Người dân Gaza trở về nhà sau 2 năm chiến tranh
Hàng nghìn người Palestine đã bắt đầu cuộc hành trình dài đầy bụi bặm từ phía nam Gaza đến Gaza City sau khi lệnh ngừng bắn có hiệu lực tại vùng đất này vào ngày 10/10. Họ thấy thành phố của mình nằm trong đống đổ nát – nhưng vẫn cảm thấy nhẹ nhõm khi được trở về nhà.
Nỗi đau giữa đống đổ nát
Hầu như toàn bộ người dân miền bắc Gaza đã phải di dời kể từ cuộc tấn công của Hamas vào ngày 7/10/2023, dẫn đến cuộc tấn công của Israel tại vùng đất này, khiến khu vực này trở thành đống đổ nát trong 2 năm qua.
Hình ảnh từ trên không cho thấy những vùng đất rộng lớn chỉ còn lại đống đổ nát. Không có cơ sở hạ tầng, không có điện và không có nước máy. Tuy nhiên, đối với nhiều người trong số những người thực hiện chuyến hành trình trở lại vào ngày 10/10, không còn nghi ngờ gì nữa về việc trở về.
“Tôi cầu xin Chúa xoa dịu nỗi đau buồn và sự tuyệt vọng của chúng tôi và mọi người sẽ trở về nhà. Ngay cả khi nhà cửa bị phá hủy, chúng tôi vẫn sẽ trở về, nếu Chúa muốn”, một người đàn ông tên Ahmad Abu Watfa nói và cho biết, ông vẫn có một niềm vui khôn tả, mặc dù có lẽ chẳng có gì có thể gọi là nhà.
Một phát ngôn viên của Lực lượng Phòng vệ Israel (IDF) cho biết, người dân được phép di chuyển từ miền Nam lên miền Bắc qua đường ven biển Al-Rashid và đường Salah al-Din ở trung tâm Dải Gaza. Đối với nhiều cư dân ở miền Bắc Gaza, ngày 10/10 đánh dấu lần thứ hai họ cố gắng trở về nhà.
Mặc dù Israel đã buộc hầu hết cư dân miền Bắc Gaza phải rời khỏi khu vực này vào đầu cuộc chiến, nhưng họ đã cho phép người dân trở về một số khu vực trong thời gian ngắn trong lệnh ngừng bắn gần đây nhất vào tháng 1. Nhưng sự trở về đó không kéo dài được lâu đối với hầu hết mọi người, vì Israel một lần nữa ra lệnh sơ tán toàn bộ Gaza City vào đầu tháng 9, trước khi tiến hành một cuộc tấn công trên bộ vào thành phố.
IDF cho biết vào thời điểm đó rằng, 640.000 người đã rời khỏi thành phố sau lệnh sơ tán. Con số đó đại diện cho khoảng 90% dân số Gaza City trước chiến tranh, mặc dù không thể xác minh ước tính đó. Tình hình ở Gaza City đã rất nghiêm trọng ngay cả trước cuộc tấn công trên bộ đó, không có bệnh viện nào hoạt động đầy đủ và rất ít nơi trú ẩn.
Ngày 10/10, các đội y tế từ bệnh viện Al Rantisi ở Gaza City đã quay trở lại cơ sở này và thấy nó đã bị phá hủy hoàn toàn. Thứ trưởng Bộ Y tế Gaza, Tiến sĩ Yousef Abu Al Rish, đã chia sẻ một video từ hiện trường cho thấy cảnh đổ nát và thiết bị y tế bị thiêu rụi và phá hủy.
Phân loại Giai đoạn An ninh Lương thực Tích hợp (IPC), một sáng kiến do Liên hợp quốc hậu thuẫn, cho biết nạn đói đã hoành hành ở Gaza City vào tháng 8 và kể từ đó đã lan rộng ra phần còn lại của dải Gaza.
Khi người dân bắt đầu trở về phía bắc, những hoàn cảnh nghiệt ngã đang chờ đợi họ ở đó. Các cảnh quay từ thành phố cho thấy nhiều tòa nhà cao tầng bị san phẳng hoàn toàn và một số khác bị xé toạc bởi các vụ nổ. Toàn bộ khu vực dường như bị bao phủ bởi bụi xám, hầu như không có màu nào khác có thể nhìn thấy.
Đứng giữa đống đổ nát của nơi từng là nhà của mình, ông Majdi Fuad Mohammad Al-Khour cho biết, hai người con của ông đã thiệt mạng trong chiến tranh. Ngôi nhà của ông đã bị phá hủy và gần như mọi thứ ông từng sở hữu đều mất hết.
Cảnh báo về các khu vực "cực kỳ nguy hiểm"
Cũng trong ngày 10/10, Quân đội Israel cho biết, lệnh ngừng bắn hiện đã có hiệu lực tại Gaza, với việc các lực lượng đang rút lui theo kế hoạch đã được chính phủ Israel phê duyệt.
Theo thỏa thuận ngừng bắn, thời hạn 72 giờ để thả các con tin bị Hamas bắt giữ đã bắt đầu từ ngày 10/10. Gần 2.000 tù nhân và người Palestine bị giam giữ tại Israel cũng sẽ được trả tự do theo thỏa thuận này.
Chia sẻ với CNN khi đang tháo dỡ và thu dọn lều trại gần phố Al-Rashid trước chuyến đi về phía bắc, anh Sair Hikmat Subh đến từ Beit Lahiya, một thị trấn ngay phía bắc Gaza City, cho biết, anh cảm thấy mệt mỏi và chán nản nhưng hy vọng sẽ sớm được trở về nhà. "Chúng tôi rất vui vì rào chắn đường đã được dỡ bỏ. Tạ ơn Chúa vì sự an toàn của mọi người. Tất nhiên là tôi rất vui!" anh Subh nói.
Tuy nhiên, anh cho biết kinh nghiệm trước đây đã dạy anh phải thận trọng. "Tôi đã tháo dỡ rất nhiều lều trại và bỏ lại rất nhiều lều. Tôi đã phải di dời gần 20 lần", anh nói.
Anh Subh có lẽ đã đúng khi thận trọng. Người phát ngôn của Lực lượng Phòng vệ Israel (IDF) cho biết, quân đội Israel vẫn sẽ hiện diện ở nhiều khu vực khác nhau của Gaza, bao gồm Beit Hanoun, Beit Lahia và Shuja'iyya, và cảnh báo người dân tránh xa họ. "Việc tiếp cận... các khu vực có lực lượng đồn trú là cực kỳ nguy hiểm", người phát ngôn của IDF nói.
