Người truyền lửa ở vùng cói Kim Sơn
Từ một cô giáo tiểu học, chị Trần Thùy Nhi đã trở thành người hồi sinh nghề cói Kim Sơn, biến những sợi cói mộc mạc thành sản phẩm thủ công xuất khẩu. Sự kiên trì và sáng tạo của chị không chỉ đưa sản phẩm quê hương ra thế giới mà còn tạo sinh kế ổn định cho hàng chục lao động địa phương.

Từ lớp học đến xưởng cói
Sinh ra trong cái nôi của nghề trồng cói và đan lát thủ công, Trần Thùy Nhi (36 tuổi, trú xã Quang Thiện, tỉnh Ninh Bình) lớn lên giữa màu xanh của đồng cói và tiếng đập nan quen thuộc của người dân quê hương.
Tình yêu với nghề truyền thống đến với chị một cách tự nhiên, dù từ nhỏ, cô bé Nhi lại nuôi ước mơ trở thành giáo viên. Tốt nghiệp Đại học Sư phạm nghệ thuật Trung ương, chị Nhi trở về quê dạy học tại Trường Tiểu học Hùng Tiến.

Trong những năm đứng lớp, chị nhận ra nhiều giá trị của nghề truyền thống đang dần mai một. Trăn trở ấy trở thành động lực khiến chị quyết định bắt đầu con đường thứ hai, đó là khởi nghiệp.
Năm 2015, với số vốn ít ỏi, chị thuê một mặt bằng nhỏ để sản xuất, trưng bày sản phẩm thủ công.

Tưởng chừng khởi đầu sẽ ổn, nhưng khó khăn liên tục đến, rồi ngày càng chất chồng, xưởng luôn trong tình trạng thiếu vốn, thiếu nhân lực, thiếu thị trường…
Không bỏ cuộc, chị gỡ rối từ từ, vận dụng kiến thức mỹ thuật và thẩm mỹ đã học để tạo ra những mẫu mã mới, kết hợp hài hòa giữa hiện đại và truyền thống.

Đến năm 2018, chị mở rộng xưởng sản xuất, đầu tư máy móc, thiết bị hiện đại. Từ một cơ sở nhỏ, công ty Vina Handicrafts của 2 vợ chồng đã phát triển thành xưởng rộng 4.000 m2, với hơn 80 nhân công làm việc thường xuyên và gần 1.000 hộ dân gia công theo chuỗi.
Các sản phẩm không chỉ còn là giỏ, làn truyền thống mà còn phong phú như thảm, đèn trang trí, khay, túi thời trang, đồ chơi trẻ em… làm từ cói, bèo tây, lục bình, thân thiện với môi trường.

Ngay từ ngày đầu thành lập, chị đã xác định hướng đi lớn phải xuất khẩu. Nghĩ là làm, năm 2015, sản phẩm của chị đã xuất đi và có mặt tại các thị trường khó tính như Nhật Bản, Hàn Quốc.
Đến nay, công ty cung cấp được 30.000-40.000 sản phẩm/tháng, xuất 10 container/tháng vào châu Âu, Mỹ, Tây Á… với hơn 1.000 mẫu mã mang đậm bản sắc Việt Nam.
Năm 2024, doanh thu của công ty vượt mốc 30 tỷ đồng, tạo việc làm ổn định cho hàng chục lao động trẻ, góp phần giữ nghề truyền thống sống dậy mạnh mẽ hơn bao giờ hết.

Lan tỏa giá trị tử tế
Song song với vai trò doanh nhân, chị Nhi còn là người tích cực với hoạt động cộng đồng. Chị hiện là Ủy viên Ủy ban MTTQ xã Quang Thiện, Bí thư Chi đoàn công ty, Tổng phụ trách Đội, Phó Chủ nhiệm CLB đầu tư - khởi nghiệp tỉnh Ninh Bình. Sự năng nổ ấy khiến chị trở thành hình ảnh tiêu biểu của lớp trẻ dám nghĩ, dám làm.
Với những đóng góp cho làng nghề và cộng đồng, vừa qua, chị vinh dự được Ủy ban MTTQ tỉnh Ninh lựa chọn là 1 trong 6 gương mặt đại diện của tỉnh tham gia bình chọn giải thưởng 'Vinh danh Người truyền lửa' cấp quốc gia do Báo Đại Đoàn Kết phối hợp với Tổng Công ty cổ phần Bia - Rượu - Nước giải khát Sài Gòn (SABECO) tổ chức.

Trao đổi với PV
'Giải thưởng Người truyền lửa mang ý nghĩa vượt xa hai chữ ‘vinh danh’. Nó giúp những người đang âm thầm cống hiến như tôi và bao người thợ trong làng nghề có cơ hội để được nhìn nhận đúng với giá trị mà họ mang lại cho cộng đồng. Tôi tin giải thưởng này sẽ giúp câu chuyện về văn hóa, truyền thống và sự kiên trì của con người Việt Nam được lan tỏa mạnh mẽ hơn nữa ở trong và ngoài nước', chị Nhi khẳng định.

Trong suốt hành trình của mình, khoảnh khắc khiến chị Nhi xúc động nhất là khi thấy người thợ vui mừng vì có việc làm đều, thu nhập ổn định và tự hào khi nghề truyền thống được trân trọng. Với chị, đó không chỉ là thành công cá nhân mà là thành công chung của làng nghề.
Trong những năm qua, ngoài việc tập trung kinh doanh, nhiều hoạt động thiện nguyện cũng được chị và công ty thực hiện đều đặn, điển hình như việc ủng hộ 100 triệu đồng làm đường giao thông; tặng xe đạp và quà cho học sinh khó khăn; nhận đỡ đầu thường xuyên 3 em đến khi hết cấp học; phối hợp với Trung tâm học tập cộng đồng tổ chức lớp đào tạo nghề cho thanh niên.

Ở góc độ cá nhân, chị cũng đạt được nhiều giải thưởng như: Giải A mẫu sản phẩm thủ công mỹ nghệ 2021; giải nhất người đẹp áo dài 2021; giải 3 giáo viên tổng phụ trách Đội giỏi 2022; giải thưởng Lương Định Của 2024… Những danh hiệu ấy là sự ghi nhận xứng đáng cho người truyền lửa trẻ tuổi, nhưng với chị, điều quan trọng hơn cả là giá trị mình có thể trao đi.
'Tôi mong các bạn trẻ tin vào sức mạnh của sự tử tế. Khi bạn gieo một điều tốt, dù rất nhỏ, nó có thể thay đổi một cuộc đời và đôi khi là cả một cộng đồng', chị Nhi chia sẻ, đồng thời cho biết, câu chuyện của chị sẽ không chỉ dừng ở chuyện kinh doanh hay giữ nghề, mà đó còn là niềm tin, sự bền bỉ và khát vọng lan tỏa những giá trị đẹp từ những sợi cói mộc mạc của quê hương.

Đường link bình chọn: