Những ngày gần đây số bệnh nhân đau mắt đỏ đến khám tại Bệnh viện mắt Trung ương tăng nhanh. Cục Y tế Dự phòng (Bộ Y tế) cảnh báo, thời gian này bệnh đau mắt đỏ trong cả nước bắt đầu gia tăng và đây là bệnh rất phổ biến trong mùa hè, người dân cần hết sức đề phòng.
Khi bị đau mắt đỏ nên đến cơ sở y tế để được khám và điều trị kịp thời.
Dễ bùng phát đau mắt đỏ
Nguyên nhân chủ yếu của bệnh đau mắt đỏ là do virus Adenovirus, hoặc do vi khuẩn như liên cầu, tụ cầu, phế cầu gây ra. Theo các bác sĩ chuyên khoa, vào độ tháng 7, 8, 9 là khoảng thời gian bệnh viêm kết mạc (hay còn gọi là đau mắt đỏ) dễ bùng phát mạnh. Lý do chính là khi thời tiết từ nắng nóng chuyển qua mưa ẩm thấp, độ ẩm không khí tăng cao tạo điều kiện thuận lợi cho virut phát sinh trong không khí. Các điều kiện như vệ sinh kém, nguồn nước ô nhiễm... cũng tạo ra môi trường để bệnh dễ dàng phát triển và bùng phát thành dịch.
Ngoài ra, khi bước vào thời điểm giao mùa, cơ thể con người chưa thích nghi kịp với môi trường dẫn đến dễ nhạy cảm với thời tiết do hệ thống miễn dịch của cơ thể suy giảm, lúc đó virut dễ dàng xâm nhập cơ thể và gây bệnh. Bên cạnh đó, môi trường nhiều khói bụi, điều kiện vệ sinh kém, sử dụng nguồn nước ô nhiễm, dùng chung đồ dùng sinh hoạt như khăn mặt, gối… cũng là điều kiện thuận lợi cho bệnh phát triển và bùng phát thành dịch.
Bệnh đau mắt đỏ thường khởi phát đột ngột, lúc đầu ở một mắt sau lan sang mắt bên kia. Bệnh rất dễ mắc, dễ lây lan trong cộng đồng và gây thành dịch. Cho đến nay chưa có vắcxin phòng bệnh, chưa có thuốc điều trị đặc hiệu và những người bị đau mắt đỏ rồi vẫn có thể bị nhiễm lại chỉ sau vài tháng khỏi bệnh.
Những ngày gần đây, tại Bệnh viện Mắt Trung ương số bệnh nhân bị đau mắt đỏ đến khám tăng mạnh, trung bình mỗi ngày có khoảng hơn 100 bệnh nhân, chiếm khoảng 10% tổng số bệnh nhân tại bệnh viện. Còn tại BV Mắt Hà Đông trung bình một ngày có khoảng 15 - 20 bệnh nhân đau mắt đỏ đến khám và điều trị.
Đáng lưu ý là một số trường hợp chủ quan khi thấy có triệu chứng đau mắt đỏ đã tự ra hiệu thuốc mua về nhỏ hoặc chữa trị theo một số phương pháp dân gian dẫn đến việc bệnh ngày càng nặng hơn. Khi đến bệnh viện mắt người bệnh có thể bị phù đỏ, có màng trong mắt, xuất huyết dưới kết mạc... rất nguy hiểm.
Rửa tay bằng xà phòng để phòng bệnh đau mắt đỏ.
Triệu chứng của bệnh đau mắt đỏ
Theo các bác sĩ chuyên khoa, triệu chứng đầu tiên của bệnh đau mắt đỏ là mắt đỏ và có ghèn. Người bệnh thường đỏ một mắt trước, sau đó lan sang mắt thứ hai. Khi bị đau mắt đỏ, người bệnh cảm thấy khó chịu ở mắt, sau đó cộm như có cát trong mắt, mắt nhiều dử, nhất là buổi sáng ngủ dậy. Mi mắt sưng nề, mọng, mắt đỏ (do cương tụ mạch máu), đau nhức, nổi cộm, chảy nước mắt. Nếu bệnh nặng mắt người bệnh có thể bị phù đỏ, có màng trong mắt, xuất huyết dưới kết mạc…
Ngoài ra, khi bị đau mắt đỏ, người bệnh cũng có thể có thêm các triệu chứng như mệt mỏi, sốt nhẹ, đau họng, ho, xuất hiện hạch ở tai.
Cách phòng tránh
Theo Cục Y tế dự phòng - Bộ Y tế, đau mắt đỏ (hay còn gọi là viêm kết mạc) là tình trạng nhiễm trùng mắt, thường gặp do vi khuẩn hoặc virus gây ra hoặc do phản ứng dị ứng, với triệu chứng đặc trưng là đỏ mắt. Mầm bệnh đau mắt đỏ có khả năng sống ở môi trường bình thường trong vài ngày, người bệnh vẫn có thể là nguồn lây bệnh sau khi đã khỏi bệnh một tuần.
Vì vậy, để phòng bệnh tốt nhất theo các bác sĩ chuyên khoa mỗi người cần vệ sinh mắt, mũi, họng hàng ngày bằng các thuốc nhỏ mắt, nhỏ mũi, nước súc họng thông thường. Sử dụng xà phòng hoặc các chất sát khuẩn thông thường sát trùng các đồ dùng, vật dụng của người bệnh.
Bệnh đau mắt đỏ thường lây truyền qua đường hô hấp, đồ dùng cá nhân, nguồn nước vì vậy các bác sĩ khuyến cáo cần phòng ngừa bằng cách giữ vệ sinh cá nhân tốt. Khi bị bệnh tuyệt đối không tự mua thuốc về điều trị, đặc biệt là những loại thuốc có chứa Corticoit như Clorocid H1%, Dexaclor...
Trước tình hình diễn biến phức tạp của thời tiết, đặc biệt trong thời gian gần đây nắng nóng kéo dài, tại một số địa phương xuất hiện bệnh đau mắt đỏ, để chủ động phòng, chống bệnh, Cục Y tế Dự phòng khuyến cáo người dân thường xuyên rửa tay bằng xà phòng, sử dụng nước sạch; không đưa tay lên dụi mắt, mũi, miệng; không dùng chung vật dụng cá nhân như: Lọ thuốc nhỏ mắt, khăn mặt, kính mắt, khẩu trang…
Người bệnh hoặc người nghi bị đau mắt đỏ cần hạn chế tiếp xúc với người khác; cần được nghỉ học/nghỉ làm để tránh lây nhiễm người xung quanh và lây lan cộng đồng; đến cơ sở y tế để được khám, tư vấn, điều trị kịp thời, không tự ý điều trị khi chưa có hướng dẫn của cán bộ y tế để tránh biến chứng nặng.
Cách xử trí bệnh đau mắt đỏ
Khi bị bệnh, ngoài việc đến cơ sở y tế gần nhất để khám và điều trị theo phác đồ của bác sĩ, người bệnh cần chăm sóc theo cách sau:
- Lau rửa ghèn, dử mắt ít nhất 2 lần một ngày bằng khăn giấy ẩm hoặc bông, lau xong vứt bỏ khăn, không sử dụng lại.
- Tránh khói bụi, đeo kính mát cho mắt.
- Khi trẻ bị đau mắt, thông thường sẽ bị một bên mắt trước, bố mẹ và người nhà cần chăm sóc trẻ để tránh nhiễm bệnh cho mắt còn lại. Cho trẻ nằm nghiêng một bên, nhỏ mắt rồi dùng gạc y tế lau ngay ghèn, dử và nước mắt chảy ra (làm tương tự đối với người lớn).
- Trước và sau khi vệ sinh mắt, nhỏ mắt, cần rửa tay thật sạch bằng xà phòng hoặc dung dịch sát khuẩn.
- Người bệnh cần được nghỉ ngơi, cách ly, dùng thuốc theo đơn của thầy thuốc. Không tự ý mua thuốc nhỏ mắt. Không dùng thuốc nhỏ mắt của người khác.
- Không đắp các loại lá vào mắt như là trầu, lá dâu...
Bệnh đau mắt đỏ thường gặp vào mùa hè đến cuối mùa thu, khi thời tiết từ nắng nóng chuyển sang mưa, độ ẩm không khí cao, khi giao mùa… là những thời điểm mà cơ thể con người, nhất là những người nhạy cảm với thời tiết dễ bị mệt mỏi, hệ thống miễn dịch yếu nên dễ bị nhiễm bệnh. Bên cạnh đó, môi trường nhiều khói bụi, điều kiện vệ sinh kém, dùng chung đồ dùng sinh hoạt như khăn mặt, gối… cũng là điều kiện thuận lợi cho bệnh phát triển và bùng phát thành dịch” - PGS.TS Trần Đắc Phu, Cục trưởng Cục Y tế Dự phòng.