“Đầu tư công nhiều song tiền ra đi mà không thấy đánh giá hiệu quả trở lại. Chưa hết, chi đầu tư công nhiều quá thì ngân sách khó kham nổi” – đó là trăn trở một số chuyên gia kinh tế về đầu tư công tại TP HCM.
TP HCM tập trung đầu tư công vào các công trình giao thông,
chống ngập nước. (Ảnh: S. Xanh).
UBND TP HCM vừa công bố kế hoạch và chủ trương đầu tư các công trình, dự án đầu tư công sử dụng vốn ngân sách thành phố giai đoạn 2016 – 2020. Dự kiến, tổng số vốn ngân sách chi đầu tư công trong giai đoạn này lên đến gần 137.000 tỷ đồng. Cụ thể, đối với một dự án nhóm A (đào tạo nguồn nhân lực về y tế cho thành phố) với khoảng 2.500 tỷ đồng; đầu tư 317 dự án nhóm B sử dụng vốn ngân sách khoảng 90.500 tỷ đồng; 12 chương trình đầu tư công với số vốn gần 6.250 tỷ đồng… Cụ thể, với nhóm A sẽ đầu tư 2.500 tỷ đồng xây dựng Trường Đại học Y khoa Phạm Ngọc Thạch. Với nhóm B thực hiện xây dựng Sở Chỉ huy Bộ đội biên phòng thành phố với số vốn ngân sách là 175 tỷ đồng trong tổng mức đầu tư 350 tỷ đồng.
Trước kế hoạch chi đầu tư công khá lớn nhiều quan điểm cho rằng, biết là kế hoạch dự kiến đầu tư phát triển nhưng cần linh hoạt và tùy thuộc vào tình hình thực tế. Trong đó, nên ưu tiên cho các dự án mang tính cấp bách thay vì đầu tư dàn trải, tràn lan. Thời gian qua đã xảy ra tình trạng dự án cần thì không có, không cần lại có. Điều này không đáp ứng nhu cầu thực chất của xã hội. Liên quan đến việc xếp hàng cho các dự án đầu tư công nhiều ý kiến mong muốn thành phố tập trung đầu tư công vào lĩnh vực giáo dục vì tình trạng thiếu trường học vẫn đang diễn ra, thành phố chú ý đến vấn đề cải thiện môi trường và ngập nước. Ông Lâm Thiếu Quân - đại biểu HĐND TP. HCM cho rằng: “Thời gian qua thành phố đầu tư công khá nhiều tiền ra đi mà không thấy đánh giá hiệu quả, không thẩy trở lại. Rất nhiều dự án đầu tư xong nhưng thiếu thông tin về hiệu quả hoạt động”.
Không chỉ lo lắng về tính cấp bách, hiệu quả dự án đầu tư không ít người lo lắng về kinh phí đầu tư. Mong muốn thành phố kêu gọi sự quan tâm của các nhà đầu tư vào dự án để giảm thiểu một lượng lớn ngân sách nếu không ngân sách không thể kham nổi bởi thực tế ngân sách thành phố đang hụt về nguồn thu. Thay vì, phải chi một lượng lớn ngân sách cho các dự án đầu tư công thành phố nên triển khai theo hình thức PPP. Trước thắc mắc về hình thức kêu gọi đầu tư công từ các nguồn khác, ông Sử Ngọc Anh - Giám đốc Sở Kế hoạch và Đầu tư thông tin, việc thu hút hình thức PPP không quá khó. Từ đầu năm 2016 đến nay thành phố đã huy động được 30.000 tỷ đồng cho 18 dự án. Thời gian tới, thành phố tiếp tục thu hút nguồn vốn này vào đầu tư công. Riêng về nguồn vốn ngân sách chi cho đầu tư, ông Sử Ngọc Anh nhấn mạnh, con số thực về nhu cầu vốn cho các dự án đầu tư công của thành phố chỉ khoảng 310.000 tỷ đồng. Nhằm hạn chế tình trạng khó khăn về vốn đầu tư thành phố sẽ dồn 215.000 tỷ đồng cho 5 công trình trọng điểm. Đặc biệt, thành phố sẽ ưu tiên chi 75.000 tỷ đồng cho các dự án chống ngập, ùn tắc giao thông, đào tạo nguồn nhân lực.
Bàn về nguồn vốn chi cho đầu tư công giai đoạn 2016 – 2020, ông Lê Văn Khoa - Phó Chủ tịch UBND TP. HCM cho biết, thành phố đã xây dựng kế hoạch thu chi ngân sách địa phương trong 5 năm. Dự kiến cân đối nguồn vốn ngân sách bố trí cho kế hoạch đầu tư công trung hạn 2016 – 2020 là 106.997 tỷ đồng, tăng 1,45% so với giai đoạn 5 năm trước đó. Trường hợp ngành thuế phấn đấu tối đa và trong điều kiện tỷ lệ điều tiết số thu cho ngân sách thành phố thời kỳ ổn định ngân sách 2017 – 2020 vẫn là 23%.