Theo khoản 1 Điều 104 Bộ luật Lao động năm 2019, thưởng là số tiền hoặc tài sản hoặc bằng các hình thức khác mà người sử dụng lao động thưởng cho người lao động (NLĐ) căn cứ vào kết quả sản xuất, kinh doanh, mức độ hoàn thành công việc của người đó. Do đó, doanh nghiệp có thể lựa chọn thưởng hoặc không thưởng cho NLĐ nhân dịp lễ 30/4 và 1/5.
Cụ thể, việc có thưởng cho NLĐ hay không sẽ được xác định dựa trên kết quả sản xuất, kinh doanh, mức độ hoàn thành công việc của người đó. Điều này được quyết định bởi người sử dụng lao động. Tuy nhiên, nếu quy chế thưởng của doanh nghiệp hoặc trong các thỏa thuận khác với NLĐ có ghi nhận về việc thưởng tiền hoặc hiện vật vào dịp lễ 30/4 và 1/5 thì doanh nghiệp phải thực hiện theo đúng cam kết. Như vậy ngay cả khi doanh nghiệp lựa chọn thưởng cho NLĐ dịp lễ 30/4 và 1/5 thì họ cũng được chủ động về mức thưởng và hình thức thưởng.
Các quy định hiện hành cũng không giới hạn mức thưởng dịp lễ 30/4 và 1/5. Tùy vào nguồn tài chính của doanh nghiệp mà người sử dụng lao động có thể thưởng nhiều tiền hoặc thưởng ít cho NLĐ.
Đối với trường hợp NLĐ đi làm ngày nghỉ bù, Bộ luật Lao động năm 2019 chỉ quy định trường hợp NLĐ được nghỉ bù tại Khoản 3 Điều 111 như sau: Nếu ngày nghỉ hàng tuần trùng với ngày nghỉ lễ, tết quy định tại Khoản 1 Điều 112 của Bộ luật này thì NLĐ được nghỉ bù ngày nghỉ hàng tuần vào ngày làm việc kế tiếp.
Khoản 3 Điều 55 Nghị định 145/2020/NĐ-CP quy định về tiền lương khi đi làm vào ngày nghỉ bù, cụ thể: NLĐ làm thêm giờ vào ngày lễ, Tết trùng vào ngày nghỉ hàng tuần thì được trả lương làm thêm giờ vào ngày nghỉ lễ, Tết. Trường hợp làm thêm giờ vào ngày nghỉ bù khi ngày lễ, Tết trùng vào ngày nghỉ hàng tuần thì NLĐ được trả lương làm thêm giờ vào ngày nghỉ hàng tuần. Như vậy, trường hợp đi làm vào ngày nghỉ bù, NLĐ sẽ được tính lương như khi làm thêm vào ngày nghỉ hàng tuần.
Căn cứ Điều 98 Bộ luật Lao động năm 2019, tiền lương làm thêm giờ vào ngày nghỉ hàng tuần của NLĐ được xác định như sau:
NLĐ làm thêm giờ được trả lương tính theo đơn giá tiền lương hoặc tiền lương thực trả theo công việc đang làm như: Vào ngày nghỉ hàng tuần, ít nhất bằng 200%; NLĐ làm việc vào ban đêm thì được trả thêm ít nhất bằng 30% tiền lương tính theo đơn giá tiền lương hoặc tiền lương thực trả theo công việc của ngày làm việc bình thường. Ngoài ra, NLĐ làm thêm giờ vào ban đêm thì ngoài việc trả lương theo quy định nêu trên, NLĐ còn được trả thêm 20% tiền lương tính theo đơn giá tiền lương hoặc tiền lương theo công việc làm vào ban ngày của ngày làm việc bình thường hoặc của ngày nghỉ hàng tuần hoặc của ngày nghỉ lễ, Tết.
Như vậy, nếu NLĐ đi làm vào ngày nghỉ bù thì tiền lương sẽ được tính như sau: Nếu làm việc vào ban ngày: ít nhất 200% lương của ngày làm việc bình thường. Nếu làm việc vào ban đêm: ít nhất 270% lương của ngày làm việc bình thường. Như vậy, mặc dù cùng chung kỳ nghỉ lễ, nhưng nếu NLĐ đi làm vào ngày nghỉ bù của ngày lễ thì mức lương sẽ khác với mức lương của các ngày lễ.