Thực hiện chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước và với nghĩa cử cao đẹp “Uống nước nhớ nguồn”, “Ăn quả nhớ kẻ trồng cây”, hàng chục năm qua, các cơ quan, tổ chức, đơn vị và thân nhân vẫn đang tiếp tục công tác tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sĩ để đưa các Anh về với quê hương, đồng đội.
Trông ngóng ngày Anh về với quê hương, đồng đội
Hàng chục năm qua, gia đình ông Đỗ Công Hoa (66 tuổi, trú tại thôn 7, xã Ba Trại, huyện Ba Vì, TP Hà Nội) đã đi khắp nơi để tìm kiếm phần mộ của liệt sĩ Đỗ Công Đường (bố của ông Đỗ Công Hoa) nhưng đến nay vẫn chưa có kết quả.
Tương tự, gia đình ông Đỗ Văn Tuân (66 tuổi, trú tại thôn Vũ Thượng, xã Xuân Lập, huyện Thọ Xuân, tỉnh Thanh Hóa) cũng đang mong mỏi một ngày nào đó sẽ tìm thấy phần mộ liệt sĩ Đỗ Xuân Thanh (chú ruột của ông Tuân) để gia đình được an lòng.
Ông Tuân cho hay, liệt sĩ Đỗ Xuân Thanh lên đường nhập ngũ trước chiến dịch Mậu Thân 1968. Sau khi đất nước thống nhất, gia đình nhận được giấy báo tử thông báo, liệt sĩ Đỗ Xuân Thanh đã hy sinh tại chiến trường phía Nam. Qua nhiều năm, đến nay giấy báo tử này đã bị thất lạc và gia đình chỉ còn lưu giữ lại Bằng “Tổ quốc ghi công” của liệt sĩ Đỗ Xuân Thanh.
Ghi nhận tại Thành Cổ Quảng Trị và các nghĩa trang liệt sĩ quốc gia: Đường 9, Trường Sơn của vùng “đất lửa” Quảng Trị có nhiều trường hợp như gia đình ông Hoa, ông Tuân. Họ đến đây để tri ân các anh hùng liệt sĩ và kết hợp với việc tra cứu thông tin cũng như mang theo niềm hy vọng, trong số những người đang yên nghỉ tại đây có cha, ông của họ - những người đã hy sinh trong quá trình chiến đấu giành lại độc lập, tự do và thống nhất đất nước.
Trung tá Nguyễn Trung Thành, Phó Đội trưởng Đội quy tập hài cốt liệt sĩ 584 (Phòng Chính trị, Bộ Chỉ huy Quân sự tỉnh Quảng Trị) tâm sự, thực hiện nhiệm vụ chính trị và cũng là tâm nguyện, sự tri ân của bản thân với thế hệ đi trước đã anh dũng hy sinh để giành lại độc lập, tự do của Tổ quốc, các cán bộ, chiến sĩ của đơn vị đã và đang tích cực thực hiện công tác tìm kiếm, quy tập hài cốt các liệt sĩ trên địa bàn tỉnh Quảng Trị và trên đất bạn Lào.
Huy động cả hệ thống chính trị tìm kiếm, quy tập hài cốt các liệt sĩ
“Công tác tìm kiếm, quy tập các hài cốt liệt cơ bản là hết sức khó khăn. Bởi vì, nhân chứng chứng kiến đã mất, hoặc đã lớn tuổi và do địa hình biến đổi nên không còn nhớ rõ vị trí các liệt sĩ được chôn cất trước đó. Dẫu vậy, bằng sự quyết tâm, nỗ lực, thời gian qua, chúng tôi đã tìm kiếm, cất bốc được hàng chục bộ hài cốt liệt sĩ, tiến hành truy điệu, an táng các liệt sĩ tại các nghĩa trang trên địa bàn để chăm sóc”, Trung tá Thành cho hay.
Điển hình, từ ngày 21/3 đến ngày 3/4, Đội quy tập hài cốt liệt sĩ 584 đã tổ chức tìm kiếm, cất bốc được 12 hài cốt liệt sĩ trong vườn của gia đình ông Trần Văn Trình, tại thôn Trường Phước (xã Hải Lâm, huyện Hải Lăng).
Trung tá Thành xúc động: “Trước đó, chúng tôi đã tổ chức tìm kiếm liên tục trong khoảng 15 ngày nhưng không thấy. Đến những ngày cuối của đợt tìm kiếm chúng tôi phát hiện dấu vết của các hài cốt liệt sĩ, lúc đó anh em ai cũng xúc động. Như thường lệ, chúng tôi cẩn trọng xới từng tấc đất để công tác quy tập các hài cốt được đầy đủ, trọn vẹn nhất. Thật may mắn, đợt tìm kiếm này chúng tôi đã quy tập được 12 hài cốt liệt sĩ ở dưới lớp đất khoảng 1m kèm theo nhiều di vật có giá trị cho công tác xác minh, tìm kiếm thân nhân của các liệt sĩ”.
Theo thông tin từ Ban Chỉ đạo 515 tỉnh Quảng Trị, mùa khô 2023 - 2024, các đơn vị tổ chức tìm kiếm, quy tập và cất bốc được 87 hài cốt liệt sĩ. Trong đó, có 12 hài cốt liệt sĩ là Quân tình nguyện và Chuyên gia Việt Nam hy sinh trên địa bàn tỉnh Savannakhet (Lào), 75 hài cốt liệt sĩ ở địa bàn trong nước. Sau khi cất bốc, cấp ủy, chính quyền địa phương, các cơ quan, đơn vị đã tổ chức truy điệu an táng trang nghiêm, chu đáo theo đúng phong tục tập quán của địa phương.
Ông Lê Nguyên Hồng, Giám đốc Sở Lao động Thương binh và Xã hội tỉnh Quảng Trị, Phó Trưởng ban Chỉ đạo 515 tỉnh Quảng Trị cho biết, thời gian qua, công tác tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sĩ đã đạt được nhiều kết quả tích cực. Trong mùa khô 2024 - 2025, các đơn vị đã và đang xây dựng kế hoạch khảo sát, tìm kiếm, quy tập sát, đúng địa bàn; phối hợp chặt chẽ với cấp ủy, chính quyền và Ban Công tác đặc biệt tỉnh Savannakhet (Lào) trong việc nắm thông tin, cung cấp mộ liệt sĩ.
Đồng thời, các địa phương tiếp tục quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo và huy động cả hệ thống chính trị và nhân dân chung tay thực hiện nhiệm vụ có ý nghĩa đặc biệt này, góp phần thực hiện tốt công tác “Đền ơn đáp nghĩa”.
(còn tiếp)