Người Hy Lạp phân vân giữa “không” và “có”
Vào thời điểm chỉ còn khoảng 24 giờ trước khi cuộc trưng cầu dân ý lịch sử diễn ra ở Hy Lạp, các nhóm người có quan điểm đối lập nhau về việc nói “có” hoặc “không” với các biện pháp khắc khổ mà chủ nợ đề ra với nước này đã tổ chức các cuộc tuần hành rầm rộ ở thủ đô Athens.
Người dân Hy Lạp đổ ra đường tuần hành
trước khi cuộc trưng cầu được tổ chức ngày 5-7 (Nguồn: BBC)
Cả hai phe chủ trương nói “không” và “có” đều tổ chức một số cuộc tuần hành ở thủ đô Athens của Hy Lạp vào chiều tối ngày 3-7. Thủ tướng Hy Lạp Alexis Tsipras cũng xuất hiện trong một cuộc tuần hành của những người nói “không”, phản đối các điều khoản cứu trợ mà chủ nợ đặt ra đối với Hy Lạp. Chính phủ của ông cho rằng, những điều kiện mà EU-IMF đặt ra là không thể chấp nhận được.
Trong cuộc trung cầu dân ý lịch sử dự kiến tổ chức vào ngày mai, người dân Hy Lạp sẽ tự mình lựa chọn ủng hộ hoặc nói không với thỏa thuận cứu trợ của Liên minh châu Âu (EU), trong đó khối này sẽ cấp tín dụng cứu trợ cho Hy Lạp để đổi lại các biện pháp cắt giảm chi tiêu và cải cách sâu rộng hơn từ phía Hy Lạp.
Tuy nhiên, sau khi Athens không thể trả nổi khoản nợ đúng hạn cho Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) vào hạn chót 30-6, kế hoạch cứu trợ đã không còn tồn tại. Giới lãnh đạo Khu vực đồng tiền chung (Eurozone) thậm chí còn nói rằng người Hy Lạp nói “không” trong cuộc trưng cầu dân ý đồng nghĩa với việc Hy Lạp ra khỏi Eurozone. Trong khi Đảng cầm quyền Syriza của ông Tsipras khẳng định rằng điều này chỉ đơn giản sẽ khiến Hy Lạp có lợi thế hơn trên bàn đàm phán với các chủ nợ.
Vào cuối ngày 3-7, Hội đồng quốc gia Hy Lạp sẽ đưa ra quyết định xem liệu cuộc trưng cầu dân ý có vi phạm Hiến pháp nước này hay không. Còn về phần mình, Liên minh châu Âu liên tục tìm cách ngăn chặn cuộc trưng cầu này, cáo buộc rằng nó không đủ tiêu chuẩn quốc tế về dân chủ bởi lời kêu gọi của ông Tsipras xảy ra quá đột ngột trong khi các câu hỏi trong phiếu bầu không rõ ràng.
Một số bản điều tra mới đây nhất ở Hy Lạp cho thấy tỷ lệ những người ủng hộ và phản đối biện pháp “thắt lưng buộc bụng” của chủ nợ quốc tế gần như ngang nhau, dự báo một chiến thắng suýt soát cho bất kỳ bên nào cũng có thể khiến quốc gia này bị chia rẽ. Trong một báo cáo của tờ Ethnos của Hy Lạp, bên nói “có” hiện đang tạm dẫn đầu với 44,8% người sẵn sàng ủng hộ các đề xuất của chủ nợ, trong khi bên nói “không” đạt 43,4%, ngoài ra là 11,8% cử tri chưa quyết định rõ ràng.
Một điều tra khác của Hãng tin Bloomberg cho thấy, những người nói “không” chiếm 43% và những người nói có chỉ chiếm 42,5%.
Hiện nay người dân Hy Lạp còn đang bị xoay vần bởi nhiều luồng thông tin khác nhau khi giới lãnh đạo Liên minh châu Âu nói rằng nếu họ nói “không”, Hy Lạp sẽ ra khỏi Eurozone, còn Bộ trưởng Tài chính Hy Lạp Yanis Varoufakis thì nói rằng nó sẽ mở ra các cuộc đàm phán mới.
Thêm vào vòng xoáy thông tin này, IMF – một trong ba chủ nợ của Hy Lạp – còn nói rằng nước này cần khoảng 60 tỷ Euro trong vòng 3 năm tới cùng việc giảm nợ thì mới có thể vực dậy nền kinh tế.
Ông Varoufakis, người từng cam kết rằng sẽ từ chức nếu phe nói “có” chiến thắng, còn tranh thủ sự ủng hộ của người dân bằng cách tuyên bố rằng Đảng Syriza là lực lượng duy nhất còn khả năng vận hành đất nước Hy Lạp, ngay cả khi phe nói “có” chiến thắng. Nếu người dân chấp nhận kế hoạch của chủ nợ, Chính phủ cũng sẽ tôn trọng quyết định đó.
Trong khi đó, tình hình Hy Lạp ngày càng ảm đạm hơn khi quốc gia này dần cạn nguồn tiền do người dân đua nhau đi rút tiền ở ngân hàng và máy ATM dù cho Chính phủ đã giới hạn chỉ được rút tối đa 60 Euro/ngày. Ông Tsipras trong một cuộc phỏng vấn mới đây tuyên bố rằng các ngân hàng trong nước chỉ có thể mở cửa sau khi nước này đạt một thỏa thuận với các chủ nợ, mà ông cho là ngay sau khi cuộc trưng cầu dân ý diễn ra.