Năm 2025: Phổ cập tiếng Anh trong trường phổ thông

Ảnh minh họa.

Tập trung đào tạo giáo viên đạt chuẩn

Phát biểu khai mạc hội nghị, Bộ trưởng Bộ GD&ĐT Phùng Xuân Nhạ thẳng thắn nhìn nhận những hạn chế trong quá trình triển khai đề án trong thời gian vừa qua. Trong đó, việc đặt mục tiêu quá cao dẫn đến việc không bám sát Đề án. Đội ngũ giáo viên có vai trò quan trọng trong dạy và học ngoại ngữ nhưng nhiều nơi còn thiếu giáo viên, hoặc giáo viên chưa đạt chuẩn.

“Nếu dạy Ngoại ngữ mà không chuẩn thì thà không dạy còn hơn”, vị tư lệnh ngành giáo dục nhấn mạnh. Trước mắt, Bộ trưởng Phùng Xuân Nhạ đề nghị, Ban Quản lý đề án Ngoại ngữ quốc gia 2020 cần phối hợp với Ban Quản lý đề án địa phương rà soát lại chuẩn giáo viên đang đứng lớp ở các bậc học, đặc biệt là các trường chuyên ngữ. Chuẩn ở phải qua thẩm định xem đã bám sát được với chuẩn quốc tế chưa, không phải cứ tiến sĩ là đạt chuẩn. Chậm nhất ngày 31-10 phải báo cáo kết quả rà soát.

Việc đào tạo giáo viên phải hướng đến thực chất, không dồn đến hè mới mở các lớp học tập trung mà có thể học mọi lúc mọi nơi, thông qua các bài giảng online.

Trong khi chưa sửa được Nghị định 73 về hợp tác đầu tư nước ngoài trong lĩnh vực giáo dục, Bộ GD&ĐT đề xuất với Chính phủ điều chỉnh điều kiện thu hút giáo viên bản ngữ theo hướng giảm yêu cầu. Chẳng hạn, trước đây đòi hỏi giảng viên dạy trung cấp và các trung tâm phải có bằng đại học, thì bây giờ chỉ cần bằng cao đẳng.

Giải pháp trước mắt là đề nghị các vụ bậc học đặc biệt là vụ Hợp tác quốc tế, Cục Đào tạo nước ngoài tăng cường mở rộng giao lưu hỗ trợ các địa phương để có giáo viên bản ngữ. Đây là phương án khả thi nhất trong điều kiện Việt Nam chưa đưa được nhiều giáo viên ra nước ngoài thì chúng ta học từ người nước ngoài vào nước ta.

Có thể chọn sách giáo khoa nước ngoài

Đối với sách giáo khoa, Bộ trưởng Phùng Xuân Nhạ cho rằng có thể chọn lựa bộ sách giáo khoa chất lượng của một nước nào đó rồi về chỉnh sửa cho phù hợp với chương trình phổ thông. Riêng các trường ĐH, CĐ, Bộ GD&ĐT cũng khuyến khích dùng luôn giáo trình đó. Bộ sẽ quy hoạch những chuyên ngành và trường trọng điểm, tăng cường dạy tiếng Anh tiếp cận chuẩn quốc tế.

Qua quá trình làm việc với một số NXB của Hàn Quốc, Singapore, Bộ GD&ĐT nhận thấy các đơn vị này có những học liệu hỗ trợ, những video clip rất hay đưa lên mạng. Vì vậy, các đơn vị phải tăng cường đưa công nghệ hỗ trợ việc học mọi lúc mọi nơi.

Nhắc lại ý tưởng “xây dựng lộ trình đưa tiếng Anh trở thành ngôn ngữ thứ 2” đã từng đề cập tại hội nghị triển khai nhiệm vụ năm học 2016 - 2017, Bộ trưởng Phùng Xuân Nhạ cho biết đây là mục tiêu ở thì tương lai xa, đưa ra có tính chất định hướng: “Nếu bây giờ không đặt ra và bắt đầu làm thì chẳng bao giờ đạt được. Ở Singapore, từ khi Lý Quang Diệu có ý tưởng đưa tiếng Anh thành “ngôn ngữ thứ 2”, phải mất 38 năm sau đất nước này mới đạt được mức độ trung bình trong việc sử dụng tiếng Anh”.

Tuy nhiên, Bộ trưởng Phùng Xuân Nhạ cũng lưu ý, Đề án 2020 không phải để phục vụ mọi người nâng cao trình độ ngoại ngữ mà là xương sống, tạo môi trường để học ngoại ngữ, tạo cú hích cho toàn dân. Cần tạo được xu thế toàn xã hội học tiếng Anh tự thân, có như thế tinh thần xã hội mới được đẩy lên. Nếu dạy ở phổ thông tốt, thì khi lên đại học không mất công dạy tiếng Anh cơ sở như hiện nay, thậm chí các em sẽ học được những môn khoa học bằng tiếng Anh.

Thí điểm dạy và học ngoại ngữ 2

Bà Nguyễn Thị Mai Hữu- Phó Trưởng ban quản lý Đề án ngoại ngữ quốc gia 2020 cho biết, từ nay đến năm 2020, ngành giáo dục sẽ tiếp tục củng cố, nâng cao chất lượng dạy và học ngoại ngữ theo chương trình 7 năm hiện hành (từ lớp 6 đến lớp 12); triển khai thực hiện chương trình tiếng Anh mới của giáo dục phổ thông, đến năm học 2020 - 2021, sẽ có 100% học sinh lớp 3 tiểu học, 70% học sinh lớp 6 và 60% học sinh lớp 10 được học chương trình mới (hệ 10 năm). Đến năm 2025, phổ cập tiếng Anh trong trường phổ thông các cấp.

Đối với giáo dục đại học chuyên ngữ và không chuyên ngữ, mục tiêu đến năm 2018 – 2019, 100% các trường Đại học triển khai đào tạo chương trình Tiếng Anh tăng cường; 100% sinh viên chuyên ngữ tốt nghiệp đạt chuẩn (bậc 5 theo khung năng lực ngoại ngữ 6 bậc dùng cho Việt Nam).

Đến năm 2020: 70% sinh viên Đại học không chuyên ngữ và đến năm 2025, 100% sinh viên Đại học không chuyên ngữ đạt chuẩn đầu ra khi tốt nghiệp (bậc 3 theo Khung năng lực ngoại ngữ 6 bậc dùng cho Việt Nam).

Đối với việc đổi mới việc dạy và học ngoại ngữ trong các cơ sở giáo dục thường xuyên, cần thực hiện đa dạng hoá các hình thức học tập, đáp ứng nhu cầu người học. Đến năm 2020, 50% người học đạt chuẩn đầu ra; đến năm 2025, 100% người học đạt chuẩn đầu ra theo Khung năng lực ngoại ngữ 6 bậc dùng cho Việt Nam phù hợp với mục tiêu của từng khóa học.

Ngoài tiếng Anh, tiếp tục triển khai dạy và học các ngoại ngữ khác ngoài tiếng Anh như ngoại ngữ 1 và triển khai thí điểm việc dạy và học ngoại ngữ 2 trong hệ thống giáo dục quốc dân.