Ngăn chặn tai nạn giao thông

Công điện của Thủ tướng Chính phủ cũng yêu cầu Bộ Giao thông vận tải chỉ đạo Cục Đường bộ Việt Nam phối hợp với các cơ quan liên quan tiến hành rà soát và tăng cường tổ chức giao thông để nâng cao an toàn của hệ thống kết cấu hạ tầng giao thông trên tuyến Quốc lộ 20. Chú trọng bổ sung các kết cấu hộ lan, hốc cứu nạn trên tại các đoạn đèo dốc trên các tuyến quốc lộ trong cả nước.

Tai nạn giao thông, nhất là giao thông đường bộ dù đã được kéo giảm cả về số vụ tai nạn cũng như số người thương vong nhưng vẫn diễn biến phức tạp. Đặc biệt nghiêm trọng là những vụ tai nạn xảy ra do xe khách đường dài, kể cả xe giường nằm đông hành khách.

Chỉ tính từ đầu năm tới nay, đã xảy ra nhiều vụ tai nạn giao thông do xe khách gây ra.

Trong tháng 2/2023, đã xảy ra 2 vụ tai nạn xe khách thảm khốc tại Quảng Nam, khiến 13 người chết. Vụ thứ nhất tại huyện Núi Thành, ngày 14/2, khiến 10 người thiệt mạng. Vụ thứ hai xảy ra vào ngày 21/2, cũng tại huyện Núi Thành, làm 3 người chết. Ngày 17/6, tại huyện Phú Hòa, tỉnh Phú Yên, 2 xe khách chạy ngược chiều trên quốc lộ 1 đâm vào nhau, 1 hành khách chết tại chỗ, 1 người chết tại bệnh viện, 9 người bị thương. Ngày 24/7, tại huyện Đồng Phú, tỉnh Bình Phước, xe khách giường nằm đâm trực diện vào đuôi 1 xe khách giường nằm khác khiến 1 người tử vong, 2 người khác bị thương...

Hầu hết những vụ tai nạn do xe khách gây ra hậu quả đều rất kinh hoàng, làm chết người, để lại thương tích nặng nề cho những người còn sống đi cùng với chấn thương tinh thần lâu dài. Hậu quả vật chất cũng rất lớn.

Vậy, nguyên nhân vì sao xe khách lại gây ra tai nạn và cách gì để ngăn chặn?

Xác định tai nạn giao thông do xe khách gây ra là rất nghiêm trọng nên các cơ quan chức năng liên tục phát đi cảnh báo cùng với những biện pháp đề phòng, ngăn chặn. Tuy nhiên, đó vẫn chưa đủ khi mà lái xe vẫn chủ quan, không ý thức được trách nhiệm nặng nề khi trên xe chở nhiều người. Lỗi thường gặp của lái xe trong các vụ tai nạn là chạy quá tốc độ, giành đường vượt ẩu. Trong một số trường hợp lái xe không bảo đảm sức khỏe, ngủ gật, kể cả có lái xe uống rượu trước khi ngồi vào tay lái, dương tính với chất kích thích.

Theo cơ quan chức năng, tai nạn xe khách thường xảy ra ở những cung đường vắng, tập trung vào thời điểm từ 21 giờ đêm hôm trước tới 5 giờ sáng hôm sau. Đây cũng là thời điểm có ít lực lượng tuần tra kiểm soát trên đường cho nên lái xe thường phóng nhanh, vượt ẩu nên gây hậu quả đau lòng.

Ở góc độ khác, Hiệp hội Vận tải ô tô Việt Nam cho rằng hệ lụy từ những tai nạn giao thông đường bộ còn do việc quản lý, sử dụng đội ngũ lái xe khách thiếu chặt chẽ. Không ít doanh nghiệp vận tải sử dụng lái xe như đối tượng làm việc theo thời vụ. Khi cần, chủ xe gọi đi làm, không cần thì cho nghỉ ở nhà. Do đó, đội ngũ lái xe không gắn bó với nghề, thiếu trách nhiệm cũng như không đủ thời gian tích lũy kinh nghiệm. Để đủ doanh thu và sợ bị sa thải, lái xe thường “rượt đuổi với tốc độ thần chết” cho dù biết điều đó là rất nguy hiểm và không được phép. Với tốc độ như vậy, người lái không thể xử lý được tình huống xuất hiện đột ngột trên đường.

Để kéo giảm tai nạn giao thông thì đầu tiên và quan trọng nhất chính là ở đội ngũ lái xe. Với lái xe khách, yêu cầu đó còn cao hơn rất nhiều, đòi hỏi trách nhiệm rất lớn trong việc đào tạo, sát hạch lái xe. Đặc biệt quan trọng là đối với lái xe khách chạy đường dài. Cùng đó, vai trò của lực lượng tuần tra kiểm soát. Không chỉ để xử phạt lái xe vi phạm hoặc giải quyết hậu quả vụ tai nạn mà chính sự tuần tra thường xuyên của lực lượng này sẽ khiến lái xe phải thực hiện nghiêm chỉnh Luật Giao thông đường bộ, từ đó không có hành vi vi phạm, là nguyên nhân dẫn đến tai nạn.

Theo giới chuyên gia giao thông, một vấn đề rất quan trọng nữa là tăng cường hệ thống camera và thiết bị giám sát, bắt buộc lắp “hộp đen” cho xe khách. Qua hộp đen, sẽ kiểm soát được toàn bộ tốc độ chạy xe, số lần dừng đỗ, số lần mở cửa, thời gian mở cửa... để tài xế buộc phải tuân thủ quy định pháp luật giao thông. Như vậy, lực lượng chức năng có thể kiểm soát được điều kiện an toàn giao thông tốt hơn qua việc chiết xuất dữ liệu, ngăn chặn tai nạn xảy ra. Lái xe cũng sẽ chấp hành pháp luật nghiêm chỉnh, kể cả ở những đoạn đường vắng không có lực lượng tuần tra.