Thoả thuận đạt được tuần trước giữa Mỹ và Nga về giảm chiến sự ở Syria bao hàm nhiều nội dung khác nữa chứ không chỉ có ngừng bắn, nhưng ngừng bắn đóng vai trò then chốt nhất vì mọi bước đi tiếp theo đều phụ thuộc vào ngừng bắn có được thực hiện nghiêm chỉnh và đầy đủ hay không.
Ảnh minh họa.
Thoả thuận này mở ra cơ hội mới về đạt được giải pháp chính trị cho toàn bộ vấn đề Syria, nhưng cơ hội ấy hiện vẫn còn rất mong manh chính vì sự phụ thuộc vào việc thực hiện ngừng bắn này.
Cho đến nay đã có vài lần ngừng bắn được thoả thuận ở Syria nhưng rồi đều không được thực hiện đến nơi đến chốn và chẳng được bao lâu. Cái dớp ấy ám ảnh lần ngừng bắn này. Hơn nữa, không phải tất cả các bên liên quan ở Syria đều chấp nhận ngừng bắn. Nhưng dù mong manh đến mấy thì có được cơ hội cho giải pháp vẫn còn hơn là không có.
Cơ hội lần này có ý nghĩa đặc biệt hơn vì nó là thoả thuận giữa Mỹ và Nga áp đặt cho tất cả các lực lượng chống đối nhau ở bên trong Syria, nhờ đó tạo áp lực tuân thủ mạnh mẽ tới những lực lượng này.
Ngừng bắn luôn là sự khởi đầu của mọi giải pháp chính trị cho các cuộc chiến tranh và xung đột vũ trang. Từ ngừng bắn đi tới chấm dứt hoàn toàn chiến sự, sau đó là giải giáp, hoà giải và hoà hợp, khi ấy mới có hoà bình, an ninh và ổn định.
Cơ hội lần này còn khác những lẫn trước ở chỗ Mỹ và Nga đã thoả thuận với nhau định hướng và lộ trình cho việc giải quyết vấn đề Syria. Cùng với thực hiện ngừng bắn là sự phân loại đồng minh, đối tác và đối thủ ở Syria.
Diện đồng minh và đối tác của Mỹ và Nga chấm dứt chống đối lẫn nhau để cùng Mỹ và Nga tập trung đối phó tổ chức Nhà nước Hồi giáo (IS) và đồng minh của IS.
Chừng nào cơ hội mới này chưa bị huỷ hoại thì chừng đó vẫn còn cơ hội và sức ép buộc Mỹ và Nga phải hợp tác với nhau để chống IS và đồng minh của IS cũng như để thúc đẩy tiến trình đi tới giải pháp chính trị cho vấn đề Syria, chung sức hiệp đồng chứ không còn mạnh ai nấy làm ở Syria.
Rất có thể lần này là cơ hội cuối cùng vì xem ra Mỹ và Nga không thể làm gì hơn được nữa, trừ khi suy tính lại lợi ích chiến lược.