Tổng cục Thuế vừa công bố Báo cáo kết quả cải cách thuế giai đoạn 2016-2018, theo đó hệ thống chính sách thuế đã được sửa đổi, bổ sung, hoàn thiện theo hướng bao quát cơ bản các nguồn thu cần điều tiết trong nền kinh tế; đảm bảo cân đối thu chi phục vụ cho sự nghiệp phát triển kinh tế - xã hội của đất nước.
Trong giai đoạn 2016-2018, tỷ lệ huy động thu ngân sách nhà nước (NSNN) bình quân trên GDP đạt 24,9% tăng hơn mức bình quân giai đoạn 2011-2015 là 23,4%, trong đó tỷ lệ huy động từ thuế, phí đạt 21,0% GDP giảm so với giai đoạn 2011-2015 là 21,6% nhằm hướng tới giảm dần tỷ lệ huy động từ thuế và phí.
Tỷ lệ này tuy không nằm trong khoảng huy động mục tiêu đã đề ra, song có thể xem là thành công của ngành Thuế trong việc giảm dần tỷ lệ động viên từ thuế, phí để tăng khả năng cạnh tranh và tích tụ vốn cho phát triển sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp (DN). Cơ cấu thu NSNN có chuyển biến tích cực, thu nội địa chiếm tỷ trọng ngày càng cao trong tổng thu NSNN đạt 76,6%, so với các giai đoạn trước đã có sự tăng đáng kể (giai đoạn 2006-2010 là 58,9%, giai đoạn 2011-2015 là 67,8%), cơ bản đảm bảo theo đúng định hướng chiến lược cải cách hệ thống thuế là tăng dần tỷ trọng từ nguồn thu trong nước để bù đắp thuế xuất nhập khẩu giảm do tham gia hội nhập quốc tế ngày càng sâu và sự lên xuống thất thường của giá dầu do sự can thiệp của các nước lớn.
Cũng theo thống kê, tỷ trọng các khoản thu từ những sắc thuế mang tính ổn định như thuế TNDN, thuế giá trị gia tăng (bao gồm cả thuế giá trị gia tăng hàng nhập khẩu), thuế thu nhập cá nhân trong tổng thu nội địa (không kể thu từ dầu thô): Trong cả giai đoạn 2016-2018, tỷ trọng bình quân số thu thuế GTGT là 22,2% giảm so với giai đoạn 2011-2015 là 26,6%, tỷ trọng bình quân số thu thuế TNDN là 18,9% giảm so với giai đoạn 2011-2015 là 20,9% và tỷ trọng bình quân số thu TNCN là 8,4% tương đương so với giai đoạn 2011-2015 là 8,3%.
Tuy nhiên, tại một cuộc hội thảo mới đây bàn về thu ngân sách bền vững, chuyên gia kinh tế- TS Tô Trung Thành đến từ Đại học Kinh tế quốc dân cho rằng, vẫn cần cải cách hệ thống thuế nhằm giảm bớt gánh nặng thuế, tạo nguồn thu ngân sách ổn định và cân bằng. TS Thành cho rằng, cần phải rà soát lại chính sách miễn giảm thuế với các DN, công bố công khai. Cũng cần tiếp tục tăng cường quản lý thuế nhằm chống thất thu ở khu vực kinh tế ngoài quốc doanh và khu vực FDI.