Nga trình dự thảo nghị quyết mới về vụ MH17

Theo Tổng thống Putin, việc thành lập một tòa án quốc tế
xét xử vụ MH17 sẽ phản tác dụng.

Nguồn: AFP

Hà Lan, quốc gia có số hành khách nạn nhân chiếm phần lớn trong số 298 người thiệt mạng trong thảm họa hàng không hồi tháng 7/2014, hiện đang làm việc với phía Malaysia cùng các nước khác nhằm thành lập một tòa án quốc tế xét xử vụ việc. Trước đó, Malaysia đã trình một dự thảo nghị quyết lên Hội đồng Bảo an LHQ kêu gọi thành lập tòa án quốc tế. Theo dự thảo nghị quyết này, các lệnh trừng phạt có thể được áp đặt với những bên có trách nhiệm liên quan tới thảm họa MH17.

Tuy nhiên, Đại sứ Nga tại LHQ đã thể hiện sự phản đối của Moscow đối với việc thành lập tòa án quốc tế, và mới đây cho biết Nga đã soạn thảo một dự thảo nghị quyết thay thế. “Chúng tôi tin rằng vụ việc không nằm trong Hiến chương LHQ. Hội đồng Bảo an cũng không có nhiệm vụ phải giải quyết các vấn đề như vậy”, ông Vitaly Churkin nói.

Hãng tin AFP hôm 21/7 dẫn một bản sao dự thảo nghị quyết của Nga, cho biết nó không đề cập tới việc thành lập một tòa án đặc biệt, nhưng kêu gọi mở “một cuộc điều tra quốc tế độc lập, minh bạch, toàn diện” về thảm họa MH17. Dự thảo nghị quyết này cũng đưa ra đề xuất rằng Tổ chức Hàng không Dân dụng Quốc tế (ICAO) “cần phải có vai trò tích cực và thích hợp hơn” trong quá trình điều tra và Tổng thư ký LHQ Ban Ki-moon được đề cử là đại diện đặc biệt.

Dự thảo nghị quyết này cũng thúc giục các bên tham gia điều tra đưa ra kết luận sớm nhất có thể và kêu gọi đội ngũ điều tra phối hợp – gồm các nước Hà Lan, Australia, Bỉ, Malaysia và Ukraine – thường xuyên thông báo các kết quả điều tra mới nhất cho Hội đồng Bảo an LHQ.

Ngoài ra, trong dự thảo nghị quyết, phía Nga cũng yêu cầu “quyền tiếp cận công bằng và nhanh chóng” đối với các vật chứng liên quan tới quá trình điều tra giành cho mọi bên có lợi ích, đồng thời thể hiện quan ngại sâu sắc khi từ trước đến giờ quá trình điều tra vụ MH17 còn “thiếu minh bạch”.

Trong khi đó, 5 quốc gia hiện đang dẫn đầu các nỗ lực điều tra vụ MH17 đã nhắc lại sự ủng hộ của mình đối với việc thành lập một “tòa án độc lập” và cho biết cuộc điều tra được thực hiện phù hợp với các văn bản hướng dẫn của ICAO. Hiện nghị quyết mà phía Malaysia đệ trình trước đó đang được xem xét trong các cuộc họp kín và sẽ sớm có kết quả.

Đây là một động thái mà Nga cực lực phản đối. Tuần trước, Tổng thống Nga Vladimir Putin đã nói rằng việc thành lập một tòa án quốc tế để xử vụ MH17 sẽ chỉ mang đến tác dụng ngược.

Hãng tin AFP dẫn lời một nhà ngoại giao làm việc tại Hội đồng Bảo an LHQ cũng cho hay những người ủng hộ việc thành lập tòa án quốc tế sẽ sớm bỏ phiếu thông qua dự thảo nghị quyết của Malaysia “vào khoảng giữa tuần tới”. Tuy nhiên, Nga chắc chắn sẽ sử dụng quyền phủ quyết của mình và có thể khiến cho nghị quyết này không được thông qua.

Hiện nay, đội ngũ điều tra viên đến từ Hà Lan vẫn đang tiếp tục quá trình điều tra vụ việc chuyến bay mang số hiệu MH17 của hãng hàng không Malaysia Airlines bị bắn hạ khi đang bay từ Amsterdam đến Kuala Lumpur. Họ cho biết sẽ công bố bản báo cáo tổng thể vào đầu tháng 10 tới.

Vụ MH17 không chỉ được coi là thảm họa hàng không mà còn là sự kiện thảm họa đánh dấu sự đi xuống tệ hại trong mối quan hệ giữa phương Tây và Nga, sau khi nhiều quốc gia châu Âu và Mỹ buộc tội người ly khai thân Nga bắn hạ chiếc máy bay này. Cáo buộc trên liên tục bị phía Moscow bác bỏ do không có chứng cứ nào cụ thể.