏng hơn, yếu hơn, tổn thương da nặng hơn. “Rất nhiều bệnh nhân đi khám và điều trị vì da bị tổn thương khi sử dụng mỹ phẩm không rõ nguồn gốc. Nặng thì sưng phù, đỏ mặt. Nhẹ thì viên, ngứa. Song nhìn chung, da thường bị mỏng, dãn mạch máu, nóng như xát ớt, nổi mụn trứng cá…”, PGS.TS Lê Ngọc Diệp nhấn mạnh đồng thời khuyến cáo, không nên sử dụng mỹ phẩm trôi nổi, không rõ nguồn gốc tránh những tác hại không đáng có cho sức khỏe.
Thực tế cho thấy, tất cả mỹ phẩm tự chế và mỹ phẩm xách tay đều không được kiểm định và công nhận chất lượng. Khách hàng đang mua những sản phẩm này dựa trên lòng tin là chính. Mặc dù, chưa được kiểm tra độ an toàn từ các thành phần cấu thành sản phẩm song mỹ phẩm tự chế vẫn bày bán tràn lan trên nhiều trang điện tử, mạng xã hội. Vì thế, người mua cần cân nhắc kĩ lưỡng chứ không chỉ mua bằng... lòng tin.