Người tiêu dùng không mặn mà với xăng sinh học

Giá xăng E5 chưa đủ hấp dẫn người tiêu dùng.

Lựa chọn nào?

Tại buổi làm việc với Thứ trưởng Bộ Công thương Đỗ Thắng Hải mới đây, Chủ tịch Hội đồng quản trị Tập đoàn xăng dầu Việt Nam (Petrolimex), ông Bùi Ngọc Bảo cho biết, Petrolimex sẽ thực hiện việc kinh doanh xăng E5 trên toàn hệ thống sớm hơn kế hoạch đề ra ít nhất là 15 ngày. Như vậy, muộn nhất là từ ngày 15/12/2017, trên toàn hệ thống Petrolimex cả nước, với khoảng 2.400 cửa hàng, sẽ chỉ kinh doanh hai loại là xăng E5 và xăng RON 95.

Còn theo một số doanh nghiệp (DN) kinh doanh xăng dầu khác, lộ trình xóa bỏ toàn bộ xăng RON92 vẫn sẽ theo đúng kế hoạch, bắt đầu từ 1-1-2018. Như vậy, có thể thấy, chẳng bao lâu nữa, xăng RON92 sẽ chính thức bị “khai tử” trên thị trường và người tiêu dùng sẽ chỉ sử dụng duy nhất hai loại xăng là xăng sinh học E5 và xăng RON95. Đây cũng là lộ trình đã được đưa ra từ lâu của nhà quản lý.

Tuy vậy, ngay khi có những thông tin về việc “xóa sổ” hoàn toàn xăng RON92, trong dư luận đã có những luồng ý kiến bày tỏ sự lo ngại về việc người tiêu dùng sẽ chỉ sử dụng xăng RON 95 chứ không quay sang xăng sinh học E5 như kỳ vọng của nhà quản lý. Trên thực tế, trong vòng 5 năm qua, tính từ thời điểm xăng E5 bắt đầu được triển khai đưa vào cuộc sống, số người sử dụng loại xăng này rất ít.

Theo ông Phan Thế Ruệ, Chủ tịch Hiệp hội xăng dầu Việt Nam, mặc dù đã được triển khai từ lâu, song tính đến nay, tỷ lệ tiêu thụ xăng E5 mới chỉ đạt được 10% trên tổng lượng tiêu thụ xăng toàn quốc. Đáng chú ý, theo quan sát, mặc dù ở hầu hết các cây xăng trên địa bàn Hà Nội đều bán song song xăng E5 và xăng RON 92, thế nhưng người tiêu dùng chỉ đổ xô vào mua xăng RON92, rất hãn hữu mới có người dừng lại tại cây xăng E5 để đổ loại xăng này. Chính bởi vậy, nhiều DN bày tỏ lo ngại, kể cả khi xăng RON 92 bị “khai tử” hoàn toàn, cũng sẽ rất khó thu hút người tiêu dùng mua loại xăng E5 vì họ vẫn còn sự lựa chọn khác là xăng RON95, cho dù loại xăng này giá có cao hơn.

Mức chênh chưa hấp dẫn

Nhận định về vấn đề này, giới chuyên gia kinh tế cho rằng, giá xăng E5 hiện nay chưa đủ hấp dẫn người tiêu dùng. Do đó, kể cả khi xăng RON92 bị “khai tử” chưa chắc người dân đã tìm mua xăng E5. Trước đó, bàn về câu chuyện triển khai loại xăng sinh học này ra thị trường, Thứ trưởng Bộ Công thương Hoàng Quốc Vượng cũng thừa nhận, mức chênh lệch giá để có thể thu hút người tiêu dùng sử dụng xăng E5 phải lên mức 2.000 đồng/ lít mới đủ sức hấp dẫn.

Nhiều DN kinh doanh xăng dầu cũng bày tỏ, mức chênh lệch giá giữa xăng truyền thống và xăng sinh học hiện nay không cao. Hiện tại, mức chênh giữa xăng RON 95 và xăng E5 chỉ khoảng 900 đồng/ lít, đây là mức không đủ hấp dẫn để có thể làm thay đổi thói quen, tâm lý của người tiêu dùng. Do phần lớn người tiêu dùng vẫn lo ngại việc sử dụng xăng E5 có thể ảnh hưởng đến độ bền, tuổi thọ của xe.

Sở Công thương TP Hồ Chí Minh mới đây cũng có báo cáo liên quan vấn đề này, trong đó nhấn mạnh, việc thay thế xăng khoáng RON92 hoàn toàn bằng xăng E5 có thể dẫn đến khả năng người tiêu dùng sẽ có xu hướng quay sang sử dụng xăng RON 95, dẫn đến nhu cầu tiêu dùng xăng RON 95 tăng cao, ảnh hưởng đến nguồn cung. Bởi vậy, cơ quan này cũng đề xuất, Chính phủ cần chỉ đạo các bộ, ngành nghiên cứu chính sách, cơ chế hỗ trợ, chính sách giảm thuế, miễn thuế tiêu thụ đặc biệt, phí, môi trường… Giảm giá thành nguồn ethanol; giảm giá bán xăng sinh học E5 thấp hơn giá bán xăng khoáng A92 khoảng 1.000-2.000 đồng/lít thì mới tạo được yếu tố hấp dẫn, khuyến khích người tiêu dùng sử dụng.

Việc sử dụng xăng sinh học là xu hướng tất yếu để hạn chế thấp nhất những tác động, nguy cơ có thể xảy ra đối với môi trường. Không chỉ có vậy, về lợi ích kinh tế, xăng E5 nếu tiêu thụ tốt sẽ tạo cơ hội cho 4 nhà máy nhiên liệu sinh học của Việt Nam quay lại sản xuất, tạo công ăn việc làm cho nhiều lao động ở các địa phương vùng trồng sắn. Vì đây chính là nguyên liệu để sản xuất xăng E5 và hiện tại cả nước có 500 ngàn ha đất hoang hóa có thể trồng sắn phục vụ cho việc sản xuất loại xăng này.