Nguy cơ mất mạng vì tự ý dùng thảo dược

Thông tin từ Trung tâm Chống độc, Bệnh viện Bạch Mai, hiện Trung tâm đang điều trị cho 2 bệnh nhân bị ngộ độc quả muồng tây dẫn đến teo cơ, liệt toàn thân. Điều đáng cảnh báo là loại cây này được khuyên dùng như 1 bài thuốc để chữa bệnh nhưng thực chất đây là loại cây độc, đã trực tiếp gây tử vong trên người và động vật.

Cụ thể, bệnh nhân Phạm Thị X. (sinh năm 1966) cùng chồng là ông Trương Công N. (sinh năm 1958) cùng trú tại Kiên Giang được chuyển đến Bệnh viện Bạch Mai trong tình trạng teo cơ, hạn chế vận động hai tay, nói khó và liệt 2 chân. Qua khai thác bệnh sử, bà X. chia sẻ: Khoảng thời gian từ tháng 9-11/2021, bà cùng chồng có được người quen cho hạt đậu muồng để trồng và ăn. Theo truyền miệng, bà X. được biết hạt đậu muồng có thể chữa bệnh tiểu đường. Tỷ lệ đường trong máu của vợ chồng bà X. có nhỉnh hơn 1 chút so với chỉ số bình thường nhưng không đến ngưỡng mắc bệnh tiểu đường. Tuy vậy, hai vợ chồng bà vẫn ăn hạt muồng với mong muốn ngừa bệnh.

Sau khi ăn được khoảng 3 tháng, bà X. thấy người mệt mỏi, suy nhược, chân tay yếu và cân nặng sụt giảm 15kg nên đi khám tại bệnh viện nhưng bệnh không thuyên giảm. Đến khi chuyển đến Trung tâm Chống độc, Bệnh viện Bạch Mai, 2 bệnh nhân đã rơi vào tình trạng teo cơ, hạn chế vận động hai tay, nói khó và liệt 2 chân. Sau hơn một tháng điều trị tích cực với 8 lần lọc máu và thay huyết tương, sức khỏe của vợ chồng bà X. đã dần cải thiện. Ông N. đã có thể cầm được bát cơm, tự đứng lên được và bước quanh giường. Bà X. đã nói rõ, nuốt bình thường, tự nâng được bát cơm và tự đứng dậy trên đôi chân của mình.

TS. BS Nguyễn Trung Nguyên - Giám đốc Trung tâm Chống độc, Bệnh viện Bạch Mai cho biết: Cả hai bệnh nhân khi nhập viện bị liệt rễ và dây thần kinh toàn thân, teo cơ nặng, người vợ bắt đầu liệt hầu họng nguy cơ ảnh hưởng chức năng sống còn. Mẫu cây của hai bệnh nhân đem tới đã được gửi đi nhận dạng bởi các chuyên gia cho thấy đây là cây muồng tây, hay muồng lá khế, tên khoa học là Senna occidentalis (hay còn gọi là Cassia occidentalis). Bệnh nhân bị ngộ độc trong một thời gian khá dài khiến teo hết cơ dẫn đến yếu liệt tất cả các chi. Hiện nay, sức khỏe bệnh nhân đã được cải thiện một phần nhưng về lâu dài thì nguy cơ vẫn có để lại di chứng.

Hai trường hợp nói trên chỉ là số ít trong rất nhiều trường hợp phải chịu ảnh hưởng về sức khỏe vì tin vào những bài thuốc “truyền miệng” hay những “thần y tự phong” để điều trị bệnh tình của bản thân.

Lý giải về tâm lý này, BS Nguyên cho rằng, người dân tìm đến thuốc đông y vì cho rằng đây là thuốc lành tính, ít gây tác dụng phụ so với tân dược. Thậm chí, nhiều người cho rằng, nếu không có tác dụng chữa bệnh thì thuốc Đông y cũng có tác dụng bồi bổ cơ thể. Một trong những minh chứng rõ ràng nhất là sự phổ biến của các loại rượu được ngâm cùng thảo dược, dùng để uống hoặc xoa bóp. Thế nhưng, dù là ngâm với thảo dược nhưng đó cũng là thuốc bởi trong đó có nhiều hoạt chất khác nhau mà chúng ta không biết hết được và có thể nguy hiểm tới tính mạng người sử dụng nếu chúng ta uống các loại rượu ngâm một cách “thoải mái” như hiện nay.

Bác sĩ Nguyên khuyến cáo, người dân không nên nghe theo lời truyền miệng để chữa bệnh mà nên đến gặp bác sĩ hoặc các lương y đã được cấp phép hành nghề để thăm khám và điều trị. Những trường hợp nói trên có thể phát hiện, có thể xử lý được. Tuy nhiên sẽ có nhiều trường hợp phức tạp khác bởi trong tự nhiên có quá nhiều hợp chất, các chất khác nhau mà chúng ta không biết.