NATO đang xoay trục sang phía Nam?

Các cuộc tập trận mới của NATO sẽ nhằm vào tiêu diệt phiến quân IS. (Nguồn: Internet).

Các tướng lĩnh NATO đều mô tả cuộc tập trận mang tên Commonwealth Trident Jiuncture 2015 là một trong những kế hoạch tập trận khó khăn nhất từ trước đến nay. Nội dung tập trận còn bao gồm hoạt động đối phó với “viễn cảnh mối đe dọa nhân tạo” đến từ đất liền và biển, cũng như trên không.

“Chúng tôi không thể lựa chọn giữa mối đe dọa đến từ phía Đông hay phía Nam, chúng tôi phải huấn luyện để đối phó với cả hai” – Tướng lĩnh NATO Hans-Lothar Domrose, người tổ chức cuộc tập trận lần này, cho hay.

Khoảng 36.000 binh sỹ đến từ hơn 30 quốc gia sẽ tham dự cuộc tập trận, trong đó gồm cả các nước không phải thành viên của NATO như Thụy Điển và Áo. Cuộc tập trận dự kiến diễn ra ở Italy, Tây Ban Nha, Bồ Đào Nha và trên biển Địa Trung Hải từ ngày 3/10 đến 6/11. NATO cũng cho biết đang thành lập một lực lượng phản ứng nhanh trong đó gồm vài nghìn binh sỹ để có thể lập tức triển khai đến mọi điểm nóng.

Lần gần đây nhất mà NATO tổ chức một cuộc tập trận quy mô lớn đến vậy là vào năm 2002, khi 15 nước thành viên của khối quân sự này, cùng với 12 nước đối tác, tham gia một cuộc tập trận ở Ba Lan và Na Uy.

Điểm đáng chú ý trong cuộc tập trận này là có nội dung huấn luyện hỗ trợ các con thuyền chở người nhập cư đến từ khu vực Bắc Phi, trong bối cảnh châu Âu đang phải đối mặt với cuộc khủng hoảng người di cư trái phép đến từ các điểm nóng xung đột ở lục địa đen., chủ yếu từ Syria và Bắc Phi.

Đây là lần đầu tiên NATO chuyển trọng tâm các cuộc tập trận của mình nhằm đối phó với mối đe dọa khủng khiếp từ lực lượng phiến quân IS đang hoành hành ở phía Nam, thay vì đối phó với nước Nga trên mặt trận phía Đông. Điều này thể hiện rõ trong việc NATO mời Nga đến dự cuộc tập trận này với tư cách quan sát viên.

NATO cũng thừa nhận rằng mối đe dọa ngày càng gia tăng đến từ IS ở Iraq và Syria đã buộc khối quân sự này phải chuyển hướng tập trung từ mặt trận phía Đông sang phía Nam và đối mặt với sự bất ổn đến từ các tổ chức khủng bố. Ông Domrose thừa nhận rằng các mối đe dọa kiểu mới từ IS là vấn đề chung của nhiều quốc gia, đặc biệt trong bối cảnh chúng đang lợi dụng các mạng xã hội nổi tiếng như một công cụ tuyên truyền cho các vụ tấn công khủng bố phạm vi toàn cầu.

Động thái mới của NATO diễn ra đặc biệt đáng chú ý, bởi bấy lâu nay khối quân sự này luôn trong tình trạng đối đầu căng thẳng với Nga xung quanh vấn đề xung đột ở Ukraine. Quan hệ giữa Nga và NATO còn bị đánh giá là đã ở mức căng thẳng ngang với thời Chiến tranh Lạnh. Kể từ khi Nga sáp nhập Crimea, NATO đã liên tục tăng cường hiện diện quân sự ở các khu vực gần biên giới nước Nga, trong đó gồm cả khu vực biển Baltic và Đông Âu.

Cuộc tập trận gần đây nhất của NATO có tên “Agile Spirit 2015” cũng được tổ chức ở khu vực sát biên giới Nga bắt đầu từ ngày 8/7, với sự tham gia của 6 nước. Và một trong những cuộc tập trận lớn nhất mà NATO tổ chức trong mùa hè năm nay có sự tham gia của 49 chiến hạm đến từ 17 quốc gia, 5.600 binh sỹ trên biển Baltic.

Trước đó, Bộ Ngoại giao Nga liên tục chỉ trích NATO vì tăng cường hiện diện quân sự gần các nước láng giềng của Nga, trong đó nói rằng đây là “hành vi hung hăng và không có thiện chí”.

Động thái mới của NATO khi có dấu hiệu xoay trục sang phía Nam được cho là để tập trung chống IS. Việc IS ngày càng lộng hành và reo rắc tội ác ở mọi nơi chúng xuất hiện đã khiến liên quân do Mỹ dẫn đầu quyết định tham chiến tại Iraq và Syria. Dù đã đạt được một số bước tiến, nhưng giới chuyên gia cho rằng, Mỹ và liên quân khó có thể tiêu diệt tận gốc nhóm IS nếu chỉ dừng lại ở việc điều máy bay oanh tạc, thay vì đổ quân trực tiếp tới nơi đây.